پمپ آب خانگی چیست؟
با توجه به رواج ساخت و ساز و تبدیل بیشتر خانه‌ها به ساختمان‌ها و مجتمع‌های چند طبقه و چندین واحدی، در موارد متعددی، فشار آب برای برطرف کردن نیاز تمامی واحدهای هر ساختمان به خصوص واحدهای طبقات بالاتر، کافی نیست. به همین دلیل استفاده از ابزاری به نام پمپ آب خانگی نیز در کنار افت فشار آب شهر، رایج شده است. پمپ آب با تبدیل نیروی برق به نیروی مکانیکی، آب را با قدرت و فشار بیشتری داخل لوله‌ها می‌فرستد و از طریق آن، تمامی واحدها و طبقات از یک میزان فشار آب برخوردار می‌شوند. پمپ‌های آب شامل انواع مختلفی از جمله نیم اسب، یک اسب بخار، جتی، پمپ آب بدون نیاز به هواگیری و … می‌شوند.
دلایل هوا گرفتن پمپ آب
قبل از این که به سراغ آموزش هواگیری پمپ آب خانگی برویم، بهتر است دلایل رایجی که باعث هوا گرفتن پمپ آب می‌شوند را بدانید. اگر میزان هوای داخل شبکه پمپ، به هر یک از دلایل زیر از میزان مشخصی بالاتر رود، منجر به هوا گرفتن پمپ آب خانگی می‌شود.
- شکستن و ترک خوردن لوله آب ممکن است منجر به هوا گرفتن پمپ آب خانگی شود.
- اگر آب منبع به کلی تخلیه شده باشد و آبی در پمپ باقی نماند، این موضوع باعث هواگیری پمپ آب خانگی می‌شود.
- یخ زدن پمپ آب در فصل زمستان، یکی از دلایل مهم هوا گرفتن پمپ آب است.
- خرابی اتصالات پمپ می‌تواند دلیل هوا گرفتن پمپ آب باشد.
- از تنظیم خارج شدن ارتفاع پمپ، از دیگر دلایل هوا گرفتن آن است.
- خرابی واشر پمپ آب هم منجر به هوا گرفتن آن می‌شود.
آموزش نحوه هواگیری پمپ آب خانگی
زمانی که پمپ آب خانگی دچار هواگرفتگی می‌شود، قابلیت مکش و سپس پمپاژ آب در آن کاهش پیدا کرده و حتی غیر فعال می‌شود، در نتیجه پمپ کار می‌کند ولی آبی به واحدها فرستاده نمی‌شود. در هواگیری پمپ آب خانگی، میزان هوایی که داخل پمپ گیر افتاده و اجازه فعالیت عادی را به پمپ نمی‌دهد، با مکانیزم‌هایی خاص تخلیه می‌شود.
برای هواگیری پمپ آب خانگی، مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا برق پمپ را قطع کنید تا در میانه هواگیری پمپ آب خانگی، پمپ شروع به کار نکند.
- شیر آب را باز کنید تا آب باقیمانده داخل لوله‌های آب تخلیه شود.
- منطقه مخصوص آب ریختن با اصطلاحا “پرایم” پمپ آب را پیدا کنید. این ورودی، معمولا یا مربع شکل و یا شش ضلعی است.
- درب ورودی آب پرایم را به وسیله آچار فرانسه باز کنید.
- اگر پمپ شما به یک مخزن وصل است، برای هواگیری پمپ آب خانگی حدودا یک پارچ آب را به آرامی و از طریق قیف داخل پرایم بریزید تا جایی که آب به لبه ورودی پرایم برسد. اگر پمپ به چاه وصل است، به مقدار بیشتری آب نیاز دارید.
- با رسیدن آب به لبه پرایم، حباب‌هایی را مشاهده خواهید کرد.
- مدتی صبر کنید تا حبابی در ورودی پرایم دیده نشود. زمانی که دیگر حباب از پرایم خارج نشود، هواگیری پمپ آب خانگی انجام شده است و می‌توانید درب پرایم را ببندید.
- دریچه خروجی آب را باز و برق پمپ را مجدد وصل کنید.
- به عقربه فشارسنج پمپ دقت کنید. عقربه باید فشاری بالاتر از ۰ را نشان دهد و پس از انجام هواگیری پمپ آب خانگی، ناگهان افزایش پیدا کند.
نکته: در برخی از پمپ‌ها، دو پیچ برای هواگیری پمپ آب وجود دارد که با باز کردن یکی از آن‌ها، می‌توانید هوای داخل پمپ را تخلیه کنید.
