ثبت ۹۰۰ اثر تاریخی استان مرکزی در فهرست آثار ملی
گزارشگر یک/مرکزی تاریخ و تمدن ایران با آثار، بناها و محوطه های تاریخی گره خورده است و در واقع این بناها هستند که سبقه و قدمت این سرزمین را به نمایش می گذارد و این میراث، خود به تنهایی ثروتی ارزشمند برای کشور به شمار می رود.
۱۸ آوریل یا ۲۹ فروردین ماه هر ساله عنوان جهانی بناها و محوطه های تاریخی را یدک می کشد. این نامگذاری از سوی شورای بین المللی بناها و محوطه های تاریخی(ایکوموس) صورت گرفته و مسلما این اقدام نشان از اهمیت تاریخ و آثار به جا مانده از گذشته دارد.
ایران کشوری کهن است که می توان عمق تاریخ را در گوشه و کنار آن در ابنیه و محوطه های تاریخی شاهد بود. تا امروز هزاران اثر واجد ارزش در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفته و استان مرکزی نیز به واسطه قدمت و موقعیت جغرافیایی خود بسیاری از این آثار را در بطن خود جای داده است که هنوز بخش زیادی از آنها بکر، دست نخورده و حتی ناشناخته باقی مانده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی در گفت و گو با گزارشگر یک، در اینباره اظهار کرد: در استان مرکزی تاکنون دو هزار اثر واجد ارزش و قابل ثبت در فهرست آثار ملی شناسایی شده که از این تعداد بیش از ۹۰۰ اثر اعم از محوطه های تاریخی، بناها، تپه ها، آثار ملموس و غیرملموس و … به ثبت ملی رسیده است.
مصطفی مرزبان با اشاره به اینکه سال گذشته ۱۰ اثر متشکل از ۵ اثر طبیعی و ۵ اثر ناملموس این استان در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، گفت: مسلما بناها و محوطه های تاریخی استان به عنوان مهمترین و شاخص ترین آثار واجد ارزش آن، نیازمند حفظ و نگهداری و مرمت هستند و این امر نیاز به منابع مالی و بودجه دارد، بر همین اساس هر ساله سعی می شود که منابع مالی ملی و استانی تقویت شود تا مراتب حفظ و نگهداری به خوبی انجام گیرد.
وی با تاکید بر اینکه مرمت ابنیه تاریخی، منابع مالی خاص خود را در سطح ملی و استانی دارد که از این ظرفیت به خوبی بهره برداری می شود، افزود: از این منابع طبق اولویت بندی در راستای رفع خطر بناها و محوطه های تاریخی استفاده و برای آن برنامه ریزی صورت می گیرد، اما اینکه بتوانیم یک اثر را مانند بازار تاریخی اراک به صورت کامل مرمت کنیم قطعا ممکن نیست چراکه با کمبود اعتبارات روبرو هستیم.
مرزبان تصریح کرد: در حوزه پژوهش محوطه های تاریخی نیازمند منابع مالی و بودجه مناسب هستیم و پیگیریم که در بحث تعیین و حفظ حریم بناهای تاریخی که مسئله بسیار مهمی است، امور طبق نظارت و نظر شورای فنی پیش برود.
وی با اشاره به اینکه استان مرکزی تپه های تاریخی فراوانی را در خود جای داده است، قدیمی ترین و مهمترین تپه ها و محوطه های تاریخی استان مرکزی به لحاظ قدمت را تپه تاریخی آوه در ساوه، تپه میلاجرد، محوطه ذلف آباد فراهان، دستکندهای خمین و تفرش و … دانست و گفت: حفظ، نگهداری، کاوش و مرمت تمامی این آثار تاریخی نیازمند بودجه و اعتبار است، البته میراث فرهنگی وظیفه شناسایی این محوطه ها را دارد و سعی می کند با اعمال سیاست های مشخص حفظ و نگهداری این آثار تاریخی، آنها را به شکل واقعی و اصیل در معرض دید عموم قرار دهد.
مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی بیان کرد: یکی از راهکارها و سیاست ها برای حفظ و نگهداری محوطه های تاریخی و بناها، واگذاری آن به بخش خصوصی است. به عنوان مثال، دستکندهای تفرش طی تفاهم نامه ای به منظور تکمیل زیرساخت ها به شهرداری تفرش واگذار شده است تا مورد بهره برداری قرار گیرد، همچنین در کنار آن منطقه ذلف آباد فراهان را میراث فرهنگی تحت مدیریت دارد و در معرض بازدید عموم قرار داده است.
وی با اشاره به اینکه میراث فرهنگی استان در سال های اخیر، در حوزه بودجه وضعیت رو به رشدی داشته و سعی می شود که در سال ۱۴۰۲ که هنوز اعتبارات ابلاغ نشده است بتوان در حوزه های مختلف بودجه های مناسبی دریافت کرد، گفت: یکی از مشکلات جدی در حفظ و نگهداری بناها و محوطه های تاریخی در استان مرکزی، کمبود بودجه جهت تکمیل پروژه های مرمتی است.
مرزبان اضافه کرد: در کنار کمبودهای بودجه ای، با کمبود نیروی انسانی نیز مواجه هستیم و با توجه به وسعت و تعدد آثار تاریخی، نیروی انسانی کافی جهت نظارت و سرکشی در اختیار نیست به همین دلیل در این راستا از ظرفیت انجمن های فعال در حوزه میراث فرهنگی و داوطلبان در خود بناها و محوطه های تاریخی استفاده می شود.
وی اظهار کرد: در سال جاری، استان در سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برنامه ریزی مناسبی دارد، ۱۰ طرح عمرانی و پروژه های شاخص و اولویت دار اضطراری هر شهرستان مشخص شده است و بیش از ۷۰ پروژه فعال نیمه کاره نیز وجود دارد که از محل شورای برنامه ریزی استان بخشی از اعتبارات و از منابع مالی، باقی بودجه مورد نیاز آنها تامین می شود، همچنین پروژه های پژوهشی و اکتشافی هر شهرستان مشخص است که براساس اولویت بناها، کارهای عملیاتی آغاز می شود به شکلی که قبل از نوروز ۱۴۰۲، مجوز ادامه کاوش تپه میلاجرد شهرستان کمیجان برای مدت دو ماه اخذ شد که کار کاوش آن در جریان است.
انتهای پیام