از کجا بفهمیم یک مقاله مروری است
مقاله مروری به جمع‌بندی و ارزیابی پیشینه علمی یک موضوع می‌پردازد. برای تشخیص آن به عنوان چکیده ساختار و فهرست بلند مراجع دقت کنید. معمولاً عباراتی چون Review یا Systematic Review در عنوان دارند و برخلاف مقالات پژوهشی داده‌های جدید ارائه نمی‌دهند.
در دنیای پرتلاطم پژوهش‌های علمی حجم عظیمی از اطلاعات به صورت روزانه تولید و منتشر می‌شود. پیگیری همه این یافته‌ها و درک ارتباط آن‌ها با یکدیگر می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در این میان مقالات مروری نقش حیاتی ایفا می‌کنند. این نوع از مقالات با هدف سازماندهی تحلیل و سنتز دانش موجود در یک حوزه خاص نوشته می‌شوند و تصویری جامع از وضعیت فعلی پژوهش‌ها روندهای اصلی نقاط قوت و ضعف تحقیقات گذشته و شکاف‌های دانش را ارائه می‌دهند. درک ماهیت و ویژگی‌های مقاله مروری برای هر پژوهشگر دانشجو یا علاقه‌مند به علم ضروری است زیرا به آن‌ها کمک می‌کند تا به سرعت با یک زمینه آشنا شوند مهم‌ترین مطالعات را شناسایی کنند و مسیرهای احتمالی برای تحقیقات آینده را دریابند. شناسایی صحیح یک مقاله مروری از سایر انواع مقالات علمی مانند مقالات پژوهشی اصیل که نتایج داده‌های جدید را گزارش می‌دهند گام اول در استفاده مؤثر از این ابزار ارزشمند است. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این نوع مقاله و نحوه تشخیص آن می‌پردازیم.
تعریف مقاله مروری
مقاله مروری (Review Article) نوعی از نوشتار علمی است که بر خلاف مقالات پژوهشی اصیل که به ارائه داده‌ها و یافته‌های جدید حاصل از تحقیق می‌پردازند به جمع‌آوری تلخیص تحلیل انتقادی و سنتز نتایج منتشر شده قبلی در یک زمینه یا موضوع خاص علمی می‌پردازد. هدف اصلی مقاله مروری ارائه یک نمای کلی و جامع از وضعیت فعلی دانش در آن حوزه است. این مقالات با بررسی حجم قابل توجهی از ادبیات علمی منتشر شده شامل مقالات پژوهشی کتب گزارش‌ها و سایر منابع معتبر تلاش می‌کنند تا یافته‌های پراکنده را در یک ساختار منسجم و قابل فهم گرد هم آورند. نویسنده مقاله مروری که معمولاً فردی متخصص و با تجربه در آن زمینه است صرفاً به خلاصه کردن مطالعات اکتفا نمی‌کند بلکه با نگاهی انتقادی و تحلیلی ارتباطات بین مطالعات مختلف را مشخص می‌کند تناقضات احتمالی را بررسی می‌نماید نقاط قوت و ضعف روش‌شناسی‌های به کار رفته را ارزیابی می‌کند و مهم‌تر از همه روندهای کلی الگوها و شکاف‌های موجود در دانش را شناسایی و برجسته می‌سازد. این فرآیند سنتز به خواننده کمک می‌کند تا بدون نیاز به مطالعه تک تک مقالات اصلی درک عمیقی از پیشینه پژوهش در آن حوزه به دست آورد و از آخرین تحولات و چالش‌ها مطلع شود. بنابراین مقاله مروری نه تنها ابزاری برای مرور دانش گذشته است بلکه به عنوان راهنمایی برای تحقیقات آینده نیز عمل می‌کند.
