تحلیل‌های جهانی از بحرانی آفریقایی؛ جنگ سودان به کدام سو می رود؟
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنلاین گزارشگر یک، از روز شنبه هفته گذشته (پانزدهم آوریل) و به دلیل اختلاف‌نظر ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع، جلسات و گفت‌وگوهای ملی در سودان برچیده و با حمله غافلگیرکننده نیروهای پشتیبانی به فرماندهی «محمد حمدان» ملقب به «حمیدتی» به پایگاه‌های ارتش، درگیری‌های داخلی در این کشور آغاز شد.حالا و با گذشت دو هفته از این بحران، پنجمین توافق آتش‌بس بین ارتش به فرماندهی ژنرال «عبدالفتاح البرهان» و نیروهای سریع اجرایی شده اما درگیری‌ها و اتهامات متقابل بین نظامیان ادامه دارد.
حالا با پیچیده‌تر شدن وضعیت درگیری‌ها در این کشور و در سایه بی‌تفاوتی منطقه‌ای و جهانی نسبت به گسترش بحران در سودان، گزارش‌ها و تحلیل‌های رسانه‌ای حاکی از ناامیدی ناظران تحولات از تحولات خارطوم و سایر شهرهای این کشور است. در ادامه برخی از گزارش‌ها و تحلیل‌ها در خصوص این بحران را می‌خوانیم:
آکسیوس؛ درگیری‌ها در سودان بحران‌های انسانی را تشدید می‌کند
وبگاه آمریکایی «اکسیوس» اعلام کرد که درگیری در سودان، بحران انسانی در این کشور و کشورهای همسایه را تشدید خواهد کرد؛ کشورهایی که احتمالاً میزبان موجی از آوارگان فراری از درگیری‌ها خواهند بود. در ادامه این گزارش آمده است که برنامه بحران سازمان ملل به شدت کمبود بودجه دارد و کمتر از ۱۴ درصد از درخواست‌ها و مطالبات بشردوستانه سازمان ملل برای سودان و چاد تامین مالی می‌شود.
آکسیوس در ادامه گزارشش نوشت: «تنها ۲۴.۸ درصد از پاسخ به مطالبات سودان جنوبی بودجه لازم را در سازمان‌های بین‌المللی دارد. نهادهای امدادی می‌گویند که این میزان بودجه قبل از شروع جنگ در سودان کافی نبوده و حالا همزمان با تداوم درگیری و افزایش نیازهای بشردوستانه در سراسر این کشور، کمک به کشورهای همسایه هم کافی نخواهد بود. سازمان ملل پیش از آغاز جنگ در سودان تخمین زده بود که ۱۵.۸ میلیون نفر (یک سوم جمعیت این کشور) امسال به دلیل درگیری، تغییرات آب و هوایی، شیوع بیماری‌ها و تعمیق اقتصادی به کمک‌های بشردوستانه نیاز پیدا خواهند کرد اما حالا این وضعیت عمومی شده است».
مدیوم؛ جنگ سودان و کشیده شدن درگیری‌های بین‌المللی به آفریقا!
«الکسی مالیان» در تحلیلی که برای وبگاه خبری «مدیوم» نوشت، به تحلیل ابعاد بین‌المللی جنگ سودان و بازی قدرت‌ها در آن پرداخت و این درگیری‌ها را ادامه سیاست غرب و آمریکا برای حذف روسیه از جایگاه بازیگر پیشرو ژئوپلیتیک در صحنه جهانی دانست. او نوشت: باوجود تمام مولفه‌های داخلی بودن این جنگ اما، تحلیل من این است که بحران سودان یکی از حلقه‌های زنجیره‌ای رویدادهای جدید بین‌المللی است.
مالیان در ادامه خاطرنشان کرد: در حالی که توجه جهان به عملیات نظامی ویژه در اوکراین متمرکز است، گزارش‌هایی از درگیری‌های نظامی در سودان منتشر شد؛ کشوری که تا همین اواخر یکی از بزرگترین کشورهای آفریقا با غنی‌ترین ذخایر طلا و نفت بود. یک جنگ داخلی واقعی با استفاده از هواپیما، توپ و تانک در آنجا شروع شده است که تا همین جا، منجر به تلفات غیرنظامی و نظامی شده است.
