درمان چربی صورت در خانه

درمان چربی صورت در خانه : رویکردی علمی و جامع

آیا واقعاً می توان چربی صورت را در خانه درمان کرد؟ پاسخ کوتاه این است : بله تا حدی. کاهش موضعی چربی در یک ناحیه خاص بدن از جمله صورت از نظر علمی چالش برانگیز است. بدن انسان به طور کلی چربی را به صورت سراسری کاهش می دهد و نمی توان به طور انتخابی فقط چربی صورت را هدف قرار داد. با این حال با اتخاذ رویکردهای جامع و مبتنی بر علم می توان به طور قابل توجهی ظاهر چربی صورت را بهبود بخشید و به تعادل کلی بدن کمک کرد که به طور طبیعی بر فرم صورت نیز تأثیر می گذارد. این مقاله به بررسی دقیق و علمی روش های مختلف برای کاهش چربی صورت در خانه می پردازد و با ارائه اطلاعات مستند و کاربردی به شما در دستیابی به چهره ای متناسب تر و سالم تر یاری می رساند.

چربی صورت چیست و چرا ایجاد می شود؟

چربی صورت به تجمع بافت چربی زیرپوستی در ناحیه صورت اشاره دارد. این نوع چربی درست زیر پوست قرار گرفته و نقش مهمی در فرم و ظاهر صورت ایفا می کند. وجود مقدار مناسبی از چربی صورت برای حفظ جوانی و شادابی پوست ضروری است اما تجمع بیش از حد آن می تواند منجر به ظاهری پُرتر گردتر یا اصطلاحاً چاق در صورت شود.

عوامل متعددی در ایجاد چربی صورت نقش دارند که مهم ترین آن ها عبارتند از :

• ژنتیک : استعداد ژنتیکی نقش بسیار مهمی در توزیع چربی در بدن از جمله صورت دارد. اگر در خانواده شما سابقه تجمع چربی در صورت وجود داشته باشد احتمال بروز آن در شما نیز بیشتر است.
• افزایش وزن کلی بدن : افزایش وزن به طور معمول منجر به افزایش چربی در سراسر بدن از جمله صورت می شود. هرچه وزن بدن افزایش یابد احتمال تجمع چربی در صورت بیشتر خواهد بود.
• رژیم غذایی نامناسب : مصرف غذاهای پرکالری چرب فرآوری شده و قندهای ساده به افزایش وزن و به تبع آن افزایش چربی صورت دامن می زند.
• کم تحرکی : کمبود فعالیت بدنی و سبک زندگی بی تحرک متابولیسم بدن را کاهش داده و منجر به تجمع چربی در بدن از جمله صورت می شود.
• عدم تعادل هورمونی : برخی از اختلالات هورمونی مانند کم کاری تیروئید و سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می توانند بر متابولیسم چربی و توزیع آن در بدن تأثیر بگذارند و منجر به افزایش چربی صورت شوند.
• افزایش سن : با افزایش سن متابولیسم بدن به تدریج کاهش می یابد و احتمال تجمع چربی در نواحی مختلف بدن از جمله صورت افزایش می یابد. علاوه بر این کاهش الاستیسیته پوست نیز می تواند ظاهر چربی صورت را بیشتر نمایان کند.
• مصرف الکل : مصرف بیش از حد الکل می تواند منجر به افزایش وزن و احتباس آب در بدن شود که هر دو می توانند ظاهر صورت را پُرتر نشان دهند.
• کمبود خواب : کمبود خواب می تواند بر هورمون های تنظیم کننده اشتها و متابولیسم تأثیر منفی بگذارد و منجر به افزایش وزن و تجمع چربی در بدن از جمله صورت شود.
• استرس : استرس مزمن می تواند باعث افزایش سطح هورمون کورتیزول شود که این هورمون می تواند منجر به افزایش اشتها و تجمع چربی در ناحیه شکم و صورت شود.

