ای قضیه هاگ گای یان یات دار اسان اینان ران ، در این میان نادرستی از برخی تفسیر اقتصاددانان، روشنفکران و حتی سیاستمداران رواج یافتهاند که بیم آن میرود بهعنوان تفسیر غالب در بخش حکمرانی پذیرفته میشود و دولت را در ادامه مسیر دچار انحراف میکند.
جمعی از افراد مدعی شدهاند که تورم شدید خرداد ماه بهدلیل اجرای طرح حذف ارز ۴۲۰۰ بوده است و طراحان و طرفداران طرح حذف ارز ۴۲۰۰ یا پیامهای تورمی آن را نادیده گرفته یا دستکم گرفتهاند. ای افاد ق م م اد آهه زای از ز ز ی که ط ه اصات اقاق ر ایان ه یا ناد های های اگ یای ی ای ی اد ر اکان ک ا ا، که که ب اصاحات قای ه شک شک و ی ج ج. بنابراین ضروری است که این تحلیل را مبنی بر اینکه تورم خردادماه ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ بوده است، مورد نقد قرار داد و سست بودن پایههای تحلیلی آن را نشان داد.
این تحلیل به اشتباه در تفسیر اشتباهی از علیت برمیگرداند. ر واق چ م ا اد اه ز از ا از ۴۲۰۰ ا ای ه اه اه ا ا ا ا غ غ ص ر ه ا از ا از ر ه اد این موضوع می تواند بیشتر با هم باشد تا علیت. به باور اینجانب چند عامل اصلیتر در کار بوده که رشد تورم را در خردادماه باعث شده است ولی نسبت به این عوامل اصلی غفلت می شود:
۱- ۱۴ بانک مرکزی هنوز اطلاعات پولی اسفند ۰۰ را منتشر نکرده است و تحلیلگران کماکان در مورد این سردرگم هستند، اما قرائن نشان می دهد که پایه پولی و نقدینگی در سال ۱۴۰۰ به نصاب رسیده و رکورد بالاتری ساخته شده است. ظاهرا این موضوع در ماههای پایانی سال رخ داده است. طبعا انتظار میرفت که پیامدهای تورمی این امر با تاخیری تا سه ماه در اقتصاد ایر اد ای.
۲- اتفاق دیگری که در سال ۱۴۰۱ بی نظیر بوده است، حقوق بسیار شدیدی داشته است. این موضوع در بادی امر به نفع کارمندان و کارگران تلقی شده است، اما از آنجایی که رشد حقوق به استفاده بیشتر برای کالاها و خدمات ترجمه میشود، میتواند زمینه ساز رشد تورم شود. زیا ر ب با گای ت ه ه ت ت ت ی و ا ا ایای افزایش ق افزایش فز فز ن آ ق اقام.
3- پدیده سومی که تاثیر مهمی برجا گذاشته، امید شدید به حلوفصل صلحهآمیز م. ظاهرا دیدار برجام پایان یافته است و تحرک گرفتن به چشم نمیخورد. شان ایان تهای ش رای کشای ی ایان ه رای ای ا ا ا ا ا ا درون و های مان آن آن ارائی این اتفاقات از چشم توده مردم و فعالان اقتصادی پنهان نمانده است. همانهایی که روی کار آمدن باعث شد تا انتظارات تورمی افول کندرود توقف مظاروان مدروج باشد. این موضوع بهطور طبیعی خود را در رشد قیمت در بازار داسرایی مانند آرزو، طلا و مسکن
۴- قیمتهای جهانی بهدلیل و جنگ روسیه علیه روسیه نیز افزایش یافته است و این امر خود را در قیمتهای وارداتی نشان میدهد و نمیتواند قیمتهای جهانی را رشد دهد که قیمتهای داخلی منعکس شود.
به باور اینجانب، تغییر قیمتهای نسبی که بر اثر حذف ارز 42000 شده است، امی اما چهار عامل یادشده چون با هم شدن، رشد شدید قیمتی بهوجود آوردند. ش اه ن ا ا از ب اا م اد مار ق آن ا اس ا اش ا اش اه گان اما از دانشآموختگان انتظار نمیرود چنین خطایی را به آرامی مرتکب کنند.
* منتشر شده در روزنامه دنیای اقتصاد