فارین افرز؛ سودان در حال غرق شدن در هرج‌ومرج است و تلاش‌های واشنگتن، نیمه تمام…
مجله آمریکایی «فارین افرز» روز گذشته (پنجشنبه، ۲۷آوریل) در گزارشی نوشت که ایالات متحده و متحدان اروپایی آن تنها تلاش‌های نیمه تمامی برای توقف درگیری‌های جاری در سودان انجام داده‌اند. این مجله گزارش داد آنچه در سودان اتفاق می‌افتد «مبادله آتش بین خلافکاران است و جهان در حال فرار از این واقعیت است. فرار اولین واکنش محتمل به یک جنگ وحشتناک است که در واقع شامل استفاده از سنگین‌ترین سلاح‌های کشور در خیابان‌های پایتخت شده است».
فارین افرز ضمن اشاره به اینکه «مهاجرت خارجی از سودان نیز واقعیت تاریک‌تری را منعکس می‌کند»، افزود: ایالات متحده و همتایان عرب و اروپایی آن که برای نجات شهروندان خود شتافتند، تنها تلاش‌های ناقص و دیرهنگامی برای توقف جنگ و کمک به سودانی‌ها انجام دادند. تنها تلاش ایالات متحده آمریکا و عربستان سعودی یک توقف ۷۲ساعته درگیری‌ها بود، که آن آتش بس به سرعت از بین رفت.
در ادامه گزارش این مجله آمریکایی آمده است: واشنگتن و ریاض همراه با امارات متحده عربی و بریتانیا، چهار دولتی هستند که پس از کودتای ۲۰۲۱ توسط عبدالفتاح البرهان و حمیدتی، از مذاکره با این دو برای بازگرداندن سودان به حاکمیت غیرنظامی حمایت کردند. بنابراین حالا شکست این ائتلاف چهارجانبه در مهار فرمانده ارتش سودان، عبدالفتاح البرهان، و فرمانده نیروهای پشتیبانی سریع، محمد حمدان دقلو است که موجب رویارویی مرگبار این دو شده است.
نیویورک تایمز: خشونت در سودان تقصیر واشنگتن است
«ژاکلین برنز»، نویسنده آمریکایی و مشاور سابق فرستاده ویژه آمریکا در سودان، طی مقاله‌ای در روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» آن را منتشر کرد، نوشت: «واشنگتن به شدت بر کسب امتیازات و تقسیم قدرت میان گروه‌های مسلح در سودان برای دستیابی به توافقنامه صلح امضا شده تمرکز کردغ خشونت در سودان تقصیر ماست».
او در ادامه نوشت: تنش‌هایی که از ماه‌ها پیش بین دو رهبر نظامی، ژنرال عبدالفتاح البرهان، رئیس شورای حاکمیت و نیروهای پشتیبانی سریع به رهبری محمد حمدان دقلو، ملقب به حمیدتی تشدید شده بود، سرانجام در برابر فشارها و مهلت‌خواهی‌ها جهت واگذاری قدرت به یک دولت غیرنظامی به حد انفجار رسید و منجر به بحران کنونی شد.
بی‌بی‌سی؛ پیروزی یکی از ژنرال‌ها در جنگ بعید است
شبکه انگلیسی«بی‌بی‌سی» امروز (جمعه، ۲۸آوریل) در گفت‌وگو با تحلیلگران به افق‌های تحولات آینده سودان و سناریوهای محتمل برای پایان این بحران داخلی پرداخت. بی‌بی‌سی نوشت: سناریوی اول یک پیروزی نظامی سریع برای یکی از دو طرف است که این نتیجه بعید است حاصل شود؛ زیرا هر دو طرف از مزایای متفاوتی در مدیریت درگیری‌ها برخوردار هستند. نیروهای پشتیبانی سریع از روش «جنگ چریکی متحرک» استفاده می‌کنند و بنابراین زودتر از رقبای سنتی خود با تحولات میدانی سازگار می‌شوند؛ این ویژگی‌ها باعث شده تا نیروهای پشتیبانی سریع در نبردهای کنونی در مرکز شهر خارطوم بهتر از نیروهای ارتش عمل کنند.