ویژگی های مقاله مروری
مقالات مروری دارای خصوصیات متمایزی هستند که آن‌ها را از سایر انواع مقالات علمی جدا می‌سازد. یکی از بارزترین ویژگی‌ها عدم وجود بخش “روش‌ها” و “نتایج” به معنای تحقیق اصیل در آن‌هاست. در حالی که یک مقاله پژوهشی شرح دقیقی از روش‌های جمع‌آوری داده‌های جدید و سپس ارائه نتایج حاصل از تحلیل آن داده‌ها را شامل می‌شود مقاله مروری به جای آن به شرح روش‌شناسی جستجو و انتخاب مقالات و منابع موجود می‌پردازد و سپس به تحلیل و سنتز یافته‌های *آن* مقالات می‌پردازد. ویژگی دیگر و بسیار مهم حجم بالای مراجع و منابع مورد استفاده است. یک مقاله مروری خوب صدها و گاهی هزاران منبع را مورد بررسی قرار می‌دهد و فهرست مراجع آن بسیار گسترده‌تر از یک مقاله پژوهشی معمولی است. این حجم بالای مراجع نشان‌دهنده گستردگی و عمق مرور ادبیات انجام شده توسط نویسنده است. همچنین لحن و رویکرد مقاله مروری معمولاً تحلیلی و تفسیری است. نویسنده نه تنها گزارش می‌کند که مطالعات پیشین چه یافته‌هایی داشته‌اند بلکه این یافته‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد ارتباطات آن‌ها را تبیین می‌کند و به ارزیابی انتقادی آن‌ها می‌پردازد. این ارزیابی شامل بررسی نقاط قوت و ضعف مطالعات اعتبار روش‌های به کار رفته و اهمیت یافته‌ها در چارچوب کلی دانش موضوع است. مقالات مروری اغلب توسط پژوهشگران برجسته و شناخته شده در یک زمینه خاص نوشته می‌شوند که سال‌ها تجربه و دانش عمیق در آن حوزه دارند و قادر به ارائه یک دیدگاه جامع و معتبر هستند. این ویژگی‌ها در کنار هم مقاله مروری را به منبعی ارزشمند برای درک وضعیت فعلی دانش در یک زمینه علمی تبدیل می‌کنند.
ساختار مقاله مروری
اگرچه ساختار مقالات مروری ممکن است بسته به نوع مرور (مانند مرور نظام‌مند در مقابل مرور ادبیات روایی) و حوزه علمی کمی متفاوت باشد اما چارچوب کلی آن‌ها معمولاً شامل بخش‌های استاندارد یک مقاله علمی است که محتوای متفاوتی نسبت به مقالات پژوهشی دارند. این ساختار به خواننده کمک می‌کند تا به سرعت به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کند و منطق بررسی و سنتز ادبیات را دنبال کند. بخش‌های اصلی معمولاً شامل چکیده مقدمه بدنه اصلی و فهرست مراجع است. در برخی انواع خاص مانند مرور نظام‌مند بخش‌هایی نظیر روش‌شناسی جستجو و انتخاب مطالعات نیز به وضوح مشخص می‌شوند. در ادامه به بررسی جزئیات هر یک از این بخش‌های اصلی می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که هر قسمت چه اطلاعاتی را در بر می‌گیرد و چه نقشی در ارائه جامع و منسجم محتوای مروری ایفا می‌کند. درک این ساختار برای نویسندگان مقالات مروری جهت سازماندهی مؤثر مطالب و برای خوانندگان جهت مسیریابی و استخراج اطلاعات کلیدی از مقاله ضروری است. این ساختار به گونه‌ای طراحی شده است که خواننده بتواند از یک نمای کلی در چکیده به زمینه و هدف در مقدمه به تحلیل عمیق در بدنه و نهایتاً به منابع اصلی در بخش مراجع دسترسی پیدا کند.
چکیده مقاله مروری
چکیده مقاله مروری خلاصه‌ای فشرده و گویا از کل محتوای مقاله است که در ابتدای آن قرار می‌گیرد و به خواننده امکان می‌دهد تا در کمترین زمان ممکن از موضوع دامنه روش (در صورت وجود روش‌شناسی مشخص مانند مرور نظام‌مند) و مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری‌های حاصل از سنتز ادبیات مطلع شود. این بخش معمولاً بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ کلمه است اگرچه این محدودیت ممکن است بسته به مجله متفاوت باشد. در چکیده یک مقاله مروری برخلاف مقاله پژوهشی خبری از جزئیات روش‌های آزمایشگاهی یا نتایج آماری حاصل از داده‌های جدید نیست. در عوض چکیده باید به وضوح بیان کند که مقاله چه موضوعی را پوشش می‌دهد چه محدوده زمانی یا جغرافیایی از ادبیات را بررسی کرده است و چه نوع مقالاتی (مثلاً مقالات پژوهشی مروری دیگر گزارش‌ها) مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. همچنین چکیده باید مهم‌ترین روندهایی که در ادبیات شناسایی شده‌اند تناقضات کلیدی شکاف‌های اصلی در دانش و پیامدهای اصلی این مرور برای تحقیقات آینده یا عمل را برجسته کند. لحن چکیده باید خبری و مختصر باشد و اطلاعات کافی را برای خواننده فراهم کند تا تصمیم بگیرد آیا مقاله مورد نظر برای او مرتبط و مفید است یا خیر. یک چکیده خوب در مقاله مروری تصویری دقیق از گستردگی و عمق تحلیل انجام شده ارائه می‌دهد و خواننده را ترغیب می‌کند تا متن کامل مقاله را مطالعه کند تا جزئیات بیشتری از سنتز ادبیات و ارزیابی انتقادی انجام شده را دریابد.
