1. پیش از عملیات کار با جرثقیل
پیش از شروع به کار با جرثقیل، باید مجموعه ای از بررسی ها و ارزیابی های ایمنی انجام شود تا اطمینان حاصل شود که جرثقیل در وضعیت مناسبی برای عملکرد است و هیچ خطری برای اپراتور و دیگر افراد وجود ندارد.
1.1 اطمینان از عدم وجود ترک و خرابی
ابتدا باید بررسی کنید که هیچ ترک یا خرابی در اجزای سازه ای جرثقیل وجود نداشته باشد. ترک ها و خرابی های احتمالی ممکن است نشان دهنده ضعف سازه و خطر افتادن یا آسیب به بار باشند. همه اتصالات، قلاب ها و بخش های متحرک باید با دقت چک شوند تا اطمینان حاصل شود که هیچ نشانه ای از فرسایش یا ترک وجود ندارد.
1.2 بررسی وضعیت چرخ ها و ترمزها
چرخ ها و ترمزهای جرثقیل باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند. ترمزها باید به خوبی عمل کنند تا در هنگام بارگیری یا توقف، امکان نگه داشتن بار فراهم باشد. همچنین چرخ ها باید به راحتی حرکت کنند و هیچ انسدادی یا فرسایشی در آن ها نباشد.
1.3 بررسی وضعیت کابل ها و زنجیرها
کابل ها و زنجیرها به عنوان بخش اصلی برای بلند کردن و جابه جایی بارها باید از لحاظ سالم بودن بررسی شوند. هیچ کشیدگی، شکستگی، یا فرسایشی نباید در کابل ها وجود داشته باشد، زیرا این موارد می تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد.
1.4 اطمینان از عدم وجود نشت روغن هیدرولیک
سیستم هیدرولیک باید از نظر عدم وجود نشت روغن بررسی شود. هرگونه نشتی می تواند نشان دهنده خرابی در اجزای هیدرولیکی باشد که ممکن است باعث کاهش قدرت جرثقیل و خطرات ایمنی شود.
1.5 بررسی سالم بودن سیستم های الکتریکی
تمامی سیستم های الکتریکی جرثقیل باید چک شوند تا از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل شود. هر گونه قطعی یا خرابی در مدارهای الکتریکی می تواند باعث قطع عملیات جرثقیل و ایجاد خطرات جانی و مالی شود.
این مقاله به کمک شرکت مهندس جرثقیل مهرگان تولید کننده تخصصی انواع جرثقیلهای صنعتی که این محصولات را با هدف تعهد به کیفیت مطلوب در سطح استاندارد های روز دنیا ارائه مینماید نوشته شده است.
2. در حین عملیات با جرثقیل
در حین عملیات با جرثقیل، توجه به نکات ایمنی بسیار حیاتی است تا از بروز حوادث جلوگیری شود. رعایت دقیق چک لیست ایمنی در هنگام جابه جایی بارها می تواند به پیشگیری از وقوع خطرات کمک کند.
2.1 اطمینان از عملکرد صحیح سیستم های کنترلی
در حین کار با جرثقیل، لازم است که سیستم های کنترلی به صورت دقیق و صحیح عمل کنند. اپراتور باید اطمینان حاصل کند که سیستم های کنترل حرکت و بالابری به درستی کار می کنند و هیچ تأخیری در عملکرد آن ها وجود ندارد. هرگونه نقص در سیستم های کنترلی می تواند منجر به از دست رفتن کنترل جرثقیل و سقوط بار شود.
2.2 بررسی وضعیت بار و توزیع وزن
توزیع صحیح وزن بار بر روی قلاب جرثقیل و تراز بودن بار اهمیت زیادی دارد. بار نباید به صورت ناپایدار یا ناهموار بلند شود، زیرا این موضوع می تواند منجر به ناپایداری جرثقیل و بروز حادثه شود. اپراتور باید در حین عملیات، همواره به وضعیت بار و پایداری آن توجه داشته باشد.
2.3 اطمینان از عدم وجود مانع در مسیر حرکت
در حین جابه جایی بارها با جرثقیل، مسیر حرکت باید از هرگونه مانع خالی باشد. وجود موانع در مسیر می تواند باعث برخورد جرثقیل یا بار با موانع شده و خطرات جدی ایجاد کند. اپراتور باید به طور مداوم مسیر حرکت را بررسی کند و اطمینان حاصل کند که هیچ جسم یا فردی در مسیر قرار ندارد.
2.4 بررسی دما و جرقه های احتمالی
در محیط های صنعتی، در حین کار با جرثقیل، ممکن است دما یا جرقه های احتمالی به وجود آیند که باعث ایجاد خطرات ایمنی مانند آتش سوزی شوند. اپراتور باید دمای تجهیزات جرثقیل را بررسی کرده و از عدم وجود جرقه های الکتریکی یا حرارتی اطمینان حاصل کند.
