خلاصه کتاب از کرونا و دیگر شیاطین ( نویسنده سید محمدعلی ابطحی )

«از کرونا و دیگر شیاطین» اثر سید محمدعلی ابطحی، اثری خواندنی است که خاطرات روزهای نخستین همه گیری کووید-۱۹ در ایران را با زبانی طنز و نگاهی تیزبینانه به مسائل سیاسی و اجتماعی روایت می کند. این کتاب به عنوان یک سند تاریخی-اجتماعی، تصویری زنده و گاه تأمل برانگیز از آن برهه حساس ارائه می دهد.

در دوران پرفرازونشیب و غافلگیرکننده آغاز همه گیری کرونا، زمانی که جهان با پدیده ای ناشناخته دست وپنجه نرم می کرد و هر روز اخبار جدیدی از آن در رسانه ها منتشر می شد، سید محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی و فرهنگی نام آشنا، دست به قلم برد. او که پیشتر نیز در عرصه خاطره نویسی و روزمره نگاری فعال بوده، این بار تجربیات، مشاهدات و تأملات روزانه خود را در بستر شیوع ویروس کرونا به رشته تحریر درآورد. کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» در واقع حاصل این روزمره نگاری هاست؛ متنی که نه تنها به ثبت وقایع بیرونی می پردازد، بلکه به کنکاش درونیات جامعه و ذهنیت مردمی می نشیند که ناگهان خود را در محاصره یک بحران جهانی دیدند. این اثر، فراتر از یک دفتر خاطرات ساده، نقدی هوشمندانه و گاه گزنده بر شرایط سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی آن دوران است که با چاشنی طنز، خواننده را به سفری در آن روزهای پرالتهاب می برد. این مقاله تلاشی است برای ارائه خلاصه ای جامع و تحلیلی از محتوای این کتاب، به منظور درک بهتر پیام ها و ارزش های پنهان در آن.

نگاهی کلی به از کرونا و دیگر شیاطین: درآمیختگی خاطره، طنز و سیاست

کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» را می توان در ژانر خاطرات روزانه دسته بندی کرد، اما این خاطرات با ویژگی های خاصی همراه شده اند که آن را از نمونه های مشابه متمایز می کند. سبک نگارش ابطحی، صمیمی، بی تکلف و بسیار روان است و خواننده به راحتی با آن ارتباط برقرار می کند. او با استفاده از زبانی طنزآمیز و کنایه آمیز، حتی تلخ ترین واقعیت ها را نیز قابل لمس و گاه خنده دار می کند. این ویژگی، همان چیزی است که به کتاب جذابیت و عمق خاصی می بخشد.

زمان و بستر اصلی این خاطرات، روزهای ابتدایی شیوع ویروس کرونا در ایران است؛ از اسفند ماه ۱۳۹۸ تا اردیبهشت ماه ۱۳۹۹. این مقطع، دورانی بود که ابهامات زیادی درباره ماهیت ویروس و گستردگی آن وجود داشت و ترس و اضطراب بر جامعه سایه افکنده بود. در همین فضا، ابطحی به عنوان یک شخصیت سیاسی و فرهنگی، به ثبت لحظه به لحظه اتفاقات می پردازد.

رویکرد نویسنده در این کتاب، صرفاً ثبت وقایع نیست. او در کنار روایت تجربه های شخصی و بازتاب شوخی ها و لطیفه های رایج میان مردم، به تحلیل ها و نقدهای سیاسی و اجتماعی نیز می پردازد. این تحلیل ها، از دریچه نگاه یک فعال سیاسی که در بطن وقایع قرار دارد، ارائه می شود و همین موضوع، به کتاب عمق و اعتبار بیشتری می بخشد. ابطحی با هوشمندی، مرز میان خاطره نویسی و تحلیل را به گونه ای درمی نوردد که خواننده ضمن لذت بردن از روایت، به فکر فرو رود و به ابعاد پنهان تر بحران بیاندیشد.

