رایج ترین علت سوختن لامپ های LED + راهکار افزایش طول عمر لامپ ال ای دی
چرا بعد از خرید لامپ ال ای دی بعد از دو یا سه ماه ضعیف میشوند؟ معمولا زمانی که لامپ ها به پایان عمر عادی خود می رسند کم نور خواهند شد. اما این روند بسیار تدریجی است و بیش از یک سال طول خواهد کشید. شاخص کم شدن نور لامپ ها Lumen Degradation نامیده می شود و به با L70 نشان داده شده می شود. L70 طول مدتی است که نور لامپ از ۱۰۰ درصد به ۷۰درصد برسد.
کم نور شدن یا چشمک زدن زودهنگام لامپ ها بدلیل مرغوب نبودن چیپ استفاده شده در لامپ است و معمولا در لامپ های بی کیفیت رخ میدهد. طول عمر متوسط لامپ های ال ای دی چقدر است و شرایط گارانتی شرکت ها چگونه است ؟ تولیدکنندگان ، لامپ 7 وات خود را با گارانتی ۱۲ ماه ، ۱۵ ماه ، ۲ سال حتی ۳سال عرضه می کنند. ضمانت فقط برای استفاده عادی از لامپ ها اعمال می شود . در صورت کاربرد نادرست (مانند استفاده در مدار دیمر) و یا وارد کردن آسیب فیزیکی به لامپ ، آن را از گارانتی خارج خواهد کرد.
حرارت ، حرارت و حرارت ! گرما دشمن لوازم الکتریکی است، هرچه داغتر باشد، زودتر میسوزند. با این حال، با طراحی خوب، می توان گرمای ایجاد شده در لامپ را به بیرون هدایت کردو از داغ شدن درایور جلوگیری کرد. توصیه میشود لامپ ها را در قاب های بسته که جریان هوا ندارند نصب نکنید.
آیا لامپ ال ای دی را میتوان تعمیر کرد؟ (تعمیر برد لامپ ال ای دی)
در پاسخ به این سوال ابتدا به تشریح انواع مدل لامپهای led از نظر توپولوژی مدار درایور میپردازیم:
بطور کلی میتوان لامپهای led را از نظر عملکرد به سه گروه لامپهای خازنی، لامپ با درایور خطی(Linear Driver) و لامپ با درایور بر مبنای آی سی (IC Base)تقسیم بندی کرد. خاموش شدن یک لامپ led میتواند:
ناشی از سوختن یک یا تعدادی از دیود های نوری به دلیل کار کرد زیاد در دمای بالا و یا ایراد مدار درایور لامپ باشد که عموما شامل سوختن یک یا تعدادی از قطعات مانند IC ، خازن،فیوز، مقاومتها و چوک مغناطیسی و غیره می باشد. دیودهای نوری قابل تعمیر نیستند و باید تعویض گردند.
اگر مدار درایور آسیب دیده باشد ابتدا لازم است به کمک دستگاه های اندازگیری نظیر مولتی متر و اسیلوسکوپ قطعه یا قطعات معیوب تشخیص داده شده و سپس جهت تعویض قطعه ی سوخته با قطعه ی مشابه و مشخصات کاملا یکسان اقدام گردد. توجه داشته باشید که هر یک از دیود های نوری در لامپ از خود گرما تولید میکند ، این گرما به مرور زمان باعث آسیب دیدن و کاهش طول عمر دیود های نوری و قطعات مدار درایور می شود. لذا توجه داشته باشید که با تعمیر لامپ ال ای دی ، این لامپ مثل روز اول نخواهد شد و کارایی آن نسبت به قبل کمتر خواهد بود.
با توجه به این تفاسیر تعمیر درایور لامپ ال ای دی نیاز به دانش فنی دارد و از نظر اقتصادی چندان مقرون به صرفه نیست و توصیه نمیشود.