علائم و نشانه های چربی صورت

نشانه های ظاهری چربی صورت می تواند شامل موارد زیر باشد :

• گونه های پُر و گرد : گونه ها به طور قابل توجهی پُرتر و گردتر از حالت معمول به نظر می رسند.
• غبغب (چانه دوتایی) : تجمع چربی زیر چانه باعث ایجاد غبغب می شود که خط فک را نامشخص و صورت را پهن تر نشان می دهد.
• خط فک نامشخص : خط فک به وضوح قابل مشاهده نیست و صورت حالت گردتری پیدا می کند.
• پف کردگی صورت : صورت به طور کلی پف کرده و متورم به نظر می رسد به خصوص در ناحیه گونه ها و زیر چشم ها.
• کاهش زاویه صورت : زوایای تیز و مشخص صورت مانند زاویه فک و گونه ها کمتر دیده می شوند و صورت حالت نرم تر و گردتری پیدا می کند.

علاوه بر نشانه های ظاهری چربی صورت ممکن است با علائم مرتبط با سلامت نیز همراه باشد به خصوص اگر ناشی از چاقی عمومی باشد :

• افزایش وزن کلی بدن : افزایش وزن قابل توجه و شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از حد نرمال.
• علائم متابولیک : ممکن است علائم مرتبط با سندرم متابولیک مانند فشار خون بالا کلسترول بالا مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲ وجود داشته باشد.
• خستگی و کمبود انرژی : چاقی و سبک زندگی ناسالم می تواند منجر به خستگی و کمبود انرژی شود.

روش های تشخیص علمی و پزشکی چربی صورت

تشخیص چربی صورت معمولاً بر اساس معاینه بالینی و ارزیابی بصری توسط پزشک یا متخصص پوست انجام می شود. پزشک با بررسی فرم صورت میزان چربی زیرپوستی و ویژگی های ظاهری می تواند تشخیص دهد که آیا فرد دچار تجمع چربی در صورت است یا خیر.

روش های تشخیصی تکمیلی که ممکن است در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از :

• اندازه گیری شاخص توده بدنی (BMI) : محاسبه BMI به تعیین میزان اضافه وزن یا چاقی کلی بدن کمک می کند که می تواند با چربی صورت مرتبط باشد.
• بررسی ترکیب بدن : روش هایی مانند بیوامپدانس الکتریکی (BIA) یا دکسا اسکن (DXA) می توانند ترکیب بدن را از نظر میزان چربی عضله و آب ارزیابی کنند. این روش ها به طور مستقیم چربی صورت را اندازه گیری نمی کنند اما می توانند اطلاعات مفیدی در مورد ترکیب کلی بدن ارائه دهند.
• آزمایش های هورمونی : در مواردی که پزشک به اختلالات هورمونی مشکوک شود (مانند کم کاری تیروئید یا PCOS) ممکن است آزمایش های هورمونی برای بررسی سطح هورمون های مختلف تجویز شود.
• تصویربرداری پزشکی : در موارد نادر و پیچیده ممکن است از روش های تصویربرداری پزشکی مانند MRI یا CT اسکن برای بررسی دقیق تر ساختارهای صورت و رد سایر علل احتمالی پف کردگی یا تغییر شکل صورت استفاده شود. این روش ها معمولاً برای تشخیص چربی صورت ضروری نیستند و فقط در موارد خاص کاربرد دارند.

مهم است توجه داشته باشید که تشخیص چربی صورت و علت آن باید توسط پزشک متخصص انجام شود. خوددرمانی و اتکا به روش های غیرعلمی می تواند منجر به تأخیر در تشخیص و درمان بیماری های زمینه ای احتمالی شود.

روش های درمانی چربی صورت (دارویی پزشکی و بالینی)

درمان های پزشکی و بالینی برای کاهش چربی صورت معمولاً زمانی در نظر گرفته می شوند که روش های خانگی و تغییر سبک زندگی به تنهایی کافی نباشند یا فرد به دنبال نتایج سریع تر و چشمگیرتر باشد. این روش ها تحت نظر پزشک متخصص و در مراکز معتبر انجام می شوند.