«از کرونا و دیگر شیاطین» تفاوتی اساسی با دیگر آثار خاطره نگاری دارد. حضور یک شخصیت سیاسی باسابقه در قلب یک بحران همه گیر جهانی و ثبت واکنش های او در برابر اتفاقات، دیدارهای با چهره های برجسته سیاسی و مذهبی و بازتاب دیدگاه های آن ها، این کتاب را به سندی ارزشمند تبدیل می کند. ابطحی در این اثر، خود را از یک ناظر صرف خارج کرده و به یک روایت گر فعال تبدیل می شود که نه تنها تجربه می کند، بلکه تأمل می کند و به چالش می کشد.

خلاصه ای جامع و موضوعی از محتوای کتاب

کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» از سید محمدعلی ابطحی، سفری است به ذهن و زندگی نویسنده ای که در یکی از غافلگیرکننده ترین برهه های تاریخی معاصر، به ثبت روزمرگی های خود و جامعه می پردازد. محتوای کتاب را می توان در چند محور اصلی مورد بررسی قرار داد که هر یک، بخشی از پازل پیچیده دوران کرونا را به نمایش می گذارد.

شوک اولیه و درک نادرست از بحران

یکی از مهم ترین بخش های این خاطرات، تصور اولیه از کرونا به عنوان مهمان چندروزه است. سید محمدعلی ابطحی، مانند بسیاری از مردم در آن زمان، در ابتدا گمان نمی کرد که این بیماری به چنین معضل جهانی و درازمدتی تبدیل شود. او و اطرافیانش ویروس را یک مهمان ناخوانده و زودگذر می پنداشتند. این غافلگیری و عدم درک صحیح از ابعاد بحران، محور اصلی بسیاری از روایت های ابتدایی کتاب است.

همین تصور اولیه، به نخستین واکنش ها، ترس ها و تغییرات ناگهانی در زندگی روزمره منجر می شود. ابطحی با زبان طنز خود، به توصیف این ترس ها، واکنش های هیجانی جامعه و تغییر ناگهانی عادات اجتماعی می پردازد. او از تجربه های شخصی خود در قرنطینه می گوید؛ از روزهایی که ناگزیر به دوری از عزیزان شد، از رعایت فاصله گذاری اجتماعی و از مواجهه با ابهامات و اخبار ضد و نقیض. روایت او از روزهای قرنطینه، تلفیقی از تنهایی، تأمل و گاه لطیفه هایی است که برای تسکین روحیه در آن روزهای سخت رواج داشت.

در هم تنیدگی سیاست و اجتماع با پاندمی

یکی از برجسته ترین ویژگی های کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین»، تلفیق هوشمندانه خاطرات شخصی با تحلیل های سیاسی و اجتماعی است.

• نقدهای سیاسی و اقتصادی: ابطحی از موقعیت خود به عنوان یک چهره سیاسی آگاه، برای ارائه نقدهایی صریح و در عین حال طنزآمیز بهره می برد. او به سوءمدیریت ها، تصمیمات ناگهانی و گاه غیرمنطقی در سطح کلان کشور اشاره می کند که تأثیر مستقیمی بر زندگی روزمره مردم داشت. این نقدها اغلب در قالب لطیفه یا خاطره ای کوتاه بیان می شوند، اما پیام عمیقی در خود دارند.
• رجال سیاسی در قاب کرونا: ابطحی در خاطرات خود، به تعاملات و مکالماتش با چهره هایی چون سید محمد خاتمی و بهزاد نبوی اشاره می کند. او از تماس های تلفنی، تبریکات عید و گفت وگوهایی می گوید که در خلال آن ها، دیدگاه های این شخصیت ها درباره بحران کرونا و وضعیت کشور منعکس می شود. این بخش ها، نه تنها جذابیت روایت را افزایش می دهند، بلکه به خواننده دیدگاهی از درون محافل سیاسی آن زمان ارائه می دهند.
• طنز و لطیفه های کرونایی: در سراسر کتاب، ابطحی به بازتاب جوک ها و لطیفه های متداول آن دوران می پردازد. این لطیفه ها، که گاهی خود او نیز خالق آن هاست، راهی برای مواجهه با بحران و تحمل سختی هاست. این طنز، نه تنها موجب خنده می شود، بلکه به عنوان یک مکانیسم دفاعی جمعی در برابر ترس و ناامیدی عمل می کند و روحیه مردم را در آن شرایط دشوار به تصویر می کشد.

