اعمال وارده در روز عید غدیر خم و ثواب فراوان آنها
بسم اللَه الرحمن الرحیم
مقاله پیش رو گزیده ایست از فرمایشات مرحوم حضرت علامه آیت اللَه حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی در ارتباط با اعمال وارده در روز عید غدیر خم و ثواب فراوان آنها که در مجلد نهم امام شناسی مکتوب داشته اند. جهت خرید بادکنک غدیر و پازل عید غدیر و قاب غدیر از سایت خدمتگزاران با ما تماس بگیرید.
عظمت روز غدیر، و ثواب روزه در آن عید
و شیخ طوسی در مصباح المتهجد از داودبن کثیررقی، از ابی هارون: عماربن حریز عبدی روایت کرده است که گفت: وارد شدم در روز هجدهم از ماه ذوالحجه بر حضرت صادق و آن حضرت روزه بود، فلهذا به من گفت: هَذَا یوْمٌ عَظِیمٌ عَظَّمَ اللَه حُرْمَتَهُ عَلَی الْمُومِنینَ وَ اَکمَلَ لَهُمْ فِیهِ الدِّینَ وَ تَمَّمَ عَلَیهِمُ النِّعْمَهَ وَ جَدَّدَ لَهُمْ مَا اخَذَ عَلَیهِمْ مِنَ الْعَهْدِ وَ الْمِیثَاقِ.
«این روز عظیمی است که خداوند احترامش را بزرگ شمرده است بر مومنین و دین را برای آنها کامل کرده است و نعمت را بر آنان تمام کرده و آن عهد و پیمانی را که از آنها گرفته است، در این روز تجدید کرده است.»
درآن مجلس از آن حضرت پرسیده شد: ثواب روزه در این روز چیست ؟
حضرت فرمود: یوْمُ عِیدٍ وَ فَرَحٍ وَ سُرُورٍ، وَ یوْمُ صَوْمٍ شُکراً للهِ «روز عید و سرور و شادمانی و روز روزه گرفتن است به شکرانه آن برای خداوند» و روزه در این روز، معادل شصت ماه روزه از ماههای حرام است.
و هرکس دو رکعت نماز بخواند در این روز، هروقت بخواهد، و افضل آن نزدیک زوال و ظهر است و این ساعت – همان موقعی است که امیرالمومنین در غدیر خم، امام و پیشوای مردم باشد و این به جهت آن بود که در آن ساعت نزدیک به منزل بودند ـ پس هرکس نماز بگذارد در این وقت دو رکعت و پس از آن سجده کند و صدمرتبه شکراً لله بگوید و به دنبال آن، دعائی را که خواهد آمد بخواند1 بعد از آنکه سر از سجده برداشت و سپس سجده کند و صدبار حمد خدا را بجای آورد و شکر خدا را بجای آورد و این حمد و شکر را در سجده انجام دهد، کسی که این اعمال را انجام دهد، مانند کسی است که در روز غدیر حاضر بوده و با رسول خدا بر ولایت امیرالمومنین بیعت کرده است و مقام و درجه او مثل کسی است که از صادقین بوده باشد، آنانکه در موالات مولایشان، با خدا و رسول او به صدق رفتار کردند در آن روز غدیر و مثل کسی است که با رسول خدا و با امیرالمومنین و با حسن و حسین، به مقام شهادت رسیده است و مثل کسی است که در چادر و خیمه حضرت قائم از نجباء و نقباء بوده و در تحت لوای آن حضرت باشد.2
اعمال وارده در روز عید غدیر خم و ثواب فراوان آنها
و شیخ صدوق با سند متصل خود از حسن بن راشد از مضل بن عمر روایت کرده است که: او گفت: از حضرت صادق پرسیدم: مسلمانان چند عید دارند ؟ گفت: چهار عید.
گفتم: من عیدین (فطر و اضحی) و جمعه را می‌دانم.