پمپ آب بدون نیاز به هواگیری
برخی از انواع پمپ آب بدون نیاز به هواگیری هستند، بنابراین اصلا نیازی به انجام فرایند هواگیری پمپ آب خانگی ندارند. پمپ آب بدون نیاز به هواگیری، عملیاتی که در بالا برای هواگیری ذکر شد را خود به صورت خودکار انجام می‌دهد. پمپ‌های جتی معمولا از نوع پمپ آب بدون نیاز به هواگیری هستند.
در این مطلب می‌خوانید:
هواگیری پمپ آب خانگی و هواگیری لوله آب، دو مهارتی هستند که احتمالا همه ما در طول زمان، چند بار به آن‌ها نیاز پیدا می‌کنیم. پمپ آب دستگاهی است که فشار آب را برای کاربردهای مختلف اعم از خانگی و صنعتی و کشاورزی و … افزایش داده و تقویت می‌کند. از پمپ آب خانگی در ساختمان‌های مسکونی برای رساندن آب به طبقات مختلف با یک فشار و کیفیت، زیاد استفاده می‌شود، بنابراین لازم است که نحوه هواگیری پمپ آب خانگی را بدانید.
همچنین در هر خانه و ساختمانی ممکن است در سال، یک یا دو بار نیاز به هواگیری لوله آب باشد. فارغ از این که علت هوا گرفتن لوله آب در منازل چیست، بهتر است که طریقه هواگیری لوله های آب را هم بدانید تا قبل از تماس با نیروی متخصص و یا قبل از این که خودتان برای رفع مشکل اقدام کنید، درک کاملی از شرایط داشته باشید.
در ادامه دلایل هوا گرفتن، نحوه هواگیری پمپ آب خانگی و و مختصری درباره پمپ آب بدون نیاز به هواگیری را می‌خوانیم. همچنین علاوه بر علت هوا گرفتن لوله آب، طریقه هواگیری لوله های آب را نیز یاد میگیریم. پس با پایپ آپ همراه باشید.
عواملی که باعث لزوم هواگیری پمپ آب خانگی می‌شوند
- خرابی واشر یا اورینگ
- تمام شدن آب مخزن پمپ و خالی کار کردن آن
- وجود شکستگی یا ترک در بدنه پمپ
- یخ‌زدگی پمپ
- ایراد در اتصالات پمپ و ارتفاع تنظیم پمپ
- نصب غیر اصولی پمپ
- عدم آب‌بندی اتصالات
- عدم استفاده از تفلون
روش هواگیری پمپ آب خانگی
تخلیه هوایی که درون پمپ و کله‌گی آن جمع می‌شود و مانع از درست پمپاژ شدن آب می‌شود را اصطلاحاً هواگیری می‌گویند.
پمپ آب‌ها معمولاً 3 نوع‌اند:
- به‌طور مستقیم به لوله‌کشی شهر وصل می‌شود.
- به یک مخزن آب وصل می‌شوند.
- پمپ آب خودتنظیم
پمپ آب خودتنظیم نیازی به هواگیری ندارد و خودش به‌طور خودکار این کار را انجام می‌دهد.
آموزش هواگیری پمپ آب
در صورت داشتن پمپ آب در منزل باید بدانید که هواگرفتن است که امکان دارد هرچند وقت یکبار اتفاق بیفتد. پس بهتر است که هواگیری کردن پمپ را یاد بگیرید. برای این کار مراحلی که در ادامه آورده شده است را به ترتیب انجام دهید:
مرحله اول: تهیه آب به مقدار موردنیاز
میزان آب مورد نیاز برای هواگیری پمپ آب بستگی به فاصله پمپ تا مخزن دارد. هرچقدر فاصله کمتر باشد، مقدار آبی که لازم دارید نیز کمتر است. به‌طورکلی مقدار آب باید به‌اندازه لوله‌ای باشد که پمپ را به مخزن آب وصل می‌کند.
مرحله دوم: قطع کردن برق پمپ و باز کردن یک شیر آب
برق پمپ را قطع کنید. چون پمپ آب به‌وسیله ست کنترل اتومات شده است، اگر برق آن را قطع نکنیم به‌محض باز کردن شیر آب، پمپ شروع به کار می‌کند. پس از قطع کردن برق یک شیر را بازکنید تا آب داخل لوله‌ها خالی گردد و فشار آب کم شود. با این کار وقتی بعد از اقدام را روشن کنید احتمال وارد شدن آب به ورودی برق دستگاه کم می‌شود.
مرحله سوم: باز کردن درب پرایم
تقریباً محل قرارگیری پرایم در همه پمپ‌های خانگی یکسان است و شش ضلعی و یا مربع شکل است. پرایم به‌صورت مستقیم در بالای مکانیسم پمپ قرار دارد و معمولاً جنس آن از پلاستیک است.