مقدمه مقاله مروری
مقدمه مقاله مروری بخش حیاتی است که زمینه و اهمیت موضوع مورد بررسی را برای خواننده روشن می‌کند و ضرورت انجام این مرور خاص را تبیین می‌نماید. این بخش معمولاً با ارائه یک پیشینه کلی از موضوع آغاز می‌شود و به تدریج بر اهمیت و پیچیدگی آن در دنیای واقعی یا در حوزه علمی مربوطه تأکید می‌کند. هدف اصلی مقدمه جذب خواننده و متقاعد کردن او به این نکته است که چرا مطالعه این مرور خاص ارزشمند است. در ادامه مقدمه به بررسی مختصری از وضعیت فعلی دانش در آن حوزه می‌پردازد و نشان می‌دهد که چرا یک مرور جامع و به‌روز در این زمان خاص مورد نیاز است؛ به عنوان مثال ممکن است به دلیل حجم فزاینده تحقیقات نتایج متناقض یا نیاز به یکپارچه‌سازی دانش از زیرشاخه‌های مختلف باشد. بخش کلیدی دیگر مقدمه بیان صریح هدف (یا اهداف) و دامنه (Scope) مقاله مروری است. نویسنده باید به وضوح مشخص کند که این مرور قرار است به چه سؤالاتی پاسخ دهد چه جنبه‌هایی از موضوع را پوشش می‌دهد و چه محدودیتی‌هایی در دامنه بررسی دارد (مثلاً محدودیت زمانی زبانی یا نوع مطالعات). در برخی موارد به خصوص در مرورهای نظام‌مند مقدمه ممکن است به صورت مختصر به روش‌شناسی کلی مرور نیز اشاره کند. مقدمه باید به گونه‌ای نوشته شود که خواننده با خواندن آن درک کاملی از چرایی انجام این مرور و آنچه قرار است در ادامه مقاله بیابد پیدا کند و برای ورود به بخش‌های تحلیلی و سنتز آماده شود. لحن مقدمه باید متقاعدکننده و جذاب باشد و خواننده را به ادامه مطالعه ترغیب کند.
بدنه اصلی مقاله مروری
بدنه اصلی مقاله مروری قلب مقاله محسوب می‌شود و جایی است که نویسنده به تفصیل به تحلیل سنتز و ارزیابی انتقادی ادبیات مورد بررسی می‌پردازد. این بخش معمولاً به چندین زیربخش تقسیم می‌شود که بر اساس موضوعات زیرشاخه‌ها رویکردهای نظری یا حتی ترتیب تاریخی سازماندهی شده‌اند. نحوه سازماندهی بدنه اصلی به نوع مرور و هدف آن بستگی دارد؛ برای مثال یک مرور نظام‌مند ممکن است بر اساس مراحل فرآیند مرور یا انواع مداخلات مورد بررسی تقسیم‌بندی شود در حالی که یک مرور ادبیات روایی ممکن است بر اساس موضوعات کلیدی یا بحث‌های نظری سازمان یابد. در هر زیربخش نویسنده به ارائه خلاصه‌ای از یافته‌های مطالعات مرتبط می‌پردازد اما صرفاً به بازگویی اطلاعات اکتفا نمی‌کند. نقش اصلی نویسنده در اینجا ایجاد ارتباط بین این مطالعات شناسایی الگوها و روندهای مشترک برجسته کردن تفاوت‌ها و تناقضات و ارائه یک تحلیل انتقادی از نقاط قوت و ضعف هر مطالعه یا گروهی از مطالعات است. نویسنده باید نشان دهد که چگونه یافته‌های مختلف به یکدیگر مرتبط می‌شوند و چگونه در مجموع درک ما از موضوع را شکل می‌دهند. این بخش جایی است که نویسنده دیدگاه تخصصی خود را اعمال می‌کند و با استدلال قوی و شواهد برگرفته از ادبیات نتیجه‌گیری‌های خود را درباره وضعیت فعلی دانش شکاف‌های موجود و مسیرهای تحقیقاتی آتی مطرح می‌سازد. استفاده مؤثر از نقل قول‌ها ارجاعات دقیق به منابع و زبان تحلیلی و تفسیری برای موفقیت این بخش ضروری است. بدنه اصلی باید جریانی منطقی و منسجم داشته باشد و خواننده را از طریق پیچیدگی‌های ادبیات موجود هدایت کند.