حضرت گفت: اعظم و اشرف از این اعیاد، روز هجدهم از ذوالحجه است و آن روزی است که رسول خدا، امیرالمومنین را به عنوان مقتدا و پیشوا و شاخص برای مردم نصب کرد. من گفتم: در آن روز بر ما چه لازم است که انجام دهیم؟ حضرت گفت: لازم است برشما که روزه بگیرید، شکراللَه و حمداللَه با آنکه خداوند در هر ساعت سزاوار شکر است. و همچنین انبیاء به اوصیای خود امر می‌کردند که: روزی را که در آن وصی به وصایت منصوب می‌شود، عید بگیرند. و کسی که روزه بدارد، افضل است از عمل شصت سال.1
روایت حِمیری در عظمت عید غدیر، و نماز وارد در آن
سید در اقبال آورده است از محمدبن علی طرازی در کتاب خود با اسنادش به عبداللَه بن جعفر حمیری که او گفت: روایت کرد برای ما هارون بن مسلم، از ابوالحسن لئثی از عبداللَه جعفربن محمد که به حضار خود، از موالیان و شیعیان خود گفت: آیا می‌شناسید روزی را که خداوند اسلام را به آن مشید نمود و علائم و آیات دین را بدان ظاهر کرد و آن روز را عید برای ما و موالی و شیعه ما قرار داد؟!
گفتند: خدا و رسول او و فرزند رسول او داناترند. آیا روز فطر است آن روز ای آقای ما ؟ گفت: نه.
گفتند: آیا روز عید قربان است؟
حضرت گفت: نه، آن دو روز، بزرگ و شریف هستند و لیکن روز امناء دین از آن دو اشرف است و آن روز هجدهم ذوالحجه است. رسول خدا چون از حجه الوداع فارغ شد و به غدیر خم رسید، خداوند عزوجل جبرائیل را امر نمود تا در آستان قرب ظهر بر پیغمبر در آن روز فرود آید و او را امر کند تا قیام به ولایت امیرالمومنین بنماید و او را به عنوان رئیس و سید قوم برای مردم پس از خود منصوب کند و او را بعد از خود خلیفه و جانشین خود قرار دهد.
اعمال وارده در روز عید غدیر خم و ثواب فراوان آنها
جبرائیل به نزد پیامبر آمد و به او گفت: یا حبیبی ! خداوند تو را سلام می‌رساند و می‌گوید: امروز باید قیام کنی به ولایت علی، برای آنکه پس از خودت برای امت سید و رئیس باشد تا مردم به عنوان شاخص در امور خود به او رجوع کنند و به منزله خود تو، نسبت به امت بوده باشد.
پیامبر گفت: یا حبیبی جبرئیل! من میترسم از دگرگونی اصحاب خودم که به او ظلم و ستم کنند و او را به مهلکه و شدت بیفکنند و آنچه را که از بغض و کینه و حسد، از او در دل پنهان دارند ظاهر سازند!
جبرائیل عروج کرد و درنگی نکرد که به امر خدا هبوط نمود و گفت:
﴿يا ايهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا اُنْزِلَ اِلَيك مِنْ رَبِّك وَ اِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَه يعْصِمُك مِنَ النَّاسِ﴾
پیغمبر صلی اللَه و علیه و آله و سلم از روی وحشت و ترس و دهشت (ذَعِراً مرعوباً خائفاً) برخاست در حالی که ریگ‌های بیابان به شدت داغ بود و دو قدم مبارک از حرارت آفتاب سوخته بود و امر کرد تا آن مکان را نظیف کنند و آنچه از خار در زیر چند درخت است پاک کنند و این کار انجام شد.
پس از این ندا داد: الصلاه جامعة مسلمین مجتمع شدند و در ایشان ابوبکر و عمر و عثمان و سایر مهاجر و انصار هم بودند و به خطبه برخاست و داستان ولایت را ذکر کرد و همه مسلمین را در پذیرش آن ملزم ساخت و به آنها اعلام نمود که: خداوند او را به چنین قیامی و اقدامی امر کرده است.
جماعتی گفتند با خود آنچه را که گفتند و با خود به رازگویی و نجوی پرداختند.
نماز و دعای وارد در روز عید غدیر
چون صبح روز عید غدیر شود، لازم است که ابتدای روز (صدر نهار) غسل کرده و اینکه مومن نظیف ترین لباس های خود را بپوشد و فاخرترین آنها را در بر کند و عطر و طیب استعمال کند و دست به دعا بگشاید و بگوید: اللَهمَّ اِنَّ هَذَا الْیوْمَ الَّذِی شَرَّفْتَنَافِیهِ بِوَلایهِ وَلَیک عَلِی صَلَواتُ اللَه عَلَیهِ وَ جَعَلْتَهُ اَمیرِالْمُومِنینَ وَ اَمَرْتَنَا بِمُواَلَاتِهِ وَ طَاعَتِهِ وَ انْ نَتَمَسَّک بِمَا یقَرِّبُنَا اِلَیک وَ یزْلِفُنَا لَدَیک اَمْرُهُ وَ نَهْیهُ!
