کود آهن برای گیاهان سرپوشیده: آهن یکی از مهمترین و کلیدی ترین عناصر مورد نیاز در روند رشد گیاه است. چه یک درخت بزرگ باشد یا یک گلدان کوچک از گیاهان آپارتمانی، همه آنها برای مهم ترین فرآیند – فتوسنتز – به آهن نیاز دارند. همانطور که زندگی انسان و سایر حیوانات به غذا، آب و هوا بستگی دارد، آهن نیز یکی از عناصر ضروری برای حیات پایدار گیاهان است. سطح ناکافی آهن در گیاهان باعث ایجاد مشکلاتی می شود. در این مقاله در مورد من و شما، وقتی عملکرد کود آهن را توضیح می دهیم، به مشکلات ناشی از کمبود یا کمبود این عنصر در گیاهان و روش های توزیع می پردازیم.
آهن (Fe) یکی از عناصر ضروری و ضروری برای رشد و سبز شدن گیاهان است که ۳۵ درصد آن به طور طبیعی در خاک وجود دارد، اما بیشتر آن ناشی از عواملی مانند pH بالای خاک است. و مزارع، قادر به جذب نبوده و یا به دلیل کاهش بسیار زیاد فرآیند جذب، پاسخگوی نیاز گیاهان نخواهد بود. (اسیدی شدن خاک)
اهمیت و نقش این عنصر در فتوسنتز گیاهی، متخصصان و متخصصان گیاهپزشکی را بر آن داشته تا برای تامین این عنصر و رفع مشکلات ناشی از کمبود گیاه راهکاری ارائه دهند. در نهایت با انجام فرآیندهای شیمیایی روی آهن عنصری طبیعی، نمونه هایی را ایجاد می کنند که قابل جذب توسط گیاهان باشد و به این نمونه های مهندسی شده «آهن» می گویند.
امروزه محصولات زیادی مانند کودهای EDTA و DTPA وجود دارند که حاوی مقدار زیادی آهن هستند. این نوع کود را می توان در خاک خنثی و اسیدی استفاده کرد. اما عدم وجود آن در خاک های قلیایی (PH بالا) امکان تامین آهن مورد نیاز گیاهان را حتی با این کودها فراهم کرده است. این عدم بقا به دلیل این واقعیت است که فلز را به یک رسوب هیدروکسید فرار تبدیل می کند.
برای حل این مشکل، ایزومر جدیدی از آهن و کلات تشکیل شد که علاوه بر قابلیت زندگی در هر خاکی، قابل جذب توسط گیاهان است. ترکیب جدید Fe-EDDHA نام دارد که مخفف “کود کلات آهن” است.
انواع ترکیبات کلات آهن و بهترین انواع کلات آهن
همانطور که در بالا ذکر شد، عنصر طبیعی آهن توسط گیاهان قابل جذب نیست و تنها با ترکیب آن با دو ماده دیگر میتوان این عنصر را جذب گیاهان کرد. این دو ماده «فروسولفات» و «کلات» هستند. کودهای ساخته شده با سولفات آهن در خاک های قلیایی جذب نمی شوند، بنابراین ترکیبات کلات ترجیح داده می شوند. کیلاسیون آهن به این معنی است که با هیچ ماده ای واکنش نشان نمی دهد و توانایی جذب توسط گیاهان را از دست می دهد.
بسته به ماده ای که آهن با آن کلات شده است، کودهای کلات آهن فرمول های مختلفی دارند. از جمله مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیلاسیون آهن با EDDHA
- ساخت فلز با DTPA
- کیلاسیون آهن با EDTA
اما بهترین نوع کود کلات آهن EDDHA 6 درصد است. دلیل این اولویت این است که این ترکیب در انواع خاک هایی با PH 11 قابل استفاده است. این نوع کود که فرمول FeEDDHA نام دارد حاوی ترکیبات زیر است.
- آهن
- آهن فعال به فرم کلات (EDDHA)
استفاده از کود کلات آهن
کود آهنی در دو مرحله «تقویت و پیشگیری» و «درمان و رفع عوارض کمبود آن» قابل استفاده است. بنابراین مهمترین کاربردهای این کود به شرح زیر می باشد.
- افزایش مقاومت گیاه در برابر هوای سرد و یخبندان
- پس از تعویض گلدان ریشه ها را تقویت و تقویت کنید
- افزایش طراوت و ظاهر گیاه
- افزایش گلدهی و عملکرد
- سرعت رشد برگ و ریشه را افزایش می دهد
- پیشگیری و رفع زردی برگ و ساقه
- مقدار آهن مورد نیاز گیاهان برای سنتز کلروفیل را تامین می کند.
