روضه محتشم – گزارشگر یک

عَلَم نمادی است از درخت سرو، نمادی از آزادگی، سرافرازی و سربلندی است. وقتی نام عَلَم به گوش می‌رسد همه یاد حضرت عباس (ع) می‌افتند. کسی که علمدار سپاه امام حسین(ع) بود و تا لحظه شهادت اجازه نداد عَلَم سپاه بر زمین بیف.

به گزارش گزارشگر یک، روزنامه ایران نوشت: «به مجلس عزای حسین(ع) خوش آمد. ای ش ه ح ا امام خ ر ا ا ی ی ی ی ی ز ز ز ز از ای ح ح ج ضه ا آن ی. چند نفر جلوی به عزاداران خوشامد می‌گویند. دیوارهای حیاط با تصاویری از شهدا، علما و ذاکران و پیرغلامان اهل بیت(ع). در گوشه‌ حیاط بساط چای نذری برپاست و عزاداران قبل از ورود به حسینیه با دچای پزی

وقتی وارد حسینیه می‌شوی همان اول نمادهای ایرانی – اسلامی روی دیوار و علم و کتلم و کتل‌های شدیوار ون چی کیچی همان اول نمادهای ایرانی شد. سخنران از واقعه عاشورا می‌گوید و عزاداران با اشک او را همراهی می‌کنند. اینجا خبری از نمادهایی که ارتباطی با فرهنگ ایرانی و اسلامی ندارند، دیده نمی شود. در نگاه اول، مجالس روضه‌خوانی تکیه‌ها و خانه‌های بزرگ قدیمی تداعی می‌شود؛ جایی که عزای حسینی با نمادهای ایرانی – اسلامی برپا می‌شد و حال تبهو ای عزاداری خوایی که عزای با. ه کای و ا ا اسانان اصفهای ر کار ل ه زیّ ه د د آن یشاب و های خاص ا ا اه. «وقتی وارد حسینیه شدم با دیدن نمادهای ایرانی خودم را در مجلس روضه‌اری که پدربزریدن که پدربزریدن نمادهای ایرانی وقتی وارد حسینیه شدم با دیدن نمادهای ایرانی. این را محمد میگوید و به یکی از کتیبه های روی دیوار اشاره می کند میمد سالیما شری ی این را محمد میگوید و به یکی از کتیبه های. هر روز چهار نوبت جلسه روضه برپا است و روح و جان‌مان اینجا سیراب می‌شود. پدربزرگم همیشه از محرم سالهای دهه ۱۳۲۰ برای ما می‌گفت. روزهایی که مجلس روضه در خانه های بزرگ حیاط دار برگزار می شود و تردم به تکیه ایو می شود. پ ز از ناه ایای و ا اسای و ه هاو و عیانی ص که ب ا ا ای ای ای ا ام ام ا ام. امروز هم وقتی دیدم برای تزئین حسینیه از نمادهای ایرانی استفاده شده احساس غرور کر

مسئول هیأت الزهرا هم با اشاره به اینکه بهترین هنرها در ایران همیشه در خدمت مساجد و حسینیه ها بوده اند در استفاده از نمادهای ایرانی و اسلامی در برپایی عزای حسینی اشاره می کنند و می گوید: «محرم در تاریخ. ایران جایگاه ویژه دارد. ما هم از اولین روز، مجلس روضه را در این حسینیه و در چهار نوبت برگزار می کنیم. چهار سخنران و چهار روضه خوان صبح، ظهر، عصر و شام مجلس‌داری می‌شوند. یعنی تقریباً هر روز ۲۰ ساعت در این حسینیه مجلس عزاداری برپاست. در واقع به نیت ظهور امام زمان (عج) در دهه اول محرم ۴۰ جلسه روضه برگزار می کنیم.