براساس گزارش این شبکه، سناریوی دومی که تحلیلگران محتمل می‌دانند «تعارض طولانی مدت» است؛ آن‌ها معتقدند که راه‌های زیادی برای گسترده‌تر شدن این درگیری وجود دارد و هیچ یک از این راه‌ها برای مردم سودان خوب نیست. «مهند هاشم»، خبرنگار سودانی شبکه بی‌بی‌سی در این باره گفت: «این درگیری همه نشانه‌ها و ظرفیت‌ها برای تبدیل شدن به یک جنگ داخلی طولانی‌مدت را دارد و همین باعث شده تا تسلط بر آن سخت شود».
تحلیلگران بی‌بی‌سی سناریوی سوم را «امضای توافقنامه صلح بین طرف‌های درگیر» دانسته و در این باره خاطرنشان کردند: سیاسیون در تلاش هستند تا دو ژنرال را متقاعد کنند که با تمدید آتش بس موافقت کنند؛ اما وقتی نوبت به صحبت درباره آغاز مذاکرات صلح می‌رسد، هیچ‌کس نمی‌تواند درخصوص آغاز آن به این زودی امیدوار باشد. همه قبول دارند که این توافق [آغاز مذاکرات صلح] تنها پس از فشار سیاسی و اقتصادی از سوی طرف‌های خارجی مانند مصر، امارات و عربستان سعودی حاصل خواهد شد.
المیادین؛ جنگ داخلی در سودان ادامه خواهد یافت
پایگاه اینترنتی شبکه «المیادین» هم به نقل از «ولید عبدالحی» آینده پژوه مشهور جهان عرب نوشت: درگیری در سودان به این زودی‌ها پایان نخواهد یافت؛ از جمله نشانه‌های صحت این پیش‌بینی، عجله کشورها برای تخلیه اتباع و ترک اکثر نمایندگی‌های دیپلماتیک از این کشور است. خروج از سودان به جای تمام گزینه‌های جایگزین دیگر از جمله انتقال به مکان‌های امن‌تر انتخاب شد چون این بحران تمام شدنی نیست.
عبدالحی در ادامه افزود: دومین شاخص برای طولانی شدن این درگیری، نفوذ نیروهای پشتیبانی سریع به محله‌ها، تمرکز آن‌ها بر شهرها و پرهیز از درگیری در خارج از شهرها به جز در موارد محدود است. این بدان معناست که عملیات‌های تخریبی، مسدودکردن جاده‌ها و بستن مدارس و بیمارستان‌ها باعث طولانی شدن بحران، کاهش احتمال حل‌وفصل میدانی درگیری‌ها و عمیق‌تر شدن شکاف اقتصادی و اجتماعی در این کشور خواهد شد.
این آینده‌پژوه درادامه تحلیل خود از وضعیت درگیری‌های سودان و احتمال دخالت‌های بین‌المللی در آن گفت: «امکانات و احتمالات مداخله منطقه‌ای بیشتر از اثرگذاری بین‌المللی است، زیرا ایالات متحده در موقعیت سختی قرار دارد و به خود اجازه نمی‌دهد که در باتلاق جدیدی فرو برود؛ به ویژه در شرایط کنونی که وضعیت در مرزهای روسیه و رقابت‌ها با چین حساس‌تر شده و حضور آمریکایی ها در عراق و سوریه هم دچار تزلزل شده است».
آناتولی؛ سناریوی جنگ طولانی پیش روی سودان است
خبرگزاری «آناتولی» در گزارشی درباره آینده تحولات سودان نوشت: پس از چندین روز نبرد شدید در خارطوم، پایتخت سودان، هیچ طرفی از درگیری مشخص نکرده است که نبرد را به نفع خود به پایان خواهد برد؛ این نشانه‌ای جدی از این واقعیت است که جنگ احتمالاً برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت و تلفات بیشتری به خصوص غیرنظامیان را تهدید می‌کند. با توجه به موازنه قوا بین ارتش سودان به رهبری «عبدالفتاح البرهان» و نیروهای واکنش سریع (شبه نظامیان موسوم به شورشی) به رهبری «محمد حمدان دقلو» معروف به «حمیدتی»، ما به تکرار سناریوی جنگ‌های طولانی در یمن، سوریه و لیبی نزدیک شده‌ایم.
پایان پیام/