روش های درمانی پزشکی و بالینی برای کاهش چربی صورت عبارتند از :

• لیپوساکشن صورت : لیپوساکشن یک روش جراحی است که در آن چربی اضافی از طریق برش های کوچک در پوست و با استفاده از کانول های مخصوص تخلیه می شود. لیپوساکشن صورت می تواند به طور موثری چربی اضافی را از نواحی مختلف صورت مانند گونه ها چانه و گردن حذف کند و خطوط صورت را بهبود بخشد. این روش معمولاً برای افرادی که تجمع چربی موضعی و مقاوم به رژیم و ورزش دارند مناسب است. لیپوساکشن صورت یک روش جراحی است و مانند هر جراحی دیگری خطرات و عوارض جانبی بالقوه ای دارد که باید قبل از تصمیم گیری به دقت بررسی شوند.
• لیزر لیپولیز : لیزر لیپولیز یک روش غیرجراحی است که از انرژی لیزر برای ذوب کردن چربی زیرپوستی استفاده می کند. در این روش یک فیبر لیزری کوچک از طریق برش های کوچک وارد پوست می شود و انرژی لیزر به سلول های چربی تابانده می شود. لیزر باعث تخریب سلول های چربی و آزاد شدن محتویات آن ها می شود که به تدریج توسط بدن دفع می شوند. لیزر لیپولیز نسبت به لیپوساکشن کمتر تهاجمی است و دوره نقاهت کوتاه تری دارد. این روش برای کاهش چربی های موضعی و کوچک در صورت مناسب است و می تواند به بهبود کانتور صورت کمک کند.
• تزریق مواد حل کننده چربی (مزوتراپی لاغری صورت) : مزوتراپی لاغری صورت شامل تزریق مواد خاصی به لایه میانی پوست (مزودرم) است که باعث تجزیه و حل شدن سلول های چربی می شوند. این مواد معمولاً شامل ترکیبات مختلفی مانند دئوکسی کولیک اسید فسفاتیدیل کولین و آنزیم های لیپاز هستند. مزوتراپی لاغری صورت یک روش غیرجراحی است و می تواند به کاهش چربی های موضعی در نواحی مختلف صورت مانند غبغب و گونه ها کمک کند. اثربخشی مزوتراپی لاغری صورت ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و معمولاً برای دستیابی به نتایج مطلوب نیاز به چند جلسه درمان است.
• روش های بالینی غیرتهاجمی (مانند رادیوفرکانسی و اولتراسوند) : روش های بالینی غیرتهاجمی مانند رادیوفرکانسی (RF) و اولتراسوند نیز می توانند برای کاهش چربی صورت و بهبود کانتور صورت مورد استفاده قرار گیرند. رادیوفرکانسی با استفاده از امواج رادیویی باعث گرم شدن لایه های زیرین پوست و تحریک تولید کلاژن و الاستین می شود که منجر به سفت شدن پوست و کاهش چربی زیرپوستی می شود. اولتراسوند از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تخریب سلول های چربی و تحریک فرآیندهای طبیعی بدن برای حذف چربی های آزاد شده استفاده می کند. این روش ها غیرتهاجمی بدون درد و بدون دوره نقاهت هستند و می توانند به تدریج ظاهر صورت را بهبود بخشند. اثربخشی این روش ها ممکن است کمتر از روش های تهاجمی مانند لیپوساکشن باشد اما برای افرادی که به دنبال روش های غیرجراحی و تدریجی هستند گزینه های مناسبی محسوب می شوند.
• داروهای موضعی : برخی از کرم ها و سرم های موضعی حاوی ترکیباتی مانند کافئین رتینول و عصاره های گیاهی هستند که ادعا می شود می توانند به کاهش چربی صورت کمک کنند. با این حال اثربخشی این محصولات از نظر علمی محدود و مورد بحث است. بیشتر این محصولات با هدف بهبود ظاهر پوست سفت شدن و کاهش سلولیت موضعی به بازار عرضه می شوند و تاثیر قابل توجهی بر کاهش چربی صورت ندارند. استفاده از این محصولات باید با احتیاط و با در نظر گرفتن محدودیت های علمی آن ها صورت گیرد.

انتخاب روش درمانی مناسب برای کاهش چربی صورت باید با مشورت پزشک متخصص و بر اساس شرایط فردی میزان چربی صورت انتظارات و ترجیحات بیمار انجام شود.

راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی برای کاهش چربی صورت

اگرچه کاهش موضعی چربی صورت به طور مستقیم امکان پذیر نیست اما با اتخاذ راهکارهای خانگی و تغییر سبک زندگی می توان به طور قابل توجهی ظاهر چربی صورت را بهبود بخشید و به کاهش چربی کلی بدن کمک کرد که به طور طبیعی بر فرم صورت نیز تأثیر می گذارد.

راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی برای کاهش چربی صورت عبارتند از :

• تغذیه سالم و متعادل :
  • کاهش کالری دریافتی : برای کاهش وزن و چربی کلی بدن باید کالری دریافتی روزانه را کاهش داد. کاهش تدریجی و منطقی کالری (حدود ۵۰۰-۱۰۰۰ کالری کمتر از نیاز روزانه) توصیه می شود.
  • افزایش مصرف پروتئین : پروتئین به احساس سیری بیشتر کمک می کند و در حفظ توده عضلانی در طول کاهش وزن موثر است. منابع خوب پروتئین شامل گوشت بدون چربی مرغ ماهی تخم مرغ لبنیات کم چرب حبوبات و آجیل ها هستند.
  • مصرف کربوهیدرات های پیچیده و فیبر : کربوهیدرات های پیچیده مانند غلات کامل سبزیجات و میوه ها به تدریج انرژی آزاد می کنند و احساس سیری را طولانی تر نگه می دارند. فیبر موجود در این مواد غذایی نیز به هضم بهتر و کاهش اشتها کمک می کند.
  • کاهش مصرف چربی های ناسالم : مصرف چربی های اشباع شده و ترانس موجود در غذاهای فرآوری شده فست فودها و سرخ کردنی ها را محدود کنید. به جای آن ها از چربی های سالم مانند روغن زیتون آووکادو آجیل ها و دانه ها به میزان متعادل استفاده کنید.
  • اجتناب از غذاهای فرآوری شده و قندهای ساده : غذاهای فرآوری شده فست فودها نوشیدنی های شیرین و قندهای ساده (مانند شکر سفید شیرینی ها و آب نبات) کالری بالایی دارند و ارزش غذایی کمی دارند. مصرف این غذاها را به حداقل برسانید.
  • افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات : میوه ها و سبزیجات سرشار از ویتامین ها مواد معدنی آنتی اکسیدان ها و فیبر هستند و کالری کمی دارند. مصرف روزانه حداقل ۵ وعده میوه و سبزیجات توصیه می شود.
  • هیدراتاسیون کافی : نوشیدن آب کافی در طول روز به حفظ متابولیسم سالم احساس سیری و دفع سموم از بدن کمک می کند. روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
• ورزش منظم :
  • ورزش های هوازی (کاردیو) : ورزش های هوازی مانند پیاده روی سریع دویدن شنا دوچرخه سواری و رقص به سوزاندن کالری و چربی کلی بدن کمک می کنند. حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی با شدت متوسط در هفته توصیه می شود.
  • ورزش های قدرتی (تمرینات مقاومتی) : ورزش های قدرتی مانند وزنه برداری تمرینات با وزن بدن و استفاده از دستگاه های ورزشی به افزایش توده عضلانی و متابولیسم بدن کمک می کنند. انجام ۲-۳ جلسه تمرین قدرتی در هفته توصیه می شود.
• تمرینات صورت (یوگای صورت) : برخی از افراد معتقدند که تمرینات صورت می تواند به تقویت عضلات صورت و کاهش چربی صورت کمک کند. اگرچه تحقیقات علمی محدودی در مورد اثربخشی تمرینات صورت برای کاهش چربی صورت وجود دارد اما انجام منظم این تمرینات ممکن است به بهبود گردش خون سفت شدن پوست و کاهش پف کردگی صورت کمک کند. تمرینات صورت شامل حرکات مختلفی مانند باد کردن گونه ها لبخند زدن اجباری باز و بسته کردن دهان و حرکات گردن هستند.
• هیدراتاسیون کافی پوست : مراقبت از پوست صورت و حفظ رطوبت آن می تواند به بهبود ظاهر کلی صورت کمک کند. استفاده از مرطوب کننده های مناسب و نوشیدن آب کافی برای حفظ رطوبت پوست ضروری است.
• خواب کافی : کمبود خواب می تواند بر هورمون های تنظیم کننده اشتها و متابولیسم تأثیر منفی بگذارد و منجر به افزایش وزن و تجمع چربی در بدن از جمله صورت شود. سعی کنید هر شب ۷-۸ ساعت خواب با کیفیت داشته باشید.
• مدیریت استرس : استرس مزمن می تواند باعث افزایش سطح کورتیزول و تجمع چربی در ناحیه شکم و صورت شود. تکنیک های مدیریت استرس مانند مدیتیشن یوگا تنفس عمیق و گذراندن وقت در طبیعت می تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت کلی کمک کند.