درب پرایم را با استفاده از یک آچار فرانسه بازکنید و بردارید. سپس با استفاده ازقیف یا هر روش دیگری که می‌توانید همه آب را داخل پرایم بریزید.
آب وارد اتاق پروانه پمپ و لوله خروجی می‌شود. این کار را تا جایی ادامه دهید که آب به لبه پرایم برسد. بعد کمی صبر کنید تا هوای داخل مسیر خالی شود. هوای داخل مخزن به شکل حباب خارج می‌شود و باید تا زمانی که دیگر حبابی خارج نمی‌شود صبر کنید. زمانی که دیگر حبابی خارج نشد یعنی کار شما به‌طور کامل و به‌درستی انجام شده است.
مرحله چهارم: هواگیری مجدد پمپ آب
پس از اینکه هواگیری را به‌طور کامل انجام دادید، درب پرایم را ببندید و والو خروجی آب را بازکنید. برق پمپ را وصل کنید. در این لحظه فشار گیج پمپ به‌سرعت زیاد می‌شود.
وقتی هواگیری پمپ آب خانگی به‌درستی انجام شود صدای آن از حالت خشک و خسته تبدیل به صدای آرام و نرم می‌شود. همچنین مکش پمپ و فشار آب لوله‌ها خوب می‌شود.
بهتر است این عمل دو بار انجام شود تا کاملاً از درستی انجام کار مطمئن شوید.
اگر پمپ آب را دو بار هواگیری کردید و مشکل برطرف نشد، باید سایر موارد احتمالی برای خرابی پمپ را بررسی کنید.
نکته مهمی که بعد از هواگیری حتماً باید رعایت کنید این است که شیر آب را بازکنید تاکمی آب از آن خارج شود. این آب برای مصرف مناسب نیست و بهتر است اجازه دهید تا چند لحظه آب خارج شود.
نکاتی که باید هنگام هواگیری پمپ آب خانگی در نظر بگیرید
هواگیری پمپ کار راحتی است و شما می‌توانید در صورت بروز این مشکل خودتان آن را انجام دهید. دانستن نکات زیر در انجام این کار به شما کمک می‌کنند.
- پمپ آب‌های خانگی معمولاً اتومات هستند به همین دلیل وقتی قصد هواگیری یا باز و بستن آن‌ها را دارید باید قبل از هر کاری ابتدا جریان برق آن‌ها را قطع کنید.
- اگر موقع هواگیری کردن و یا هر زمان دیگری از وجود نشتی در پمپ یا لوله‌ها مطلع شدید قبل از هر اقدامی بهتر است مشکل را با یک متخصص در میان بگذارید.
- پمپ آب بعد از راه‌اندازی اولیه حتماً باید هواگیری شود اما بعد از آن نباید هوا بگیرد. اگر این اتفاق به‌طور مرتب تکرار شود یعنی پمپ آب شما دچار یکی مشکل فنی شده است.
- یکی از دلایل هوا گرفتن پمپ آب می‌تواند به دلیل جانمایی نامناسب آن باشد.
- در صورتی که نتوانستید متوجه شوید که چرا پمپ آب هوا گرفته است، به آن دست نزنید.
- اگر پمپ به‌طور یکسره کار می‌کند یکی از دلایل می‌تواند هوا گرفتگی باشد؛ اما دلایل دیگری نیز باعث ایجاد این مشکل می‌شود.
- در صورتی که یکسره کار کردن پمپ آب درست بعد از تعمیرات لوله‌کشی و یا پمپ خانه اتفاق بیفتد، می‌توان گفت که هوا گرفتن اصلی‌ترین دلیل آن است.
- بعضی از پمپ‌ها به صورت خودکار عملیات پرایم و هواگیری را انجام می‌دهند پس وقتی پمپ آب شما به صورت یکسره شروع به کار می‌کند قبل از اینکه بخواهید هواگیری کردن پمپ آب را امتحان کنید، بهتر است اول مدل پمپ را شناسایی کنید.
نشانه هوا گرفتن پمپ آب
وقتی پمپ هوا بگیرد دیگر قادر به فعالیت نیست. یعنی کار می کند ولی آب را نمی تواند مکش کند.
پمپ هر چقدر هم کیفیت خوبی داشته باشد برای این منظور طراحی شده که آب را پمپاژ کند نه هوا را به همین دلیل وقتی خلا در جریان کار خود داشته باشد این موضوع باعث خواهد شد پمپ عملا نتواند عمل پمپاژ را انجام دهد.