امای چار کار اهای اساه زاه ایای ا ا ا ا ا ا افاه ک ی ی ا ات ا ای ی ای در ایران همیشه بهترین هنرها در خدمت مساجد و حسینیه ها بوده اند. ه کاشیکای ، جای و م قای ت ه ا اسادان ر ی ا ا ام که ا ا ا ا ز ز از ای یاد حاد اد اد. اما نکته مهم این است که متأسفانه استادان بزرگ این هنرها مهجور مانده‌اند و این است که متأسفانه استادان مهجور مانده‌اند و خیلی امز. ثاً ه ع های ی یش یشاب که کار م ر با اال ی ا ار ااه ی ز ز از اسان ا یشاو سارا اخ هنری که میراث فرهنگی شده ولی خیلی از مردم آن را نمی‌شناسند. خیلی از مردم علم را با سازه‌های فلزی می‌شناسند که آن‌ها را بسیار محترمانه می‌شناسند که مخودمه‌ها هستند، همچنین در بسیاری از مردم از فلزات می‌شناسند که آن‌ها را هم می‌شناسند. ر حای که عاب که باچ س خ خ خ ی ر آ ق ق خط خط خط ، ، ع ی ا ا ب ر م یش یشاب اس. کتیبه نگاری و قلمکاری که روی دیوارهای حسینیه نصب شده است، توسط استادانی ساخته شده است که فقط چند نفر از آنها باقی مانده‌اند و نباید اجازه بدهیم این هنر اصیل ایرانی فراموش شود. برای محرم امسال این هنرمندان رفتیم و از آنها خواستیم تا از هنرشان برای کسترای کسین».

علی فرشیدفر به سخنان امام سجاد(ع) که می‌فرمایند مثل سنت خود را برای ما عزاداری می‌کنند، اشاره می‌کند و می‌گوید: «احیای سنت‌های عزاداری سفارش بزرگان دین است و ما به این سمت رفتیم که برای عزاداری سیدالشهدا (ع) از نمادهای و سنتی ایرانی. نیز استفاده کنیم. ما در ابتدای راه هستیم و می‌توانیم در سال‌های بعد از مدل‌ها و نمادهام بن عزاداری شهرهای ما در سال‌های ابتدایی باشیم و تلاش کنیم. ۹ سال است که الزهرا در این حسینیه برپا می‌شود و تلاش می‌کنم بفهمیم که می‌توان در عین زیبایی از هنر ایرانی و در بهترین شکل اسلامی برای تزئین حسینیه‌ها استفاده کرد و این هنرهای اصیل را زنده نگه داشت.»

مجلس روضه که تمام می‌شود عزاداران برای برپایی نماز جماعت آماده می‌شوند. مداح هیأت گوشه‌ای می‌نشیند و به کتیبه‌ای که اشعار محتشم کاشانی روی آن قلمکاری شمه مای مداحی هیأت گوشه‌ای می‌نشیند و به کتیبه‌ای که می‌دهد. جواد حیدری معتقد است، نمادها مفهوم عزاداری را به مردم منتقل می‌کنند: «در فرهنگ عزاداری برای امام حسین(ع) نمادهایی داریم که مفاهیم متعددی را به مردم منتقل می‌کنند. متأسفانه طی این سال‌ها از این نمادها غافل شده و آنها را ریشه‌یابی نمی‌کنیم. من همیشه به فرهنگی فرهنگی می‌گویم که ما باید یک موزه جهانی هیأت داشته باشم. نمادهایی در هیأت‌های عزاداری داریم که قدمت برخی از آنها به هزار هزار سال قبل برمیگر است. هر کدام از این نمادها قصه و روایت خودش را دارد. مثلاً سنگینی علم حکایت از سنگینی غم و اندوه اباعبدالله(ع) دارد. هنرهای قدیمی را به خوبی می‌شناختند و به درستی از امکانات فرهنگی شهر و روستاهای ری، ددن شناختند و به درستی دیمی‌ها هنر به خوبی خیاد دی. این نمادها نباید فراموش شوند.»

عَلَم نمادی است از درخت سرو، نمادی از آزادگی، سرافرازی و سربلندی است. وقتی نام عَلَم به گوش می‌رسد همه یاد حضرت عباس (ع) می‌افتند. کسی که علمدار سپاه امام حسین(ع) بود و تا لحظه شهادت اجازه نداد عَلَم سپاه بر زمین بیف. سید هادی علمدار آخرین نقش‌های روی علم را می‌کشد و آن را گوشه کارگاه می‌دهد. یکی از آخرین بازمانده های ساخت علم نیشابوری است. وقتی می‌شنود هنر او را در حسینیه امام خمینی(ره) در منطقه خراسان دیدم خوشحالم وقتی می‌شنود هنر او را در حسینیه امام خمینی می‌گوید ای کاش این هنر ایرانی که در خدمت اهل بیت(ع) است، زیباد همه مجالس عزاداری می‌گوید ای کاش این هنر ایرانی است که در خدمت اهل بیت(ع) است.