نصب صحیح لامپ ال ای دی چگونه است؟
بهتر است لامپ های ال ای دی رو به بالا نصب شوند ، طوری که نور به سقف اتاق تابیده شده سپس به سمت پایین بازتابیده شود. نصب رو به بالای لامپ باعث انتقال حرارت بهتر و افزایش طول عمر لامپ خواهد شد. در نصب صحیح ، لامپ رو به بالا نصب میشود ، نورپردازی یکنواخت تر و سایه ها نرم‌تر هستند. در نصب نادرست ، لامپ رو به پایین نصب میشود ، سایه ها تیره تر و قسمت های روشن درخشان‌تر دیده میشوند. این نوع نور پردازی برای مصارف خانگی به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
علل سوختن زودهنگام لامپ ها
لامپ ها به طور معمولی نباید سریعا بسوزند و در حقیقت، لامپ های رشته ای حدود 1000 ساعت عمر می کنند. بر اساس هشت ساعت استفاده در روز، یک لامپ باید تقریباً چهار ماه دوام بیاورد. گفته می شود لامپ های فلورسنت (CFL) و ال ای دی عمر طولانی تری دارند، اما همیشه اینطور نیست. اگر اخیراً لامپ های خود را تعویض کرده اید و به نظر می رسد طول عمر آن ها چیزی نیست که باید باشد، ممکن است علت سوختن آن در خود لامپ یا جای دیگری در مدار باشد. موارد زیر از جمله علل سوختن زودهنگام لامپ ها می باشند:
ولتاژ بالا
اگر ولتاژ تغذیه خانه شما خیلی زیاد باشد، لامپ ها به طور کلی نور روشن تر از حد معمول خواهند داشت و خیلی سریع تر می سوزند. برای حل این مشکل می توانید ولتاژ را در یک پریز برق استاندارد (120 ولت) با استفاده از یک مولتی متر یا یک تستر ولتاژ آزمایش کنید. اگر آزمایش نشان داد که ولتاژ بالاتر از 125 ولت است، از یک برقکار بخواهید مشکل را بررسی و حل کند.
لرزش بیش از حد فیکسچر
یکی دیگر از دلایل سوختن لامپ ها لرزش بیش از حد لامپ است. نمونه بارز این پنکه سقفی با لامپ است. هنگامی که تیغه فن نامتعادل می شود، فن شروع به لرزیدن می کند و لرزش فیلامنت لامپ را تکان می دهد و عمر آن را کوتاه می کند. برای اصلاح این مشکل می‌توانید از یک لامپ با سرویس محکم تری استفاده کنید. این لامپ ها دارای رشته های سنگین برای مقاومت بهتر در برابر لرزش هستند.
خرابی زبانه سوکت
زبانه فلزی کوچک در پایین یک سوکت لامپ، اتصال “گرم” است که جریان الکتریکی را به لامپ می رساند. اگر زبانه سوکت در پایین سوکت بیش از حد به پایین فشار داده شود، ممکن است با لامپ تماس پیدا نکند. مشکل اینجا این نیست که لامپ سوخته است، بلکه لامپ دیگر با پریز تماس الکتریکی برقرار نمی کند. برای رفع این مشکل، لامپ را از برق بکشید یا برق فیکسچر را خاموش کنید، سپس از یک چوب بستنی برای خم کردن زبانه حدود 1.8 اینچ به سمت بالا استفاده کنید. سپس لامپ را دوباره پیچ کنید و ببینید کار می کند یا خیر.
انتخاب لامپ اشتباه
اگرچه لامپ های فلورسنت (CFL) به دلیل عمر طولانی تر نسبت به لامپ های رشته ای شهرت دارند، اما به دلیل خراب شدن زودهنگام نیز مشهور هستند. معمولاً فلورسنت ها طول عمری در حدود 10000 ساعت دارند، اما اگر از برخی از آنها استفاده کرده باشید، می دانید که این میزان طول عمر در بسیاری از موارد به شدت اغراق آمیز است. طول عمر لامپ های CFL نیز در صورت روشن و خاموش شدن زیاد لامپ کوتاه می شود.