تغییرات فرهنگی و مذهبی

پاندمی کرونا، ابعاد مختلف زندگی اجتماعی و فرهنگی را تحت تأثیر قرار داد و ابطحی به عنوان یک روحانی و فعال فرهنگی، به دقت این تغییرات را رصد می کند.

• تعطیلی اماکن مذهبی: یکی از مهم ترین رخدادهای آن زمان، تعطیلی اماکن مذهبی از جمله نماز جمعه و حتی کعبه بود. ابطحی با دیدگاهی متفاوت، به تحلیل این پدیده ها می پردازد و از زاویه خود به آن می نگرد که چگونه این اتفاقات حتی مفاهیم مذهبی را نیز تحت تأثیر قرار دادند. در بخشی از کتاب، ابطحی با لحنی کنایه آمیز می گوید:

  «باور کنید این ویروس کرونا اگر فراماسیون نباشد، حتما سکولار است. نه تنها نماز جمعه های ما را تعطیل کرد و کعبه را خالی، بلکه پاپ را هم مجبور کرد امروز بدون مشتری و آنلاین مراسم یکشنبه واتیکان را برگزار کند.»

  این نقل قول به خوبی دیدگاه طنزآمیز و در عین حال انتقادی او را نشان می دهد.

• مشاهدات از تغییر در آداب و رسوم اجتماعی: او به تغییر در آداب و رسوم روزمره اشاره می کند؛ از دیدارهای فاصله دار بدون روبوسی و دست دادن تا تغییر در تعاملات خانوادگی و اجتماعی. این مشاهدات، به خواننده درک ملموسی از تأثیرات عمیق کرونا بر روابط انسانی ارائه می دهد.

بازتاب روحیه مردم

ابطحی در خاطرات خود، تنها به وقایع کلان نمی پردازد، بلکه به روحیه و واکنش های مردم عادی نیز توجه ویژه ای دارد.

• همدلی ها و تلاش های خودجوش مردمی: او به همدلی ها و تلاش های خودجوش مردمی، از جمله فعالیت های نیروهای بسیجی و هیئتی در کمک رسانی و ضدعفونی کردن شهرها اشاره می کند. این بخش ها، تصویری از همبستگی اجتماعی و ایثارگری هایی را به نمایش می گذارد که در دل بحران شکل گرفتند.
• تصویرسازی از امید و ناامیدی های عمومی: ابطحی با ظرافت، به تصویرسازی از امیدها و ناامیدی های عمومی در مواجهه با ویروس می پردازد. او از لحظاتی می گوید که مردم به پایان بحران امید می بستند و از زمانی که درمی یافتند این مهمان ناخوانده قصد رفتن ندارد. نگاه ابطحی به طولانی شدن مهمان ناخوانده، احساس مشترک بسیاری از مردم در آن دوران را منعکس می کند.

در مجموع، بخش خلاصه سازی کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین»، ما را با تصویری چندبعدی از دوران آغازین پاندمی در ایران آشنا می کند؛ تصویری که در آن ترس و طنز، سیاست و اجتماع، و تغییرات فردی و جمعی در هم تنیده اند.

تحلیل محتوایی: چرا از کرونا و دیگر شیاطین اهمیت دارد؟

کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» سید محمدعلی ابطحی، اثری فراتر از یک مجموعه خاطره صرف است. این کتاب به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود، از اهمیت ویژه ای در مطالعه تاریخ معاصر ایران برخوردار است.

سندیت تاریخی-اجتماعی

یکی از مهم ترین دلایل اهمیت این کتاب، سندیت تاریخی-اجتماعی آن است. «از کرونا و دیگر شیاطین» یک روایت دست اول و از درون از یک برهه مهم تاریخی به شمار می رود. در دورانی که اطلاعات پراکنده و گاه متناقض درباره پاندمی کرونا منتشر می شد، ثبت روزانه و بی واسطه تجربیات یک شخصیت سیاسی و اجتماعی، منبعی غنی برای آیندگان خواهد بود. این کتاب نه تنها وقایع را ثبت می کند، بلکه احساسات، ترس ها، امیدها و واکنش های اجتماعی آن دوران را نیز به تصویر می کشد و همین امر، آن را به یک سند زنده تبدیل می کند که می تواند به پژوهشگران تاریخ و جامعه شناسان کمک شایانی کند.