مراجع در مقاله مروری
بخش مراجع یا فهرست منابع در یک مقاله مروری یکی از مشخصه‌های اصلی و بسیار مهم آن است و معمولاً حجم قابل توجهی را به خود اختصاص می‌دهد. این بخش شامل لیستی کامل و دقیق از تمامی منابع علمی (مقالات پژوهشی کتب فصول کتاب گزارش‌ها پایان‌نامه‌ها و غیره) است که نویسنده در فرآیند مرور و نگارش مقاله خود به آن‌ها استناد کرده است. گستردگی و دقت فهرست مراجع در مقاله مروری نمایانگر جامعیت و عمق مرور ادبیات انجام شده است. برخلاف مقالات پژوهشی که ممکن است تعداد مراجع آن‌ها محدودتر و صرفاً مرتبط با کار انجام شده باشد مقالات مروری خوب معمولاً فهرستی طولانی از منابع دارند که نشان‌دهنده بررسی طیف وسیعی از مطالعات منتشر شده در طول زمان و از منابع مختلف است. این فهرست به خواننده امکان می‌دهد تا در صورت نیاز به جزئیات بیشتر به سادگی به منابع اصلی مورد استناد نویسنده دسترسی پیدا کند. همچنین کیفیت و اعتبار منابع لیست شده می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت خود مقاله مروری باشد؛ استفاده از منابع به‌روز منتشر شده در مجلات معتبر و توسط پژوهشگران شناخته شده اعتبار مقاله مروری را افزایش می‌دهد. رعایت دقیق فرمت استنادی مورد نظر مجله در این بخش بسیار حیاتی است. در نهایت بخش مراجع نه تنها پشتوانه علمی ادعاهای مطرح شده در مقاله را فراهم می‌کند بلکه به عنوان یک منبع اطلاعاتی ارزشمند برای خوانندگانی که قصد دارند عمیق‌تر به موضوع بپردازند و مطالعات اصلی را بررسی کنند عمل می‌کند و به آن‌ها در شناسایی مهم‌ترین مقالات و پژوهشگران در آن زمینه کمک شایانی می‌نماید.
انواع مقالات مروری
مقالات مروری در اشکال مختلفی وجود دارند که هر یک با هدف و روش‌شناسی خاصی به سنتز ادبیات می‌پردازند. شناخت انواع مختلف مقالات مروری به خوانندگان کمک می‌کند تا مقاله مناسب با نیاز خود را پیدا کنند و به نویسندگان در انتخاب رویکرد مناسب برای مرورشان یاری می‌رساند. این انواع از مرورهای کاملاً ساختاریافته و کمی تا مرورهای روایی و تفسیری را شامل می‌شوند. تفاوت اصلی بین این انواع معمولاً در میزان ساختاریافتگی فرآیند جستجو و انتخاب مطالعات نحوه تحلیل و سنتز داده‌ها و نوع سوالی است که مرور به آن پاسخ می‌دهد. برخی از رایج‌ترین انواع مقالات مروری شامل مرور نظام‌مند متاآنالیز و مقاله مروری ادبیات (که گاهی مرور روایی نیز نامیده می‌شود) هستند. درک تفاوت‌های این انواع برای ارزیابی اعتبار و کاربردپذیری نتایج حاصل از مرور ضروری است. به عنوان مثال مرورهای نظام‌مند و متاآنالیز به دلیل روش‌شناسی شفاف و قابل تکرار خود در سلسله مراتب شواهد علمی از جایگاه بالاتری برخوردارند به خصوص در حوزه‌هایی مانند پزشکی و علوم اجتماعی کاربردی. در مقابل مرورهای ادبیات روایی ممکن است برای ارائه یک نمای کلی از یک زمینه گسترده بررسی سیر تحول یک ایده یا معرفی نظریه‌های مختلف مناسب‌تر باشند. در ادامه به معرفی و توضیح جزئیات هر یک از این انواع اصلی می‌پردازیم تا تفاوت‌ها و کاربردهای آن‌ها روشن‌تر شود.
