میثم» کودک هشت ساله پنجشنبه 10 فروردین جاری وقتی برای بازی با دوستانش به پارک شهدا در کوی مدرس اهواز رفته بود ناگهان در چاه فاضلابی که برای اجرای پروژه حوضچه ایستگاه پمپاژ ایجاد شده بود، سقوط میکند و جانش را از دست میدهد. پس از این اتفاق تلخ برخی خبرگزاریهای خوزستان اعلام کردند: «حوضچههایی که از آب خارج شده از حفاری سپتیک که در پارک مجاور کوی شهید مدرس اهواز (خروسیه) به وجود آمدند، نزدیک به دو سال است مورد اعتراض اهالی بودهاند، اما با ترک فعل آبفای اهواز و خوزستان و پیمانکار مربوطه و احتمالا شهرداری و… همچنان باقی ماندهاند و این چندمین کودک اهوازی است که به علت کمکاری دستگاههای مسوول در کانالها و حوضچههای روباز در اهواز غرق میشود. این حوضچهها اخیرا به علت اعتراض اهالی به استانداری و دادستان، با شکایت شهرداری پلمب شده بودند که طبق ادعای مدیر منطقه ۸ شهرداری اهواز، با تعهد شرکت و پیمانکار برای بازسازی پارک، فک پلمب شدند، اما بازسازی انجام نشد تا بالاخره منجر به مرگ یک کودک شد.»
براساس خبرهای رسمی و محلی اهواز که به نقل از یک منبع آگاه منتشر شده است «مدیرعامل آب و فاضلاب خوزستان و مدیرعامل شرکت پیمانکاری که مجری طرحهای آبفا در منطقه کوی مدرس اهواز بوده است در یازدهم فروردین بازداشت شدند. این دستگیری به دلیل مرگ کودک 8 ساله اهوازی در حفاریهای آب و فاضلاب خوزستان صورت گرفته است.»
دو روز بعد از این حادثه ناگوار شرکت آب و فاضلاب خوزستان در اطلاعیهای ضمن عذرخواهی از خانواده و اهالی اهواز اعلام کرد: «موضوع مربوط به پسربچهای ۷ ساله است که در حوضچه اختلاط بنتونیت در یک دایک ارتفاعی در کارگاه مدرس پیدا شده بود. این پروژه از پروژههای واگذاری به پیمانکار است و طبق قانون ایمنی پروژه در اختیار پیمانکار است. با توجه به این حادثه مدیرعامل شرکت جهت ارایه گزارش و پاسخگویی در دستگاه قضایی حاضر شده بود. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خوزستان جمعه ۱۱ فروردین از پروژه فاضلاب خیابان غزنوی اهواز بازدید کرد و 12 فروردین نیز برای تکمیل این پروژه در محل اجرای پیمانکار حاضر شد. شرکت آب و فاضلاب خوزستان یک دستگاه خدماترسان است که در تابستان و زمستان سخت و پربارش امسال با مدیریت دکتر کرمینژاد توانست خدمت به مردم را بدون وقفه انجام دهد. روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب خوزستان ضمن عرض تسلیت به خانواده این مرحوم که بر اثر این حادثه فوت کرده بسیار متاثر شده است و بابت عدم رعایت نکات ایمنی توسط پیمانکار در ایمنسازی محل اجرای پروژه که از وظایف آن بوده از مردم خوزستان و خانواده این مرحوم عذرخواهی میکند. شرکت آب و فاضلاب خوزستان با هرگونه قصور پیمانکاران در ایمنسازی پروژها طبق قانون برخورد خواهد کرد و مسوولیت ایمنسازی پروژهها مطابق با قانون و ابلاغ برعهده پیمانکار بوده است.» این در حالی است که «اعتماد» طی تماسی با «محمدرضا کرمنژاد»، مدیرعامل شرکت آبفای خوزستان پاسخی دریافت نمیکند. همچنین «صادق جعفریچگنی»، دادستان خوزستان درباره این حادثه حاضر به پاسخگویی خبرنگار «اعتماد» نمیشود و میگوید: «باید از روابط عمومی پیگیر شوید.»