لامپی که برای 10000 ساعت درجه بندی شده باشد، اگر چند بار در روز و هر بار چند دقیقه روشن و خاموش شود، ممکن است تنها 3000 ساعت دوام بیاورد. برای حل این مشکل توصیه می شود به سراغ لامپ های ال ای دی بروید. چرا که آنها کارآمدتر هستند، عمر طولانی تری دارند و مانند لامپ های فلورسنت حاوی جیوه نمی باشند.
لامپ های ال ای دی امیران یک انتخاب مناسب برای نورپردازی فضای خانه، فضاهای اداری و … می باشد. این لامپ ها اغلب از طول عمر بالایی برخوردار هستند و به ندرت دچار خرابی می شوند. از انواع لامپ های ال ای دی امیران می توان در قسمت های مختلف محیط مورد نظر استفاده نمود.
اتصالات سست و اشتباه
وقتی لامپ در پریز شل باشد، می تواند روشن و خاموش شود. به سادگی لامپ را در سوکت آن سفت کنید تا مشکل برطرف شود. مشکل دیگر ممکن است شل بودن اتصال سیم باشد که در آن سیم های مدار به فیکسچر متصل می شوند. برق را خاموش کنید و سیم ها را بررسی کنید تا مطمئن شوید که به ترمینال های پیچ وصل شده اند.
خود سوکت لامپ نیز ممکن است دارای تماس های فرسوده یا خورده باشد که باعث ایجاد مشکل در اتصال می شود. در این صورت، سوکت یا فیکسچر را تعویض کنید. اتصالات شل، چه در سوکت یا اتصالات سیم، می توانند لامپ را به سرعت بسوزانند و همچنین باعث شوند. این اتصالات شل، مقاومت الکتریکی و گرمای عبوری از رشته لامپ را افزایش می دهند که می توانند عمر لامپ را کاهش دهند.
مدار کوتاه
کوتاه بودن مدار یکی دیگر از مواردی است که ممکن است باعث سوختن ناگهانی لامپ شود. یک اتصال کوتاه در سیم‌کشی مدار می تواند باعث تاریک شدن ناگهانی چراغ ها و سایر دستگاه های روی مدار شود. تعریف اتصال کوتاه شرایطی است که در آن جریان الکتریکی خارج از مسیر سیم کشی تعیین شده جریان می یابد. این وضعیت باعث کاهش مقاومت می شود که باعث افزایش شدید جریان در مدار خواهد شد.
این افزایش ناگهانی جریان باعث می شود که کلید مدار قطع شود (یا فیوز منفجر شود) و جریان را متوقف کند. یک اتصال کوتاه می تواند ناشی از شرایط مختلفی نظیر مشکل در سیم برق یا سیم دستگاه، معیوب بودن دوشاخه سیم یا سوکت چراغ و … باشد. توصیه می شود در هر یک از این موارد، قبل از تنظیم مجدد قطع کننده یا تعویض فیوز، قطعات معیوب را تعویض کنید.
استفاده از لامپ هایی با توان بالا
اکثر لامپ ها دارای برچسبی هستند که حداکثر توان لامپ مورد استفاده در لامپ را نشان می دهد. اگر متوجه شدید که لامپ یا چراغ های شما خیلی سریع میسوزند، گلوب یا درپوش لامپ را باز کنید و بررسی کنید که آیا توان لامپ برای درجه بندی لامپ خیلی زیاد است یا خیر. این یک مشکل احتمالی در مورد لامپ های CFL یا LED نیست که با وات نسبتاً کم کار می کنند، بلکه این یک مشکل بسیار رایج در مورد لامپ های رشته ای سنتی می باشد.