مرور نظام‌مند
مرور نظام‌مند (Systematic Review) نوعی از مقاله مروری است که با استفاده از یک روش‌شناسی دقیق شفاف و از پیش تعریف شده به شناسایی انتخاب ارزیابی انتقادی و سنتز تمامی شواهد پژوهشی مرتبط با یک سوال مشخص و محدود می‌پردازد. هدف اصلی مرور نظام‌مند کاهش سوگیری و ارائه یک جمع‌بندی قابل اعتماد از وضعیت دانش در مورد یک مداخله خاص یک عامل خطر یا یک پدیده مشخص است. فرآیند انجام یک مرور نظام‌مند بسیار دقیق و شامل چندین مرحله است: تدوین یک سوال پژوهشی روشن و مشخص تعیین پروتکل مرور که شامل معیارهای ورود و خروج مطالعات پایگاه‌های داده مورد جستجو و راهبردهای جستجو است انجام جستجوی جامع و نظام‌مند در پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف غربالگری مقالات بر اساس عنوان چکیده و متن کامل با رعایت معیارهای ورود و خروج استخراج داده‌ها از مطالعات منتخب با استفاده از فرم‌های استاندارد ارزیابی کیفیت روش‌شناختی مطالعات منتخب (مثلاً با استفاده از ابزارهای ارزیابی خطر سوگیری) و نهایتاً سنتز یافته‌ها. فرآیند سنتز می‌تواند کیفی (توصیفی) یا کمی (متاآنالیز) باشد. شفافیت در تمامی مراحل از جمله ارائه راهبردهای جستجو و معیارهای انتخاب امکان تکرارپذیری مرور را فراهم می‌کند و اعتبار نتایج آن را افزایش می‌دهد. به دلیل دقت و ساختاریافتگی بالا مرورهای نظام‌مند به عنوان یکی از قوی‌ترین انواع شواهد علمی به خصوص در حوزه تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شواهد شناخته می‌شوند.
متاآنالیز
متاآنالیز (Meta-Analysis) یک روش آماری است که اغلب به عنوان بخشی از یک مرور نظام‌مند انجام می‌شود اما گاهی اوقات ممکن است به تنهایی نیز گزارش شود. هدف اصلی متاآنالیز ترکیب کمی نتایج حاصل از چندین مطالعه مستقل که به یک سؤال پژوهشی مشابه پرداخته‌اند به منظور دستیابی به یک تخمین واحد و قوی‌تر از اثر یا رابطه مورد نظر است. این روش به ویژه زمانی ارزشمند است که مطالعات منفرد به دلیل حجم نمونه کوچک قدرت آماری محدودی دارند یا نتایج آن‌ها متناقض است. با ترکیب داده‌های آماری از مطالعات مختلف متاآنالیز می‌تواند قدرت آماری را افزایش داده و به نتیجه‌گیری دقیق‌تر و قابل اطمینان‌تری دست یابد. فرآیند متاآنالیز شامل جمع‌آوری داده‌های آماری مورد نیاز (مانند اندازه‌های اثر خطاهای استاندارد حجم نمونه) از مطالعات منتخب در مرور نظام‌مند استانداردسازی این داده‌ها در صورت لزوم و سپس اعمال روش‌های آماری خاص برای ترکیب آن‌هاست. نتایج متاآنالیز معمولاً به صورت گرافیکی تحت عنوان “فارست پلات” (Forest Plot) نمایش داده می‌شود که اثر تخمین زده شده در هر مطالعه و همچنین اثر کلی (Pooled Effect) حاصل از ترکیب آن‌ها را نشان می‌دهد. متاآنالیز همچنین به بررسی ناهمگونی (Heterogeneity) بین نتایج مطالعات می‌پردازد تا مشخص شود آیا نتایج مطالعات آنقدر مشابه هستند که بتوان آن‌ها را ترکیب کرد یا خیر. به دلیل توانایی در ارائه یک جمع‌بندی کمی و قدرتمند از شواهد موجود متاآنالیزها نقش بسیار مهمی در تصمیم‌گیری‌های بالینی سیاست‌گذاری‌های بهداشتی و جهت‌دهی به تحقیقات آتی ایفا می‌کنند.