«محمدرضا قنواتی»، مدیر منطقه 8 شهرداری اهواز نیز با اشاره به ایجاد تپههای خاکی از سوی شرکت آب و فاضلاب برای پمپاژ آبهای حاصل از سپتیک در خارج از کانال به ۳ حوضچه خاکی به خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان گفت: «این کودک روی این تپههای خاکی رفته بود و احتمالا سر خورده و در سپتیک سقوط کرده و در نهایت جان خود را از دست داده است. شرکت آبفا پارک را تخریب و فضای سبز آن را خشک کرده، بهطوری که دو، سه ورودی بهشتآباد پر از آب و آسفالت تخریب شده است. بنا بر صورتجلسههایی که با این شرکت داریم، اطراف کارگاه را باید بپوشانند و محصور کنند و پس از پایان کار، پارک را بهسازی کنند و حمل نخالههای مازاد به خارج از محل با هماهنگی خدمات شهری و نصب علایم ایمنی و ترافیکی در محدوده محوطه کارگاه انجام دهند، اما نکات ایمنی را رعایت و به تعهدهای خود عمل نکردند. اگر این نکات را رعایت میکردند این اتفاق رخ نمیداد. شرکت آبفا در نقاط دیگری از جمله بلوار معلم اهواز نیز در حال انجام کار بوده، اما مسوولان کار را رها کرده و رفتهاند. اگر فضای کارگاه محصور و پوشانده شده بود کودک در سپتیک فاضلاب سقوط نمیکرد. با رخداد این اتفاقها، دو مرتبه علیه شرکت آبفا شکایت کردیم و چندین اخطار به آبفا داده شده، اما پیمانکار این طرح که قرارگاه خاتمالانبیا است، هیچ توجهی به این اخطارها نکرد در نتیجه مجبور شدیم با معاون دادستان اهواز نامهنگاری کنیم و پارسال کارگاه پلمب شد، اما مجدد اقدام به فک پلمب شد.»
پروژهای ناتمام که جان گرفت
عموی این کودک هشت ساله درباره روز حادثه میگوید: «میثم فرزند اول خانواده بود. آن روز برای بازی به پارک شهدای کوی مدرس رفته بود. دوستانش همانجا مشغول بازی بودند. او که کنجکاو میشود تا پیش دوستانش برود یکدفعه پایش سر میخورد و داخل چاهی که کنار پارک برای پروژه آبفا بوده، میافتد. این مکان نه حفاظی دارد و نه تابلوی هشداری. هیچی ندارد. تپه خاکی درست کردند و کنار آن یک چاه عمیق با عمق چهار متر حفر کردند. تا جایی که ما میدانیم چند وقتی است آنجا کارگران کار نمیکنند و کار را تعطیل کردند. حالا علت آن را نمیدانیم.»
او در ادامه میگوید: «حدود ساعت 6 بعدازظهر پدر و مادرش نگران میشوند و به پارک میروند. هرچه میگردند، میثم را پیدا نمیکنند. ناگهان کمی آن طرفتر چشمشان به لنگه دمپایی خاکی میثم میافتد که کنار چاه افتاده بود. داخل چاه را نگاه میکنند و متوجه میشوند میثم داخل چاه افتاده. اول آتشنشانی میآید، اما چون عمق چاه زیاد بود نتوانستند کاری کنند تا اینکه اهالی میآیند و خاکریز را میشکنند و آب داخل چاه را تخلیه میکنند. اینجا بود که توانستند بچه را از چاه بیرون بکشند…
یک منبع آگاه که نخواست نامش در این گزارش فاش شود در مورد پروژههای ناتمام و مشکلاتی که در برخی موارد موجب مرگ کودکان اهوازی شده است میگوید: «از دهههای گذشته پروژههایی در اهواز در حال ساخت و ساز است که مشکلات زیادی برای مردم منطقه به وجود آورده است. افزایش بیرویه پروژهها و سرعت پایین اجرا به یکی از چالشهای اساسی سطح شهر اهواز تبدیل شده. در کنار افزایش پروژهها چالههای خیابانی و کندهکاریها رها شدهاند. جویهای روباز فاضلاب نیز به قتلگاه کودکان یا تله مرگ تبدیل شده است که یک لحظه غفلت میتواند حادثه جبرانناپذیری ایجاد کند. عمده حوادث در مناطق حاشیهنشین اهواز رخ میدهد و کودکان بدون اطلاع از این حوادث به قصد بازیهای کودکانه وارد خیابانها میشوند. طی یکسال اخیر پنج، شش کودک در این جوهای