هواگیری پمپ آب در واقع زمانی اتفاق می افتد که مقدار هوای داخل شبکه پمپ از یک میزان مجازی تجاوز کند. این میزان هوا وقتی به دهانه مکش پمپ برسند در اصل با ایجاد یک خلا اجازه نمی دهند فرآیند مکش آب ادامه پیدا کند و همین موضوع باعث هوا گرفتن پمپ آب می شود.
عوامل متعددی می توانند در هوا گرفتن پمپ دخیل باشند بنابراین باید ابتدا روشن شود که چه موضوعی باعث شده که پمپ هوا بگیرد.
البته در اغلب مواقع در ابتدای باید یک هواگیری ابتدایی انجام شود و حتی در صورت انجام تعمیرات پمپ آب خانگی، حتی اگر در نقطه ای دیگر از شبکه آبرسانی ساختمان تعمیراتی انجام شود می تواند عاملی باشد برای هوا گرفتن پمپ آب خانگی که این دلایل کاملا روشن است و قاعدتا با یک هواگیری ساده مشکل پمپ مرتفع خواهد شد و پمپ می تواند به جریان سالم فعالیت خود باز گردد.
چه عواملی باعث هوا گرفتن پمپ آب خانگی می شود؟
دلایل زیادی می تواند باعث هوا گرفتن پمپ آب خانه شود و همانگونه که گفته شد قبل از اینکه هواگیری پمپ انجام شود باید ابتدا ریشه هوا گرفتن پمپ مشخص و عیب مرتفع شود. از این رو باید عوامل متعدد که این شرایط را در پمپ به وجود آورده اند بررسی شوند.
- آیا واشر و یا او رینگ پمپ ایراد دارد؟
- آب مخزن تمام شده و پمپ خالی کار کرده است؟
- آیا در پمپ و یا لوله ها شکستگی و یا ترکی ایجاد شده که باعث این هوا گرفتن شده است؟
- آیا پمپ دچار یخ زدگی شده است؟
- آیا مشکل در اتصالات پمپ و ارتفاع تنظیم پمپ می باشد؟
- و …
این تنها تعدادی از عوامل مستعد کننده پمپ برای هوا گرفتن هستند.
در نتیجه اولین گام شناسایی و قبل از اقدام به هواگیری می باشد. لازم به ذکر است در مقاله تعمیر پمپ آب خانگی به نحوه تعمیر پمپ آب خانگی دقیقا پرداختیم.
هواگیری پمپ آب خانگی
هواگیری پمپ آب خانگی به عملیاتی گفته می شود که این خلا و یا هوا را از لوله می گیرد و تخلیه می کند.
هوایی که در درون پمپ و یا به اصطلاح کلگی پمپ قرار گرفته و اجازه پمپاژ آب را نمی دهد باید گرفته شود و وقتی با یک سری عملیات این هوا تخلیه شود اصطلاحا می گوییم پمپ آب هواگیری شده است.
در خانه ها عموما چند نوع پمپ کار می کند. پمپ های آب در خانه یا برای مکش آب از یک مخزن آب استفاده می شوند و عملیات تقسیم آب در ساختمان را انجام می دهند و یا پمپ هایی هستند که آب را از سطح چاه های عمیق بالا می کشند.
هر دو این دسته نیاز به هواگیری دارند و وقتی در خصوص هواگیری صحبت می شود منظور کلیت پمپ آب خانگی است.
همچنین برخی از پمپ ها خود تنظیم هستند یعنی نیازی به هواگیری ندارند و خودشان بصورت اتوماتیک هوا را تخلیه می کنند ولی پمپ های از نوع جت که در اغلب خانه ها کار می کنند نیاز به هواگیری دارند.
چگونه باید عملیات هواگیری پمپ آب خانگی انجام شود؟
یکی از اساسی ترین نیازها برای هواگیری پمپ آب خانگی خود آب است. شما برای هواگیری پمپ باید ببینید چه ارتفاعی از پمپ را باید هواگیری کنید. منظور اینکه چه مقدار آب برای هواگیری نیاز است.
اگر از مخزن آب در مجاورت خود پمپ باید عملیات هواگیری انجام شود با توجه به اینکه مسیر کوتاه است شاید تنها یک پارچ آب هم کفایت کند و اگر پمپ آب شما در مسیر یک چاه قرار دارد بهتر است از یک شیلنگ برای تامین آب استفاده کنید.
- برق پمپ را قطع کنید و فشار لوله ها را کاهش دهید.
باید برای عملیات هواگیری پمپ آب خانگی ابتدا برق پمپ را قطع کنید. هدف از این کار این است که به دلیل اتومات بودن برخی از پمپ ها به ناگهان پمپ شروع به فعالیت نکند.