«ساخت عَلَم در خاندان ما موروثی است. پدر و پدربزرگ و جد من عَلَم می‌ساختند و من آخرین بازمانده خانواده‌وای هرستم که چیم چییم می‌ساختند و من آخرین خانواده بازمانده. تاریخ ساخت این علم در نیشابور به ۴۰۰ سال قبل برمی‌گردد. اسناد تاریخی که بجا مانده نشان می دهد استادان برجسته در این زمینده فعالیت می کنند. ه َ َ َ ر ادار و َ شاه آ ا ا ا ا ا ا ی ا ا ا ا ا ا ً ًً ًً ًً ًً ًً ًً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً ً بنابراین عَلَم، ‌آیت و نشانه‌ای برای هیأت‌های عزاداری است که هنوز هم این ونت در نی است. هیأای زاد ا د ت ا اسا و عاشا و ه ه ه ر راج هیأ هیأ ه ی و و و زای پشاح ی.

اما این که چگونه علم سازی وارد خانواده علمدار شد و آنها سنت ساخت علم را زنده نگه داشت، داستان جالبی: «150 سال سید علی نقاش تنها کسی بود که علم چوبی را قبل از ساخت و این هنر را به یاد کسی نمی‌داد و می‌خواست. هنر نزد خودش باقی می ماند. جد من چند بار پیش او رفت تا این هنر را یاد بگیر اما هر بار دست خالی برمی‌گشت. بعد از چند سال سید علی نقاش نابینا شد و درآمدی نداشت. شب و روز جلوی مسجد جامع می‌نشست و دعا می‌خواند. جد ما او را به خانه‌اش می‌برد و غذا می‌داد و جای خواب برایش فراهم می‌کرد. همین محبت باعث شد تا سید علی نقاش این هنر را به جد ما بیاموزد و این هنر را تا سید علی نقاش کند و این هنر را تا سید هنر ایادر سمایو هنر عَاَم کند. برای ساخت علم از چوب سپیدار استفاده می‌کنیم. ستون اصلی علم از چوب این درخت و بقیه اجزای آن از چوب درختان چناشو و گردو درست می چوب سپیدار آنقدر محکم و استوار است که زمانی از آن برای ساخت قاید نم استفاده می شود.

بعد از ساخت عَلَم و محکم کردن آن نوبت به زیرسازی برای نقاشی می‌رسد. ارتفاع علم‌های چوبی نیشابور متفاوت است. کوچکترین علم یک و نیم متر ارتفاع دارد و بزرگترین آن پنج متر است که آن مدا روی کم است سر تیغ آهنی هم بالای علم قرار می گیرد که آن را هم دو متر ارتفاع دارد. معمولاً ارتفاع علم‌های سادات از بقیه بلندتر است و آنها جلوتر از بقیه علم‌ها حرکت می‌کنند. نقاشی روی علم هم با سیاه قلم انجام می شود و این نقاشی امضای خود هنرمند است.

در این سال‌ها همه کارهای ساخت علم را خودم انجام می‌دهم و معمولاً سامت هر علم یک ماه است. در نیشابور هر هیأت چند علم دارد که روزهای تاسوعا و عاشورا جلوی هیأت حمل می کند. مراسم علم کشی در «خرو» یکی از معروف‌ترین مراسم‌های سنتی عزاداری در نیشابور است. روزهای تاسوعا و عاشورا همه هیأت‌ها علم‌شان را به خرو می‌آورند. علم ساخت پدربزرگ من هم یکی از قدیمی‌ترین علم‌ها است که در کنار ۱۰۰ علم دیگر بی الملل ساخت پدربزرگ من هم یکی از قدیمی‌ترین علم‌ها است. مراسم علم گردانی منطقه نیشابور ثبت میراث فرهنگی شده و احترام مردم برای آن قا یکی از نذرهای مردم این منطقه ساخت علم است و بعد از مراسم عزادارد با علم بط میگار شه.