مهم است به یاد داشته باشید که کاهش چربی صورت یک فرآیند تدریجی است و نیاز به صبر و پشتکار دارد. نتایج راهکارهای خانگی و تغییر سبک زندگی ممکن است به مرور زمان و با پیگیری مداوم قابل مشاهده باشند. انتظار نتایج فوری و معجزه آسا از روش های خانگی واقع بینانه نیست.

روش های پیشگیری از تجمع چربی صورت و اقدامات لازم

بهترین راه برای مقابله با چربی صورت پیشگیری از تجمع آن است. با اتخاذ سبک زندگی سالم و رعایت نکات پیشگیرانه می توان احتمال تجمع چربی در صورت و بدن را به حداقل رساند.

روش های پیشگیری از تجمع چربی صورت و اقدامات لازم عبارتند از :

• حفظ وزن سالم : حفظ وزن در محدوده نرمال و جلوگیری از اضافه وزن و چاقی مهم ترین اقدام پیشگیرانه است.
• سبک زندگی سالم : پیروی از یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه متعادل ورزش منظم خواب کافی مدیریت استرس و اجتناب از مصرف الکل و دخانیات به حفظ سلامت کلی بدن و جلوگیری از تجمع چربی در نواحی مختلف از جمله صورت کمک می کند.
• رژیم غذایی متعادل و کم کالری : رعایت یک رژیم غذایی متعادل و کم کالری که شامل مواد مغذی ضروری و محدودیت در مصرف غذاهای ناسالم باشد به حفظ وزن سالم و جلوگیری از تجمع چربی کمک می کند.
• فعالیت بدنی منظم : انجام ورزش های هوازی و قدرتی به طور منظم به سوزاندن کالری حفظ متابولیسم سالم و جلوگیری از تجمع چربی کمک می کند.
• مدیریت استرس : یادگیری و استفاده از تکنیک های مدیریت استرس به کاهش سطح کورتیزول و جلوگیری از تجمع چربی ناشی از استرس کمک می کند.
• خواب کافی : اطمینان از دریافت خواب کافی و با کیفیت به تنظیم هورمون های اشتها و متابولیسم و جلوگیری از افزایش وزن و تجمع چربی کمک می کند.
• مراجعه منظم به پزشک : انجام معاینات دوره ای و مشورت با پزشک در مورد وزن رژیم غذایی و سبک زندگی به شناسایی و مدیریت عوامل خطر تجمع چربی کمک می کند.

نتیجه گیری علمی و کاربردی

کاهش چربی صورت در خانه اگرچه به طور موضعی و انتخابی امکان پذیر نیست اما با اتخاذ رویکردی جامع و مبتنی بر علم قابل دستیابی است. کلید اصلی کاهش چربی صورت کاهش چربی کلی بدن از طریق تغییر سبک زندگی و اتخاذ راهکارهای سالم است. تغذیه سالم و متعادل ورزش منظم خواب کافی مدیریت استرس و هیدراتاسیون مناسب پایه های اصلی این رویکرد هستند.

روش های درمانی پزشکی و بالینی مانند لیپوساکشن لیزر لیپولیز و مزوتراپی لاغری صورت می توانند نتایج سریع تر و چشمگیرتری در کاهش چربی صورت ارائه دهند اما این روش ها باید تحت نظر پزشک متخصص و در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرند.

راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی اگرچه ممکن است نتایج تدریجی تری داشته باشند اما رویکردی پایدار و سالم برای بهبود ظاهر صورت و سلامت کلی بدن هستند.