استفاده از لامپ هایی با توان بالا باعث ایجاد گرمای بیش از حد، کاهش عمر لامپ و ذوب شدن عایق روی سیم‌کشی فیکسچر میشود. انتخاب صحیح به شما کمک می کند از ایجاد این مشکل جلوگیری نمایید. تغییر لامپ ها به لامپ های کم مصرف مانند لامپ های ال ای دی که دارای توان مصرفی بسیار پایین تری هستند نیز از بروز چنین مشکلاتی در آینده جلوگیری می کند.
نوع اشتباه سوئیچ دیمر
اگر لامپ هایی که توسط سوئیچ دیمر کنترل میشوند به سرعت بسوزند، احتمال دارد که سوئیچ دیواری از نوع نادرست دیمر استفاده می کند. سوئیچ های دیمر قدیمی فقط برای استفاده با لامپ های رشته ای استاندارد طراحی شده اند و اگر از لامپ های CFL یا LED استفاده می کنید، دیمر استاندارد ممکن است به مدار پایین لامپ آسیب برساند و باعث سوختن سریع آن شود. خوشبختانه، سوئیچ های دیمری وجود دارند که برای کار با لامپهای CFL یا LED طراحی شده‌اند و تعویض دیمر قدیمی به طور کلی این مشکل را حل میکند.
رایج ترین علل سوختن لامپ ال ای دی
لامپ های ال ای دی اغلب از عمر طولانی برخوردار هستند و به ندرت این مشکل برای آنها پیش می آید که زودتر از آنچه که باید، بسوزند یا خراب شوند. اما چه چیزی باعث سوختن لامپ های ال ای دی می شود؟ یکی از شایع ترین دلایل سوختن لامپ ال ای دی ولتاژ بالا می باشد. اگر جریان بالایی از برق شما عبور می کند، باید بدانید که به راحتی می تواند لامپ های شما را بسوزاند. به طور کلی موارد زیر از جمله رایج ترین علل سوختن لامپ ال ای دی می باشند:
- ولتاژ بالا
- آسیب دیدگی سوکت
- نصب نادرست لامپ
- اتصالات شل
علت داغ شدن لامپ ال ای دی و سوختن آن
در برخی مواقع ممکن است مشاهده کنید که لامپ های ال ای دی بعد از روشن شدن داغ می شوند که این گرم شدن بیش از حد لامپ ها یک عیب محسوب می شود و موجب سوختن زود هنگام لامپ های شما خواهد شد. اما سوالی که ایجاد می شود این است که چرا لامپ های ال ای دی داغ می شوند؟ در جواب این سوال باید گفت یکی از عمده ترین دلایل داغ شدن لامپ های ال ای دی به دلیل وجود مشکلات سیم کشی، نصب نا صحیح لامپ و … می باشد. برای جلوگیری از داغ شدن و سوختن لامپ های خود باید قبل از خرید و نصب لامپ های ال ای دی از سالم بودن سیستم برقی محیط خود اطمینان حاصل نمایید.
راهکارهای افزایش طول عمر لامپ ال ای دی
امروزه لامپ ال ای دی به طور گسترده در زمینه های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. این لامپ ها نه تنها می توانند برای روشنایی معمولی استفاده شوند، بلکه می توانند برخی از جلوه های بصری را در محیط های مختلف به ارمغان آورند. با این حال، باید از آگاه باشید و از آنها به درستی نگهداری کنید. موارد زیر از جمله راهکارهای افزایش طول عمر لامپ ال ای دی می باشند:
- مدیریت گرمای لامپ
- خرید لامپ با IP و ویژگی های مناسب شرایط محیطی مد نظر
- عدم روشن و خاموش کردن مداوم لامپ
- روشن و خاموش نمودن هوشمند لامپ
- مراقبت محیطی
- توجه به منبع انرژی
- توجه به درایورها و قطعات داخلی لامپ
منبع: greenlighting.co.uk