اعمال وارده در روز عید غدیر خم و ثواب فراوان آنها
اللَهم قَدْ قَبِلْنَا امْرَک وَ نَهْیک وَ أطَعْنَا لِنَبِیک وَ سَلَّمْنَا وَ رِضینَا فَنَحْنُ مَوَالِی عَلِی علیه السلام و اوْلِیائِهِ کمَا امَرْتَ نُوَالِیهِ وَ نُعَادِی مَنْ یعَادِیهِ وَ نَبرْاُ مِمَّنْ یبْرَاُ مِنْهُ وَ نُبْغِضُ مَنْ ابْغَضَهُ وَ نُحِبُّ مَنْ احَبَّهُ وَ عَلِی مَوْلانَا کمَا قُلْتَ وَ امامُنا بَعْدَ نَبِینَا کمَا امَرْتَ.1
و چون وقت ظهر فرا رسید، با بصیرت و سکون و وقار و هیبت و خشوع، در جای خود قرار گیر و بگو: اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمینَ کمَا فَضَّلَنَا فی دِینِهِ عَلَی مَنْ جَحَدَ وَ عَنَدَ وِفِی نَعیمِ الدُّنْیا مِمَّنْ عَمدَ وَهَدانَا بِمُحَمَّدٍ نَبیهِ وَ شَرَّفَنَا بِوَصِیهِ وَخَلیفَتِهِ فی حَیوَتِه وَ بَعْدَ مَمَاتِهِ امیرِالْمُوْمِنینَ، اللَهمَّ انَّ مُحَمَّداً نَبِینَا کمَا امَرْتَ وَ عَلْیا وَ مَوْلانَا کمَا اقَمْتَ وَ نَحْنُ مَوَالِیه وَ اولیاوُهُ.2
و پس از آن برخیز و دو رکعت برای خدا نماز شکر بجای آور: در رکعت اول حمد و سوره قدر و در رکعت دوم حمد و سوره توحید را بخوان و قنوت بگیر و رکوع بنما و نماز را تمام کن و سلام بده و پس از نماز خود را به سجده بیافکن و در حال سجده بگو:
اللَهمَّ انَّا الَیک نُوَجِّهُ وُجُوهِنَا فی یوْمِ عِیدِنَا الَّذی شَرَّفْتَنَا فیهِ بِوَلایتهِ مَوْلانَا امیرِالْمُوْمنینَ عَلِی بْنِ ابیطالبٍ صَلی اللَه علیهِ، عَلَیک نَتَوَکلُ، وَ بِک نَسعتَینُ فی اُمُورِنا.
اللَهمَّ لَک سَجَدَتْ وُجُوهُنَا وَ اشْعَارُنَا وَ ابْشَارُنَا وَ جُلُودُنَا وَ عُرُوقُنَا وَ اعْظُمُنَا وَ اعْصَابُنَا وَ لُحُومُنَا وَ دِمَاوُنَا.
اللَهمَّ ایاک نَعْبُدُ وَ لَک نَخْضَعُ وَ لَک نَسْجُدُ عَلَی مِلَهِ اِبْراهیمَ وَ دِینِ مُحَمَّدٍ وَ وَلایهِ عَلِی صَلَواتُک عَلَیهِمْ اجْمَعینَ، حُنَفاءَمُسْلِمینَ وَ مَا نَحْنُ مِنَ الْمُشْرِکینَ وَ لا مِنَ الْجَاحِدینَ.
اللَهمَّ الْعَنِ الْجَاحِدِینَ الْمُعَانِدینَ الْمَخَالِفینَ لامْرِک وَ امْرِ رَسُولِک اللَهمَّ الْعَنِ الْمُبْغِضِینَ لَهُمْ لَعْناً کثِیراً لاینْقَطِعُ اوَّلُهُ وَلا ینْفَدُ آخِرُهُ.
اللَهمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ ثَبِّتْنَا عَلَی مُوَالاتِک وَ مُوَالَاهِ رَسُولک وَ آلِ رَسُولِک وَ مُوَالاهِ امیرِالْمُؤْمِنینَ صَلَواتُ اللَه عَلَیهِمْ.