در نهایت مهم ترین نکته این است که رویکردی واقع بینانه و صبورانه به کاهش چربی صورت داشته باشید. تغییرات پایدار نیاز به زمان تلاش و تعهد دارند. مشاوره با پزشک متخصص تغذیه یا پزشک پوست می تواند در انتخاب بهترین رویکرد و دستیابی به نتایج مطلوب بسیار ارزشمند باشد.

پرسش و پاسخ (سوالات پرتکرار کاربران)

سوال ۱ : آیا ورزش موضعی صورت واقعاً می تواند چربی صورت را کاهش دهد؟

پاسخ : خیر ورزش موضعی صورت به تنهایی نمی تواند چربی صورت را به طور قابل توجهی کاهش دهد. ایده کاهش موضعی چربی از نظر علمی رد شده است. بدن انسان به طور کلی چربی را به صورت سراسری کاهش می دهد و نمی توان به طور انتخابی فقط چربی یک ناحیه خاص را هدف قرار داد. تمرینات صورت می توانند عضلات صورت را تقویت کرده و گردش خون را بهبود بخشند که ممکن است به سفت شدن پوست و کاهش پف کردگی صورت کمک کند اما تاثیر مستقیم و چشمگیری بر کاهش چربی صورت ندارند. بهترین راه برای کاهش چربی صورت کاهش چربی کلی بدن از طریق رژیم غذایی سالم و ورزش منظم است.

سوال ۲ : بهترین رژیم غذایی برای کاهش چربی صورت چیست؟

پاسخ : هیچ رژیم غذایی خاصی به طور اختصاصی برای کاهش چربی صورت وجود ندارد. بهترین رژیم غذایی برای کاهش چربی صورت رژیم غذایی سالم و متعادل است که به کاهش چربی کلی بدن کمک کند. این رژیم باید شامل موارد زیر باشد :

• کاهش کالری دریافتی : مصرف کالری کمتر از میزان سوزانده شده توسط بدن.
• مصرف غذاهای کامل و فرآوری نشده : تاکید بر مصرف میوه ها سبزیجات غلات کامل پروتئین های بدون چربی و چربی های سالم.
• کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده فست فودها نوشیدنی های شیرین و قندهای ساده.
• افزایش مصرف فیبر : مصرف غذاهای پرفیبر مانند سبزیجات میوه ها و غلات کامل.
• هیدراتاسیون کافی : نوشیدن آب کافی در طول روز.

رژیم های غذایی مد روز و محدودکننده شدید توصیه نمی شوند زیرا ممکن است پایدار نباشند و به سلامتی آسیب برسانند. مشورت با متخصص تغذیه برای طراحی یک رژیم غذایی مناسب و شخصی سازی شده بهترین رویکرد است.

سوال ۳ : آیا درمان های خانگی مانند ماساژ صورت یا استفاده از ماسک های خانگی واقعاً در کاهش چربی صورت موثر هستند؟

پاسخ : درمان های خانگی مانند ماساژ صورت و استفاده از ماسک های خانگی به طور مستقیم چربی صورت را کاهش نمی دهند. ماساژ صورت می تواند به بهبود گردش خون کاهش پف کردگی و سفت شدن پوست کمک کند که ممکن است ظاهر صورت را کمی بهبود بخشد. ماسک های خانگی نیز می توانند به تغذیه و رطوبت رسانی پوست کمک کنند و ظاهر آن را شاداب تر نشان دهند. با این حال هیچ کدام از این روش ها به طور علمی ثابت نشده اند که بتوانند چربی صورت را به طور قابل توجهی کاهش دهند. اثربخشی این روش ها بیشتر در بهبود ظاهر و کیفیت پوست است و نه کاهش واقعی چربی صورت. بهترین راه برای کاهش چربی صورت همچنان پیروی از سبک زندگی سالم شامل رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم است.

تأکید مهم : اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه عمومی و آموزشی دارند و جایگزین مشاوره تشخیص و درمان پزشکی حرفه ای نیستند. همواره قبل از اتخاذ هرگونه تصمیم درمانی یا تغییر سبک زندگی با پزشک متخصص مشورت کنید. پزشک شما با بررسی شرایط فردی و سابقه پزشکی شما می تواند بهترین راهکار را برای شما توصیه کند.

 

منبع مقاله: شرکت نیکان فارمد مهر