سیزده بدر را می توان بخش پایانیِ رسوم وابسته به نوروز دانست؛ روزی که البته از ابتدا شکل و شمایل امروزی را نداشته است و حتی در شهرهای مختلف کشور به شکل متفاوتی برگزار می شده است. «جشن عروسان» یکی از شیوه های متفاوت برگزاری مراسم سیزده بدر در یکی از روستاهای کاشان است که البته این روزها کمرنگ و حتی فراموش شده است.
به گزارش گزارشگر یک «جشن عروسان» در روز سیزده فروردین و در کنار چشمه «گلشاخاتون» واقع در سه کیلومتری روستای «رَحَق» کاشان برگزار می شد. در روز جشن تمامی خانواده هایی که از سیزدهم فروردین سال گذشته تا به آن روز پسرانشان ازدواج کرده و عروس آورده بودند عروسان خود را برای شرکت در جشن
«گلشاخاتون» دعوت می کردند.
اول بامداد همه نوعروس ها به همراه مادرشوهر خود در میدان روستا جمع می شدند سپس عروسان با چادر سفید بر سر در میان شور و نشاط زنان و دختران فامیل به طرف محل جشن حرکت می کردند. اطراف محل برپایی جشن تا شعاع ۵۰۰ متری از سوی نگهبانان مراقبت می شد و هیچ مرد و پسر پنج سال به بالا اجازه نزدیک شدن به آن محل را نداشت؛ زیرا این جشن مخصوص بانوان و دختران بود تا آنها با آرامش خیال در کنار هم دور سفره بنشیند.
در این جشن مادرشوهرها سرتاسر سفره در یک طرف و هر یک از عروس ها در طرف دیگر در مقابل مادرشوهر خود می نشستند به این ترتیب هر مادرشوهری می توانست از عروس خود به خوبی پذیرایی کند. با نزدیک شدن به وقت نماز همگی با آب چشمه «گلشاخاتون» وضو می گرفند یکی از دختران اذان می گفت و زنان در صفوف منظم کنار یکدیگر نماز می خواندند.
در پایان جشن مادرشوهرها با کمک خانم های میزبان اسباب و اثاثیه ها را جمع می کردند و هر خانواده وسایل خود را در گوشه ای در کنار می گذاشت. تکاپوی جمع کردن وسایل به معنی آن بود که جشن به پایان رسیده است و باید به خانه های خود بازگردند. در آخرین لحظات همگی در کنار چشمه «گلشاخاتون» جمع می شدند و هر یک جرعه ای از آب گوارای چشمه را می نوشیدند و همراه با هلهله و شادی با آن آب زلال و خوشگوار و طبیعت زیبا خداحافظی می کردند.
نزدیک غروب همسران و خانواده های این زنان پس از استقبال از همسر و بستگان خود در میدان «رحق» با همراهان خود به خانه پدر عروس می رفتند و
شام را مهمان او بودند. روز بعد از جشن کدخدا برای قدردانی از نگهبانان جشن آنان را به همراه سایر جوانان و مردان برای استراحت و تفریح به محل
درختان کهن در باغ های اطراف «رحق» دعوت می کرد. در واقع این روز به تفریح و بازی های مردان اختصاص داشت. با فرا رسیدن وقت نماز نیـز مردان
نماز را به جماعت برگزار می کردند و سپس دور هم غذا می خوردند. در این مهمانی نگهبانانِ روز جشن ناهـار را مهمان سفره کدخدا بودند. پس از صرف ناهار و دیگر خوراکی های موجود و اندکی استراحت راهی روستا می شدند.
منبع: مقاله «آیین های شادی بخش بهاری در فرهنگ مردم» به نگارش الهه شایسته رخ
انتهای پیام