اللَهمَّ آتِنَا فِی الدُّنْیا حَسَنَهً وَ فِی الآخِرَهِ حَسَنَهً وَ احْسِنْ مُنْقَلبَنَا یا سَیدَنَا وَ مْولانَا.3
بار پروردگارا ! امروز روزی است که تو ما را به ولایت ولی خودت ، علی علیه السّلام مُشَرَّف کردی ! و او را أمیرمؤمنان قرار دادی ! و تو ما را به موالات و اطاعت او امر نمودی ! و به ما امر کردی که به آنچه ما را به تو نزدیک می‌کند ، و امر و نهی علی ما را مقرّب درگاه تو می‌سازد ، تمسّک کنیم ! بار پروردگارا ! ما امر تو را و نهی تو را پذیرفتیم ! و اطاعت از پیغمبر تو کردیم ! و تسلیم شدیم و راضی گشتیم !
پس ما از موالیان علی علیه السّلام هستیم ، و از موالیان أولیاء او هستیم همانطور که به ما امر فرمودی تا ولایت او را داشته باشیم ، و با کسی که با و دشمنی می‌کند دشمن باشیم و بیزار و متنفّر باشیم از آن کسی که از او بیزار است ، و مبغوض داشته باشیم کسی را که علی را مبغوض دارد و دوست داشته باشیم آن کس را که علی را دوست دارد . و علی علیه السّلام همچنانکه تو گفتی مولای ماست ، و همچنانکهامر کردی بعد از پیغمبر ما صلّی الله علیه وآله وسلّم امام ماست .
حمد و سپاس مختصّ خداوندی است که ما را در دین خودش ، برتری و فضیلت بخشید ، بر آن کسی که انکار کرده و از جادّۀ حقّ انحراف ورزیده است ، و در نعمت‌های دنیوی بر بسیاری از آن کسانی که آنان را مبتلا به رنج و تعب و درد ساخته است ، و ما ره به محمّد پیامبر خود که درود بر آو و آل و باد هدایت بخشیده است ، و ما را به وصی او و خلیفۀ او در زمان حیات و مماتش أمیرالمؤمنین علیه السّلام رهبری نموده است . بار پروردگارا ! محمّد صلّی الله علیه وآله وسلّم همانطوری که تو امر کرید پیغمبر ماست و علی علیه السّلام همانطور که تو او را اقامه نمودی و بپا داشتی ، مولای ماست . و ما از موالیان و أولیاء او می‌باشیم
بار پروردگارا ! ما در این روز عیدمان که تو ما را به ولایت أمیرالمؤمنین علی بن أبیطالب علیه السّلام شرف بخشیدی ، چهره‌ها و صورتهای خود را متوجّه تو می‌کنیم ، و به تو توکل می‌نمائیم ، و در امور خود از تو یاری می‌طلبیم ! بار پروردگارا برای تو سجده کرده است چهره‌های ما ، و موهای ما ، وپوست‌های ما ، و رگ‌های ما ، و استخوان‌های ما ، و أعصاب ما ، و گوشت های ما ، و خون‌های ما ، بار پروردگارا ! ما فقط تو را می‌پرستیم ، و برای تو خضوع داریم و برای تو سجده می‌نمائیم بر ملّت ابراهیم و دین محمّد و ولایت علی که درود تو بر تمام آنها بد !
ما پیوسته از باطل به سوی حق می‌گرائیم و از تسلیم شدگان و اسلام آوردان می‌باشیم ، و از مشرکان و منکران نمی‌باشیم ! بار پروردگارا ! دور باش نفرت و لعنت خود را بفرست برای منکران و متجاوزان و مخالفان امرت و امر رسولت صلّی الله علیه وآله و سلّم . بار پروردگارا ! دور باش نفرت و لعنت خود را بفرست برای دشمنان و بغض داران ایشان ، لعنت بسیاری که اوّل و آخر نداشته باشد . بار پروردگارا ! درود خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و ما را بر موالات خودت و بر موالات رسولت و آل رسولت و موالات امیرالمؤمنین علیه السّلام ثابت بدار . بار پروردگارا ! در دنیا بما حسنه عنایت بفرما و در آخرت بما حسنه عنایت بفرما و آیندۀ ما را نیکو بگردان ای آقای ما ، و ای مولای ما .