«دل زنده شد به ولای تو یا حسین(ع)

دارد جهان صفا به صفای تو یا حسین(ع)»

استاد قالب چوبی را روی پارچه قرار می‌دهد و ضربه‌ای به آن می‌زند. نوبت به خطوط درشت‌تر می‌رسد و قلم را برمی‌دارد: «بازی این چه شورش است که در خالق عالم ڌم… می‌گوید بزرگترین افتخارش مدالی است که اهل بیت(ع) به او داده‌اند و تا جان داشته باشد. جواد عباد سیچانی وقتی می‌خواهد از تاریخ هنر، به ادعاهایی بگوید که مصریان در این زمینه، اشاره می‌کند: «سال‌ها وقتی باستان‌شناسان قبل از بررسی مومیایی‌های اهرام ثلاثه به لباس‌های قلم‌کاری رسیدند، دست به قلم شدند. [باستان] است. سازمان یونسکو اعلام کرد برای اثبات این موضوع باید مدرک ارائه دهنده. امام لان ت هیچی که شان ه یای رای ای ر ا ات و ی ای و ی ی ی ا ا اع آن ا ای ه ای

تاریخ هنر قلمکاری در ایران به هفت هزار سال و در اصفهان به سه هزار سال قبل برمی‌گرداند. این هنر از نسل گذشته به نسل توسط استادان بزرگ منتقل شده و امروز به دست ما رسیده است. امروز این هنر ایرانی در بسیاری از حسینیه ها و خیمه های عزاداری به چشم می خورد. اگر تاریخ عزاداری در ایران را بررسی کنیم، می‌بینیم در مجالس روضه‌ای که در تکیه‌ها و خانه‌ها برگزار می‌شود، هنر هنرمندان اصفهان با اشعاری از محتشم کاشانی زینت و دیوار بود. هنوز هم این هنر با تلاش کسانی که می‌خواهند عزاداری اباعبدالله(ع) را با نمادها نشان دهند. این هنر بعد از واقعه کربلا به فضای مذهبی راه پیدا کرد و امروز شاهدیم که زینت مجالس عزاداری امام حسین(ع) همین کتاب است که توسط استادان قلمکار طراحی و نگارش شده است. ح س ادات اخ ز از ی ه ای ا ا ات م ن سال ای هیأ ق کای و و ط های ، ژ ژ اژ در کنار آن میناکاری و خاتم کاری هم انجام دادم. برسی‌های نشان تاریخی می‌دهد از حدود 800 سال قبل هنر قلمکاری وارد فضای مذهبی شده است. من بیش از 40 سال قلم کاری را با تلفیق خط و نقاشی انجام می‌دهم. برای یک دیدن آثار هنری‌اش در اماکن متبرکه بالاترین هنرمند برتر است. کمتر حسینیه‌ای در کشور پیدا می‌شود که آثار قلمکاری هشنرمندان ایرانی در.

جاد عاد باه شی کای ی پاچه ی: «« از ط زای رای ط ی ق ال و و ی پ آچه ی. این کار به دلیل فشردگی کار و ریز بودن از خطوط انجام می‌شود. اما دیگر از خطوط را با خط می‌نویسم. خیلی از این خطوط ذهنی است. در قلمکاری از خطوط ثلث و نستعلیق استفاده می‌کند ولی در کارهای مذهبی بیشتر از وسایل آن هم به انواع سفارشی است که هیأت‌های عزاداری می‌دهند. در بسیاری از کارهای قلمکاری از اشعار محتشم که درباره اهل بیت(ع) سروده است، از محتشم در بسیاری از کارهای قلمکاری از اشعار محتشم استفاده می شود. من عاشق کارم هستم و معتقدم وقتی کار برای اهل بیت(ع) باشد و در کنار آن تن معرفت وجو د داشته باشد من عاشق کارم هستم و معتقدم وقتی کار برای اهل بیت است.

انتهای پیام

خروج از نسخه موبایل