- ابتدا ورودی فایل را متوقف کنید
بهترین زمان برای استفاده از کودهای آهن یا کلات آهن
زمان مصرف کود در کشاورزی و زندگی گیاهی متفاوت است. به طور کلی همه گیاهان در هنگام رویش و رشد نیاز به کود دارند، بنابراین باید در فصل رشد به هر گیاه کود آهن داده شود. از آنجایی که بهار و تابستان فصل رویش بسیاری از گیاهان است، باید از اوایل فروردین تا پایان شهریور یا مهرماه، ماهی یک بار با کود آهن به گیاهان تغذیه کرد.
اما برای گیاهان اعم از گیاهان خانگی و گلخانه ای که در فصول سرد مانند پاییز و زمستان به رشد خود ادامه می دهند، باید از این کود در طول سال استفاده شود. اما باید توجه داشت که میزان مصرف کود در دو فصل آخر سال به دلیل کاهش رشد گیاه باید کاهش یابد.
نحوه مصرف کود آهن و نحوه مصرف آن
کود کلات آهن به دو صورت جامد و مایع (محلول) موجود است. پس از انتخاب نوع کود باید نکاتی را در نظر بگیرید و در مورد میزان و نحوه کوددهی تصمیم بگیرید.
در این رابطه باید توجه داشت که گیاهان بزرگ با برگ و میوه و گل زیاد نسبت به گیاهان کوچک بدون گل و میوه به آهن کمتری نیاز دارند. علاوه بر این، هرس ریشه در جذب آهن نیز موثر است، به عنوان مثال گیاهان بالغی که هرس و هرس می شوند ریشه قوی و بلندتری دارند، بنابراین این گیاهان از نظر اندازه کوچکتر از گیاهان جوان هستند. بر اساس همین نرخ رشد، به کود بیشتری نیاز خواهند داشت.
همچنین هر زمان که آب اضافه شود، کود محلول به گیاه داده شود و از ریختن کود محلول خالص روی گیاه به شدت خودداری شود.
کودهای جامد را می توان به دو صورت به گیاه داد، ابتدا آن را در آب حل کرده و در هنگام آبیاری گیاه را کود دهید. در حالت دوم، می توانید از کود به همان شکل جامد استفاده کنید. در این حالت باید بخشی از کود به طور مساوی در سطح خاک توزیع شود تا نیاز گیاه در هر آبیاری برطرف شود.
در مورد مقدار کود مصرفی در هر دور، توصیه می شود از نصف دوز ذکر شده روی بطری یا بسته کود استفاده شود.
کلروز آهن چیست؟ و با چه مشکلاتی مواجه است؟
کمبود آهن در گیاهان را «کلر زنی آهن» یا «کلر آهک» می گویند. این بیماری با تغییر در ظاهر برگ های گیاه ظاهر می شود.
در کلروز آهن، مرگ سلول های گیاهی باعث زرد شدن برگ ها با رگبرگ های سبز می شود. در مراحل پیشرفته تر، همه برگ ها زرد یا سفید می شوند و گاهی اوقات لبه های آنها قهوه ای شده و می میرند.
این برگ های زرد نشان دهنده کمبود کلروفیل (رنگدانه سبز مسئول فتوسنتز و تولید قند) در گیاهان است. هر گونه کاهش کلروفیل در طول فصل رشد گیاه می تواند منجر به کاهش رشد و بنیه گیاه شود.
علاوه بر این، چنین گیاهانی اغلب میوه های کوچک و تلخی تولید می کنند. در موارد شدید، یا اگر سفید کردن آهن برای چندین سال ادامه یابد، قسمتهای منفرد یا کل گیاه میتوانند بمیرند.
در مقاله ای جداگانه به علائم کمبود آهن در گیاهان پرداختیم که حتما مطالعه کنید.
عوامل موثر و تشدید کننده کمبود آهن
عوامل زیر باعث تقویت و تشدید کمبود آهن و در نتیجه افزایش عوارض ناشی از کمبود آهن می شود. با شناخت و اصلاح این عوامل و کود دهی به گیاه می توان از آسیب شدید ناشی از کمبود آهن جلوگیری کرد.
- اگر خاک قلیایی است، باید اسیدی کنید
- هوادهی نامناسب خاک ☜ خاک را حفر کنید یا بچرخانید.