2.5 مدیریت بار به صورت نرم و یکنواخت
حرکت های ناگهانی و تند می تواند باعث ایجاد تکان های شدید در بار شود که هم برای جرثقیل و هم برای محیط اطراف خطرآفرین است. اپراتور باید با دقت و به صورت نرم و یکنواخت بار را جابه جا کند تا از تکان های ناگهانی جلوگیری شود.
3. پس از عملیات جرثقیل
پس از اتمام عملیات جرثقیل، انجام برخی بررسی ها و اقدامات ضروری است تا اطمینان حاصل شود که جرثقیل برای استفاده های بعدی در وضعیت مناسب قرار دارد و همچنین برای حفظ ایمنی و جلوگیری از آسیب های آینده، نگهداری لازم صورت گرفته است.
3.1 تعیین وضعیت کابل ها و سیم بکسل ها
پس از اتمام عملیات، کابل ها و سیم بکسل ها باید به دقت بررسی شوند. هر گونه خرابی، فرسایش، یا کشیدگی در کابل ها و سیم بکسل ها می تواند به مرور زمان خطرات جدی ایجاد کند. این بررسی ها باید به صورت منظم انجام شود تا از ایمنی جرثقیل اطمینان حاصل شود.
3.2 ثبت و گزارش خرابی ها
هر گونه خرابی یا مشکل که در طول عملیات رخ داده باشد، باید به دقت ثبت و گزارش شود تا تیم نگهداری بتواند به موقع اقدامات لازم را برای تعمیر انجام دهد. این اقدام نه تنها به حفظ عمر مفید جرثقیل کمک می کند، بلکه از بروز خطرات بعدی جلوگیری می نماید.
3.3 بررسی عملکرد سیستم های کنترل
پس از عملیات، باید بررسی شود که آیا سیستم های کنترل جرثقیل همچنان به درستی کار می کنند یا نه. هرگونه اشکال در سیستم های کنترل باید بلافاصله گزارش شود و عملیات تعمیر و نگهداری برای جلوگیری از خرابی های احتمالی در آینده انجام شود.
3.4 تمیزکاری و بررسی وضعیت جرثقیل
پس از هر عملیات، جرثقیل باید از نظر فیزیکی تمیز و بررسی شود. هر گونه آلودگی یا بقایای مواد باید از دستگاه حذف شود تا از تجمع آن ها و بروز مشکلات فنی جلوگیری شود. همچنین این کار به حفظ عملکرد بهینه جرثقیل کمک می کند.
3.5 ارائه توصیه ها برای بهبود ایمنی
در پایان هر عملیات، بهتر است که اپراتور و تیم نگهداری نکات و توصیه هایی را برای بهبود ایمنی جرثقیل و عملیات آتی ارائه دهند. این توصیه ها می تواند شامل روش های بهبود عملکرد یا نکات ایمنی بیشتر برای جلوگیری از حوادث احتمالی در آینده باشد.
با این اقدامات، ایمنی جرثقیل در عملیات های بعدی تضمین شده و از خرابی های ناگهانی و بروز حوادث جلوگیری می شود.
نتیجه گیری
چک لیست ایمنی جرثقیل به عنوان یک ابزار ضروری برای حفظ ایمنی و جلوگیری از وقوع حوادث در حین کار با جرثقیل شناخته می شود. این چک لیست شامل مراحلی است که پیش از عملیات، در حین عملیات، و پس از عملیات باید به دقت انجام شوند تا اطمینان حاصل شود که جرثقیل در بهترین وضعیت ممکن قرار دارد و خطری برای اپراتورها یا تجهیزات به وجود نمی آید.
پیش از شروع به کار، انجام بازرسی های دقیق از وضعیت فیزیکی و عملکردی جرثقیل، از جمله بررسی کابل ها، سیستم های الکتریکی و هیدرولیکی، اطمینان از سلامت ترمزها و اجزای مکانیکی، اهمیت ویژه ای دارد. در حین عملیات، توجه به کنترل های دقیق، توزیع صحیح بار و مدیریت حرکت نرم و یکنواخت، از اهمیت بسزایی برخوردار است. همچنین پس از اتمام عملیات، بررسی و نگهداری دقیق قطعات و ثبت هرگونه خرابی یا مشکل، برای ایمنی بیشتر در استفاده های آتی ضروری است.
اجرای دقیق این چک لیست نه تنها از ایمنی کار با جرثقیل اطمینان می دهد، بلکه باعث افزایش عمر مفید جرثقیل و بهبود بهره وری عملیاتی می شود. استفاده از جرثقیل بدون رعایت نکات ایمنی می تواند منجر به بروز حوادث جدی شود، بنابراین رعایت کامل و دقیق چک لیست های ایمنی یک ضرورت برای هر عملیات صنعتی است.