همچنین برای اینکه فشار لوله ها را کاهش دهید بهتر است از یک نفر بخواهید یک شیر آب را باز کند تا آب لوله های ساختمان خالی شود.
اگر این کار را انجام ندهید در زمانیکه قصد پر کردن لوله را دارید تا هوا تخلیه شود احتمال دارد آب با فشار خارج شود و وارد مسیر برق پمپ شود و یا خود شما خیس شوید.
- مرحله اول هواگیری پمپ آب خانگی
در اکثر پمپ های جت منطقه آب ریز و یا پرایم برای هواگیری پمپ در یک نقطه استاندارد قرار دارد. معمولا این منطقه یا ورودی دارای شکلی شش ضلعی و یا مربع است.
لوله پلاستیکی بصورت مستقیم در بالای مکانیسم پمپ بسته شده است.
باید ابتدا آن را با یک آچار فرانسه شل کرد.اگر نیاز به تهیه آچار فرانسه دارید، مطالعه مطلب می تواند برای انتخابی بهتر به شما کمک کند.
درب پرایم را که بر داشتید باید با استفاده از یک قیف و یا هر وسیله دیگری که اطمینان داشته باشید همه آب را مستقیم داخل سوراخ می ریزید آب را به آرامی داخل پرایم بریزید.
آب وارد اتاق پروانه پمپ و لوله خروجی می شود . این فرآیند باید انقدر ادامه پیدا کند تا آب به لبه این شش ضلعی و یا مربع برسد.
حال باید کمی دست نگه دارید تا هوای موجود در مسیر تخلیه شود. در ابتدا حباب های آب به سرعت آب را به پایین هدایت می کنند و با ادامه این کار کم کم از میزان حباب ها کاسته می شود.
باید کمی منتظر بمانید تا اطمینان داشته باشید همه هوا تخلیه شده است و هیچ حباب دیگری از پرایم خارج نمی شود. در این شرایط هواگیری پمپ آب خانگی انجام شده و می توانید درب پرایم را ببندید.
- مرحله دوم هواگیری پمپ آب خانگی
اکنون باید درب پرایم را محکم بسته باشید و والو خروجی آب را باز کنید و برق پمپ را اتصال دهید. در این حالت باید بلافاصله فشار گیج پمپ افزایش یابد و یک صعود خوب را از روی صفر نشان دهد.
پمپی که قبلا صدای خشک و خسته ای می داد این بار باید صدای آرام و نرم تری داشته باشد و پمپ آب خانگی باید مکش خوبی داشته باشد. و فشار آب در لوله ها باید خوب باشد.
البته احتمال خالی کردن هوا باز هم از طریقه شیرهای ساختمان وجود دارد که این موضوع خیلی زود به اتمام خواهد رسید.
اگر هواگیری پمپ آب خانگی به خوبی انجام شده بود خیلی نیازی به انجام این کار دوباره نیست ولی اگر پمپ آب دوباره شروع به خشک کارکردن کرد و آب را به خوبی مکش نکرد دوباره باید همان مرحله اولیه تکرار شود.
پیشنهاد: حتی در صورتیکه پمپ کار خود را به خوبی انجام داد یکبار دیگر عملیات هواگیری پمپ آب خانگی انجام شود تا اطمینان داشته باشید که مشکل مرتفع شده است.
یادآوری
اگر هواگیری را دوبار انجام دادید و باز هم مشکل هوا گرفتن پمپ را داشتید باید علت هواگیری را در جای دیگر جستجو کنید که همانگونه که قبلا توضیح داده شد ممکن است مشکل از خرابی و یا ترک در پمپ، لوله ها و یا هر کجای دیگر باشد.
- تخلیه آب اولیه لوله ها و آب گیری
پس از اینکه فرآیند هواگیری پمپ آب خانگی انجام شد همانگونه که گفتیم باید شیر ورودی آب باز شود و پمپ در جریان قرار بگیرد.
تذکر مهم: به هیچ عنوان نباید آب اولیه خروجی از لوله ها را استفاده کنید.
بهتر است تا چند لحظه آب از لوله ها خارج شود تا هرگونه هوا و یا میکروبی که وارد سیستم آبرسانی شده از بین برود و سپس دوباره از آب استفاده کنید.
در ضمن بهتر است در کنار پمپ خود بخصوص اگر سابقه هوا گرفتن پمپ آب خانگی را دارید همیشه یک گالن آب ذخیره برای روزهای مورد نیاز برای هواگیری پمپ آب قرار دهید.