مقاله مروری ادبیات
مقاله مروری ادبیات (Literature Review Article) که گاهی به آن مرور روایی (Narrative Review) نیز گفته می‌شود یکی از رایج‌ترین انواع مقالات مروری است و برخلاف مرور نظام‌مند رویکردی انعطاف‌پذیرتر و کمتر ساختاریافته برای سنتز ادبیات دارد. هدف اصلی این نوع مرور ارائه یک نمای کلی جامع تحلیلی و تفسیری از دانش موجود در یک حوزه یا زیرحوزه خاص است اما فرآیند جستجو و انتخاب مقالات در آن معمولاً به اندازه مرور نظام‌مند شفاف و قابل تکرار نیست. نویسنده مقاله مروری ادبیات که معمولاً فردی با دانش و تجربه گسترده در آن زمینه است مقالات و منابع کلیدی را بر اساس دانش و درک خود از حوزه انتخاب می‌کند و سپس به سازماندهی تلخیص و تحلیل آن‌ها می‌پردازد. ساختار این نوع مقاله اغلب موضوعی یا مفهومی است و نویسنده تلاش می‌کند تا بافت تاریخی تحولات نظری دیدگاه‌های مختلف و بحث‌های کلیدی در حوزه را تبیین کند. تمرکز در مرور ادبیات روایی بیشتر بر روی ارائه یک روایت منسجم و تحلیلی از ادبیات است تا ترکیب کمی داده‌ها. این نوع مرور برای معرفی یک حوزه جدید به خوانندگان بررسی سیر تحول یک مفهوم یا نظریه یا ارائه دیدگاه‌های تفسیری و انتقادی در مورد یک موضوع گسترده مناسب است. اگرچه مرورهای ادبیات روایی فاقد سخت‌گیری روش‌شناختی مرورهای نظام‌مند هستند و ممکن است بیشتر مستعد سوگیری نویسنده باشند اما همچنان می‌توانند منابع ارزشمندی برای درک کلی یک حوزه شناسایی ایده‌های کلیدی و کشف ارتباطات بین مفاهیم مختلف باشند به خصوص در حوزه‌هایی که سوالات پژوهشی ماهیت گسترده‌تر و کمتر مشخصی دارند.
تفاوت مقاله مروری و مقاله پژوهشی
تفاوت اساسی بین مقاله مروری و مقاله پژوهشی در هدف محتوا و روش‌شناسی آن‌ها نهفته است. مقاله پژوهشی اصیل (Original Research Article) همانطور که از نامش پیداست به ارائه نتایج جدید و اصیل حاصل از تحقیقات اولیه نویسندگان می‌پردازد. این نوع مقاله معمولاً شامل بخش‌هایی مانند مقدمه روش‌ها (توضیح دقیق نحوه جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها) نتایج (ارائه داده‌های خام یا تحلیل شده و یافته‌های آماری) و بحث (تفسیر نتایج جدید در پرتو ادبیات موجود) است. تمرکز اصلی در مقاله پژوهشی بر روی داده‌های جمع‌آوری شده توسط خود نویسندگان و نتیجه‌گیری‌هایی است که مستقیماً از تحلیل آن داده‌ها حاصل می‌شود. در مقابل مقاله مروری هیچ داده جدیدی تولید نمی‌کند. هدف آن سنتز تحلیل و ارزیابی انتقادی داده‌ها و یافته‌هایی است که پیش از این در مقالات پژوهشی متعدد منتشر شده‌اند. مقاله مروری به جای بخش روش‌های آزمایشگاهی یا میدانی ممکن است به توضیح روش‌شناسی جستجو و انتخاب منابع بپردازد (به خصوص در مرورهای نظام‌مند) و به جای ارائه نتایج جدید به تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات پیشین می‌پردازد. فهرست مراجع در مقالات مروری معمولاً بسیار طولانی‌تر از مقالات پژوهشی است زیرا نمایانگر طیف وسیع ادبیات بررسی شده است. جدول زیر تفاوت‌های کلیدی بین این دو نوع مقاله را خلاصه می‌کند:
| ویژگی | مقاله مروری | مقاله پژوهشی |
|---|---|---|
| هدف اصلی | سنتز تحلیل و ارزیابی دانش موجود؛ شناسایی روندها و شکاف‌ها | ارائه نتایج جدید حاصل از تحقیق اولیه |
| داده‌ها | بررسی و تحلیل داده‌ها و نتایج منتشر شده قبلی | ارائه داده‌های جدید جمع‌آوری شده توسط نویسندگان |
| روش‌شناسی | روش‌شناسی جستجو انتخاب و سنتز ادبیات (در مرور نظام‌مند دقیق‌تر است) | شرح دقیق روش‌های جمع‌آوری و تحلیل داده‌های جدید (آزمایشگاهی میدانی پیمایشی و غیره) |
| ساختار اصلی | چکیده مقدمه بدنه (تحلیل موضوعی/روایی/نظام‌مند) نتیجه‌گیری (اغلب بخشی از بدنه یا جداگانه) مراجع گسترده | چکیده مقدمه روش‌ها نتایج بحث نتیجه‌گیری (اختیاری) مراجع مرتبط |
| فهرست مراجع | بسیار گسترده شامل تمامی منابع مورد بررسی | شامل منابع مرتبط با پیشینه موضوع و بحث نتایج جدید |
| نویسندگان | اغلب پژوهشگران با تجربه و شناخته شده در زمینه | پژوهشگرانی که تحقیق اولیه را انجام داده‌اند |
درک این تفاوت‌ها برای انتخاب نوع مقاله مناسب برای خواندن یا نگارش بسیار مهم است.
هدف از نگارش مقاله مروری
نگارش مقالات مروری اهداف چندگانه‌ای را دنبال می‌کند که هم برای جامعه علمی و هم برای خوانندگان منفرد ارزشمند است. یکی از اصلی‌ترین اهداف سنتز و یکپارچه‌سازی دانش پراکنده در یک حوزه خاص است. با توجه به حجم انبوه مقالات پژوهشی که به صورت روزانه منتشر می‌شوند پیگیری و ارتباط دادن تمامی یافته‌ها برای پژوهشگران منفرد دشوار است. مقالات مروری این وظیفه را با جمع‌آوری سازماندهی و ترکیب نتایج مطالعات متعدد انجام می‌دهند و تصویری منسجم از وضعیت فعلی دانش ارائه می‌دهند. هدف دیگر شناسایی روندها الگوها و تحولات کلیدی در یک زمینه علمی در طول زمان است. با بررسی پیشینه پژوهش مقالات مروری می‌توانند نشان دهند که تمرکز تحقیقات به کدام سمت در حرکت بوده کدام روش‌ها یا نظریه‌ها غالب شده‌اند و چه پیشرفت‌های مهمی حاصل شده است. علاوه بر این مقالات مروری نقش حیاتی در شناسایی شکاف‌های موجود در دانش ایفا می‌کنند. با برجسته کردن سؤالاتی که هنوز پاسخ داده نشده‌اند تناقضات در یافته‌ها یا حوزه‌هایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند این مقالات مسیرهای بالقوه و اولویت‌دار را برای تحقیقات آینده مشخص می‌کنند و از تکرار پژوهش‌های بی‌مورد جلوگیری می‌نمایند. مقالات مروری همچنین به عنوان منابع آموزشی و مرجع برای دانشجویان پژوهشگران تازه‌کار یا متخصصانی که قصد ورود به یک حوزه جدید را دارند عمل می‌کنند و به آن‌ها کمک می‌کنند تا به سرعت با ادبیات کلیدی و مفاهیم اصلی آن زمینه آشنا شوند. در نهایت مقالات مروری می‌توانند با ارائه یک ارزیابی انتقادی از شواهد موجود به تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شواهد در حوزه‌های کاربردی مانند پزشکی آموزش یا سیاست‌گذاری کمک کنند.
