فصل پاییز؛ سفری علمی به دنیای تغییرات طبیعی!
پاییز فصل تغییرات شگرف طبیعت است. در این فصل، برگها به خاطر کاهش کلروفیل رنگهای زرد، نارنجی و قرمز به خود میگیرند و برخی حیوانات برای خواب زمستانی آماده میشوند.
خبرگزاری آنا، نوید فرخی: با فرا رسیدن پاییز، آبوهوا شروع به تغییر میکند. روزها کوتاه و شبها طولانیتر و خنکتر میشود. این تغییر دما ناشی از تغییر موقعیت زمین نسبت به خورشید است. حقیقت این است که ما ساکنان نیمکره شمالی در این زمان سال، نور مستقیم کمتری از خورشید دریافت میکنیم.
به طور کلی محور گردش زمین به دور خورشید قدری کج است و میزان اریب بودن آن در فصول مختلف فرق میکند. این زاویه باعث میشود که در طول سال، مقدار نوری که از خورشید به زمین میرسد نیز تغییر کند. وقتی نوبت فصل پاییز میرسد، نیمکره شمالی زمین از خورشید دورتر میشود. این امر باعث میشود نور و گرمای کمتری به ما برسد.
علاوه بر این در پاییز تغییرات جوی نیز اتفاق میافتد. تودههای هوای سرد از مناطق قطبی به سمت قارههای دیگر حرکت میکند و این تودههای هوایی باعث سردتر شدن هوا میشوند.
در بسیاری از نقاط، پاییز هوای مطبوع به همراه دارد زیرا نه از گرمای طاقتفرسای تابستان خبری است و نه سرمای نه چندان دلچسب زمستان. بسیاری افراد پاییز را زمان مناسبی برای فعالیتهای خارج از منزل مانند پیادهروی میخوانند. برخی از مناطق با تغییر آبوهوای پاییزی، بارندگی بیشتری را تجربه میکنند. از سر گرفتن باران در این فصل به تغذیه خاک برای محصولات کشاورزی و گیاهانی که برای زمستان آماده میشوند، کمک میکند.
زیبایی تغییر برگ درختان
یکی از زیباترین جنبههای پاییز تغییر رنگ برگها است. کلروفیل رنگدانهای در درون برگهاست که باعث میشود گیاهان سبز باشند. در طول ماههای تابستان کلروفیل نقش مهمی در فتوسنتز ایفا میکند و به گیاهان اجازه میدهد نور خورشید را به انرژی تبدیل کنند. با این حال با پایان فصل گرم، روزها کوتاه تر میشوند و دما شروع به کاهش میکند. این تغییر به درختان سیگنال میدهد که باید برای زمستان سخت آماده شوند؛ زمانی که حفظ انرژی ضروری است.
با کاهش نور خورشید، درختان به ناچار تولید کلروفیل خود را کم میکنند. این کاهش ناگهانی نیست، بلکه فرآیندی تدریجی است که به دیگر رنگدانههای درون برگها اجازه ظهور میدهد. کاروتنوئیدها که رنگهای زرد و نارنجی تولید میکنند، در تمام طول این مدت حتی در تابستان نیز وجود داشتهاند اما تحت الشعاع رنگ سبز غالب (کلروفیل) به چشم نمی آمدند. حال با شروع پاییز و محو شدن کلروفیل، این رنگهای گرم جان میگیرند و منظره زیبای پاییزی را رقم میزنند.
با این حال داستان به همین جا ختم نمیشود. دمای پایینتر همچنین میتواند باعث تولید آنتوسیانین شود، رنگدانههایی که باعث ایجاد سایههای قرمز و بنفش میشوند. جالب است که این پاسخ صرفاً زیبایی شناختی نیست و در خدمت این هدف که از برگها در برابر آسیبهای ناشی از نور زیاد خورشید و دمای سرد محافظت میکند. این استراتژی تطبیقی توانایی قابل توجه طبیعت را در پاسخ به تغییرات محیطی نشان میدهد.
ریختن برگ نشانه آمادگی برای زمستان است تا درخت بتواند آب و انرژی خود را حفظ کند و بقایش در ماههای سخت تر تضمین شود. این فرآیند بر اهمیت سازگاری در طبیعت تأکید دارد.
زمان برداشت
پاییز اغلب فصل برداشت محصول نیز نامیده میشود و زمانی است که بسیاری از میوهها و سبزیجات آماده چیدن از مزارع و باغها هستند. کشاورزان در این مدت سخت کار میکنند تا محصولات خود را قبل از رسیدن زمستان جمع آوری کنند.
در بین برخی از محصولات محبوب پاییزی میتوان به سیب، کدو تنبل، کدو حلوایی و سیب زمینی و… اشاره کرد. سیبها اغلب در اواخر تابستان تا پاییز برداشت میشوند. کدو تنبل یکی دیگر از موارد محبوب در پاییز است. آنها نه تنها خوشمزه هستند بلکه برای تزئین نیز استفاده میشوند. در برخی فرهنگ از کدو تنبل برای جشنهالووین در میانه پاییز استفاده میکنند.
رفتار حیوانات در پاییز
با نزدیک شدن به پاییز، حیوانات نیز خود را برای زمستان آماده میکنند. رفتار بسیاری از حیوانات در این فصل تغییر میکند. برخی از حیوانات با کاهش دما، خز یا پرهای ضخیمتری درمیآورند تا گرم بمانند. سنجابها در پاییز مشغول جمع آوری آجیل و دانه میشوند. آنها غذای خود را در جاهای مختلف پنهان میکنند تا بعداً وقتی غذا در زمستان کمیاب شد، آن را پیدا کنند. این رفتار به آنها کمک میکند در هنگام سرد شدن هوا زنده بمانند.
پرندگان نیز در این مدت برای مهاجرت آماده میشوند. بسیاری از گونهها به سمت جنوب به سمت آب و هوای گرم تر پرواز میکنند که در آن غذا در ماههای زمستان بیشتر در دسترس است. آنها برای یافتن زیستگاههای مناسب مسافتهای طولانی را طی میکنند.
برخی از حیوانات با نزدیک شدن به زمستان وارد حالتی به نام خواب زمستانی میشوند. خرسها به این رفتار معروف هستند. آنها در طول پاییز مقدار زیادی غذا میخورند تا قبل از خواب در ماههای سرد ذخایر چربی داشته باشند.