روباز جانشان را از دست دادند. پاسکاری مسوولیت چنین مرگهای دردناکی بین شرکت آبفا و شهرداری همچنان حل نشده باقی مانده و پروندههای باز چنین مرگهایی نیز غم و غصه مضاعفی را به خانوادهها تحمیل میکند. آبفا با مطرح کردن این مساله که در مناطقی فاقد شبکه فاضلاب هیچ جوی روبازی را مدیریت نمیکند، مسوولیت را به گردن شهرداری میاندازد و شهرداری با پاسخ اینکه جویهای روباز موجود برای دفع آبهای سطحی ساخته شده و نه هدایت فاضلاب به خانهها، مسوولیت را متوجه آبفا میداند. مرگ پسربچه اهوازی که در روزهای اخیر جان خود را از دست داد قصهاش شبیه همین اتفاقات است با این تفاوت که پروژه آبفا به جای جویهای روباز جان او را گرفت. طبق ماده 21 شرایط عمومی حاکم بر قرارداد پیمانکار، مسوولیت حفاظت و ایمنی از کارگاه برعهده پیمانکار باید امنیت حوزه فعالیت پروژه را تامین کند تا از بروز هرگونه حادثهای جلوگیری کرده باشد. در همین قانون بهطور مکرر و فراوان نیز مسوولیت نظارت بر حسن اجرای کار را برعهده و متوجه کارفرما کرده است. به عبارتی اگر پیمانکار در اجرای موضوع عملیات قصور کند مسوولیت حسن اجرای کار به عهده کارفرما و دستگاه اجرایی یعنی شرکت آبفای خوزستان است. پس از این اتفاق نیز دادستان عمومی استان وارد عمل شد و دستور بازداشت مدیرعامل آبفا و یکی از مدیران شرکت پیمانکار پروژه کوی مدرس اهواز را صادر کرد هرچند که او با قرار وثیقه پس از چند ساعت آزاد شد. وقتی نظارت بر حسن انجام کار کاهش یابد به همان اندازه ضریب خطا و بروز حادثه افزایش مییابد.»
قربانیان چاههای فاضلاب
اشاره به به برخی کودکانی که قربانی چاههای فاضلاب در اهواز شدند
19 آذر ماه 1400 «فارس حیدری» کودک حدودا دو ساله اهوازی قربانی جوی روباز فاضلاب گلدشت اهواز شد. این کودک هنگام بازی در جوی روباز اطراف خانهشان غرق میشود. پدر این کودک قبلا به رسانهها گفته بود: «روز حادثه همراه با خانواده مقابل در خانه بودیم و با غفلتی کوتاه فرزندمان از ما جدا شد. وقتی متوجه غیبت فارس شدیم خیلی دنبال او گشتیم، ولی کار از کار گذشته بود. براساس فیلم دوربینهای مداربسته ۳۱ دقیقه در کانال مانده بود و بعد جان داد. این جوی روباز است و هیچ حفاظی ندارد. عمق آب به نیم متر میرسد و برای کودکان خطرناک است. حداقل اگر تخلیه آب را با لایروبی انجام میدادند کار به اینجا نمیرسید که جگرگوشه خود را به خاک بسپاریم.»
26 بهمن ماه 1399 «دانیال نواصری» کودک سه ساله در کوت عبدالله اهواز به هوای بازی از خانه دور شد و در یک لحظه غفلت، به جوی بزرگ و روباز مملو از لجنی افتاد که عمقی بیش از ۵۰ سانتیمتر دارد. یکی از اقوام این کودک در مورد این اتفاق به رسانهها گفته بود: «حتی یک پارک محلی هم نیست. خیابانهای اصلی ترددگاه ماشینهای سنگین هستند که گاهی جان بچهها را میگیرند. در کوچههای فرعی و خلوت هم جویهای بزرگ و متعفن فاضلاب آنها را میبلعند. ممکن است برخی افراد بگویند چرا بچه را در خیابان رها کردید تا بازی کند، هیچکس درکی از شرایط زندگی ما در این منطقه ندارد.»
26 مرداد ماه 1399 یک دختربچه یک ساله پس از افتادن در جوی روباز فاضلاب در اهواز جان باخت.
25 مرداد ماه 1397 «الیاس» پسربچه سه ساله در چاه فاضلابی که پشت تالار ماهان اهواز قرار داشت، سقوط کرد و جانش را از دست داد.
26 خرداد ماه 1396 «علی بروایه» کودک سه ساله اهوازی به کانال فاضلاب سقوط کرد و جان باخت.
فروردین ماه 1395 «محمدصادق زرگانی» کودک یک و نیم ساله در اهواز بر اثر سقوط به جوی فاضلاب جان باخت.