اهمیت مطالعه مقالات مروری
مطالعه مقالات مروری برای هر فردی که درگیر فعالیت‌های علمی پژوهشی یا حتی تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شواهد در حوزه‌های تخصصی است از اهمیت بالایی برخوردار است. در دنیای امروز که حجم اطلاعات علمی به سرعت در حال افزایش است مقالات مروری ابزاری بسیار کارآمد برای مدیریت این حجم اطلاعات محسوب می‌شوند. یکی از مهم‌ترین دلایل برای مطالعه مقالات مروری امکان دستیابی سریع به یک نمای کلی و جامع از وضعیت فعلی دانش در یک زمینه خاص است. به جای صرف ساعت‌ها برای مطالعه ده‌ها یا صدها مقاله پژوهشی منفرد خواننده می‌تواند با مطالعه یک مقاله مروری با کیفیت درک عمیقی از مهم‌ترین یافته‌ها نظریه‌ها و بحث‌های کلیدی در آن حوزه به دست آورد. این امر به ویژه برای دانشجویان یا پژوهشگرانی که قصد ورود به یک زمینه جدید را دارند بسیار مفید است. علاوه بر این مقالات مروری به خوانندگان کمک می‌کنند تا مهم‌ترین مطالعات و مقالات “کلاسیک” یا تأثیرگذار در یک حوزه را شناسایی کنند. نویسندگان مقالات مروری با تخصص و تجربه خود مقالاتی را که بیشترین اهمیت را در شکل‌گیری دانش آن حوزه داشته‌اند برجسته می‌سازند و خواننده را در یافتن منابع اصلی راهنمایی می‌کنند. مطالعه مقالات مروری همچنین به شناسایی شکاف‌های پژوهشی کمک می‌کند. با درک اینکه کدام سؤالات هنوز بی‌جواب مانده‌اند یا کدام جنبه‌ها کمتر مورد بررسی قرار گرفته‌اند پژوهشگران می‌توانند ایده‌های جدیدی برای تحقیقات آتی خود بیابند و از تکرار کارهای قبلی پرهیز کنند. همچنین مقالات مروری اغلب به ارزیابی انتقادی روش‌ها و یافته‌های مطالعات پیشین می‌پردازند و به خواننده در توسعه مهارت‌های تفکر انتقادی خود کمک می‌کنند. در مجموع مقالات مروری منابعی ضروری برای به‌روز ماندن در حوزه تخصصی یافتن ایده‌های پژوهشی جدید و درک عمیق‌تر ادبیات علمی هستند.
آیا مقاله مروری شامل داده‌های جدید است؟
خیر مقاله مروری برخلاف مقاله پژوهشی اصیل شامل جمع‌آوری و ارائه داده‌های جدید حاصل از تحقیق اولیه نویسندگان نیست بلکه به تحلیل و سنتز داده‌ها و نتایج منتشر شده قبلی می‌پردازد.
مقاله مروری معمولاً چند صفحه است؟
تعداد صفحات مقالات مروری بسیار متغیر است و به دامنه موضوع و نوع مرور بستگی دارد اما معمولاً به دلیل پوشش جامع ادبیات از مقالات پژوهشی کوتاه‌تر نیستند و اغلب بین ۲۰ تا ۵۰ صفحه یا بیشتر هستند.
چه کسانی مقاله مروری می‌نویسند؟
مقالات مروری معمولاً توسط پژوهشگران باتجربه متخصصان برجسته و صاحب‌نظران شناخته شده در یک زمینه علمی خاص نوشته می‌شوند که دانش عمیق و جامعی از ادبیات آن حوزه دارند.
آیا مقالات مروری داوری هم می‌شوند؟
بله مقالات مروری نیز مانند اکثر مقالات علمی دیگر که در مجلات معتبر منتشر می‌شوند تحت فرآیند داوری همتا (Peer Review) قرار می‌گیرند تا از کیفیت علمی و اعتبار آن‌ها اطمینان حاصل شود.
تفاوت مقاله مروری و مرور ادبیات چیست؟
مرور ادبیات (Literature Review) معمولاً یک بخش از یک مقاله پژوهشی اصیل پایان‌نامه یا رساله است که به بررسی پیشینه موضوع می‌پردازد. اما “مقاله مروری” یک نوشتار علمی مستقل و کامل است که تماماً به سنتز و تحلیل ادبیات یک حوزه اختصاص دارد و خود یک نوع مقاله محسوب می‌شود.