- آب آبیاری بی کیفیت ☜ باید از آب نمک زدایی استفاده کرد
- مواد آلی کمی در خاک ☜ اضافه کردن مواد مورد نیاز خاک
- استفاده از خاک رس مانع از جذب آهن می شود
- استفاده بیش از حد یا همزمان از کودهای فسفر برای مخلوط کردن این دو کود ممنوع است.
کود آهن برای چه گیاهانی مفید است؟
اگر از کود کلات آهن دیگری (FeEDDHA) استفاده می کنید، باید pH خاک را اندازه گیری کنید زیرا این نوع کود کلات آهن در خاک های خنثی با PH زیر 7 موثر است.
اما اگر از کود آهن (FeEDDHA) استفاده شود، چون این کود را می توان به انواع خاک اضافه کرد، می توان از آن برای بسیاری از گیاهان داخلی و باغی استفاده کرد.
اما کودهای آهن بیشتر برای گیاهان با ماهیت قلیایی مناسب است و هنگام کاشت آنها از خاکهای قلیایی و بی کربناته به شرح زیر استفاده می شود.
عوارض ناشی از مصرف زیاد کودهای آهن
در حالی که گیاهان برای بسیاری از عملکردهای خود از جمله مهار نور ناشی از فتوسنتز، بهبود عملکرد ریشه و تبدیل اکسیژن به دی اکسید کربن به این ماده غذایی نیاز دارند، کمبود آن نیز می تواند برای گیاه مضر باشد، اما مراقب باشید: مقدار اضافی روی در این کود مجاز نیست و باعث آسیب به گیاه می شود. از بین رفتن ریشه و بی حالی و پژمرده شدن گیاه و به دنبال آن سوختن برگ و گل و فساد میوه ها می تواند یکی از موارد زیاده روی در مصرف این کود باشد.
پاسخ به سوالات متداول در مورد کود آهن
در ادامه به چند سوال متداول در مورد لقاح آهن پاسخ خواهم داد.
آهن در کلروفیل نیست، چرا مهم است؟
اگرچه عنصر آهن در ساختار کلروفیل نیست، اما نقش مهمی در سنتز آن دارد.
آیا ریختن کود آهن روی برگ و ساقه باعث آسیب می شود؟
ریختن کود آهن در هنگام کوددهی روی قسمت های ذکر شده آسیبی به گیاه نمی زند اما باید بدانید که این کود فقط توسط ریشه قابل جذب است و پاشیدن آن روی برگ و ساقه اثری نخواهد داشت.
آیا کود کلات آهن تاریخ انقضا دارد؟
✔ کود شیمیایی آهن مانند بسیاری از کودهای شیمیایی تاریخ انقضا دارد و پس از این تاریخ بی اثر می شود و یا اثربخشی آن بسیار کاهش می یابد.
آیا می توان همزمان با سایر کودها به گیاه کود آهن داد؟
✔️ با توجه به حساسیت بالای این کود، لازم است از مخلوط کردن آن با سایر ترکیبات خودداری شود، زیرا احتمال واکنش افزایش می یابد و گیاه آن را جذب نمی کند که تاثیر هر دو کود را به شدت کاهش می دهد.
یک تکه آهن مانند یک میخ کوچک نیاز گیاه را برآورده می کند؟
✔️ یک تکه آهن به گیاه زنگ می دهد یا اکسید آهن که یک ریزمغذی برای گیاهان است. اما در کوتاه مدت نیاز آهن گیاه را برطرف نمی کند و کلروز آهن (زردی برگ ها به دلیل کمبود آهن) را درمان نمی کند. افزودن یک قطعه آهن زنگ زده در دراز مدت کلروز را در گیاه کاهش می دهد، اما خطرات دیگری نیز برای گیاه وجود دارد.
اگر به اشتباه به گیاهی آهن بیش از حد بدهیم چه؟
✔️ در این صورت گلدان را با آب فراوان آبیاری کنید تا کمپوست و نمک موجود در آن از ته دیگ خارج شود. در مورد گیاهان باغی، شلنگ آب را به مدت 2 ساعت روی آن قرار دهید.
آیا می توان از قرص آهن به جای کود آهن استفاده کرد؟
✔️ در موارد شدید استفاده از قرص آهن به جای کود آهن صرفه اقتصادی ندارد. اما برای گیاهان خانگی اثر این قرص فقط در مواردی قابل مشاهده است. زیرا همانطور که در بالا ذکر شد، گیاهان قادر به جذب هر نوع آهن نیستند و از طرف دیگر عوامل دیگری مانند قلیایی بودن خاک و وجود فسفر و کلسیم می توانند جذب هر نوع آهن را محدود کنند.