نگاه انتقادی از دل قدرت

اهمیت دیگر این اثر، ارائه نقدهایی صریح و در عین حال طنزآمیز از سوی شخصیتی با پیشینه سیاسی است. ابطحی که خود سال ها در مناصب اجرایی و سیاسی حضور داشته، از نگاهی از درون به مسائل می نگرد. این موضوع باعث می شود نقدهای او، برخلاف بسیاری از تحلیل های عمومی، ریشه دارتر و ملموس تر باشند. او با زبانی غیررسمی و خودمانی، به چالش ها و سوءمدیریت ها اشاره می کند، اما هرگز از مرز طنز و کنایه عبور نمی کند. این نگاه انتقادی از دل قدرت، به خواننده اجازه می دهد تا با دیدگاهی متفاوت به وقایع نگاه کند.

قدرت طنز در بحران

کتاب ابطحی به خوبی چگونگی استفاده از طنز به عنوان مکانیزمی برای کنار آمدن با مشکلات و بیان اعتراض را نشان می دهد. طنز در این کتاب، تنها برای خنداندن خواننده نیست، بلکه ابزاری است برای هضم واقعیت های تلخ، کاهش اضطراب و حتی انتقال پیام های انتقادی به شیوه ای غیرمستقیم. در دورانی که جامعه تحت فشار روانی شدیدی قرار داشت، لطیفه ها و شوخی های کرونایی راهی برای تخلیه انرژی منفی و حفظ روحیه بودند و ابطحی با هوشمندی این بُعد اجتماعی طنز را در اثر خود گنجانده است.

محمدعلی ابطحی خاطرات روزانه اش در زمان شیوع کرونا را با زبان طنز و طعنه و لطیفه های متداول دوران کرونا به نگارش درآورده و علاوه بر مشاهدات اجتماعی خود، گریزی به دنیای سیاست و رجال سیاسی نیز زده و حاشیه هایی از رویدادها و وقایع خبری که در این دوران به طور برجسته جلوه نمودند نیز ارائه کرده است.

بازتاب جامعه در آینه طنز

«از کرونا و دیگر شیاطین» به نوعی نمایش واکنش های فرهنگی، اجتماعی و حتی مذهبی جامعه ایرانی به پاندمی است. از تعطیلی اماکن مذهبی و واکنش های مردمی به آن، تا تغییر در آداب و رسوم اجتماعی و بروز همبستگی های مردمی، همه در این کتاب بازتاب یافته اند. ابطحی با دقت خاصی این تغییرات را رصد و تحلیل می کند و از این رو، کتاب او را می توان آینه ای دانست که جامعه ایرانی را در یکی از حساس ترین برهه های زمانی اش بازتاب می دهد. این نگاه از درون، به خواننده کمک می کند تا پیچیدگی ها و لایه های پنهان واکنش های اجتماعی را بهتر درک کند.

درباره نویسنده: سید محمدعلی ابطحی

سید محمدعلی ابطحی، نویسنده کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین»، یکی از چهره های شناخته شده در عرصه سیاست، فرهنگ و رسانه ایران است که با مواضع اصلاح طلبانه و سبک نوشتاری خاص خود شناخته می شود. او در سال ۱۳۳۸ در شهر مشهد دیده به جهان گشود. پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، طبق سنت خانوادگی، وارد حوزه علمیه شد و به تحصیل علوم دینی پرداخت. ایشان در سال ۱۳۵۵ موفق به اتمام دروس خارج فقه شد، که نشان دهنده عمق مطالعات حوزوی اوست.

ابطحی فعالیت های اجرایی خود را از سال ۱۳۵۸ در صداوسیمای مشهد آغاز کرد و تا سال ۱۳۶۷ در آن مجموعه به فعالیت ادامه داد. یکی از مهم ترین دوران های کاری او، معاونت بین الملل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمان وزارت سید محمد خاتمی بود. پس از استعفای خاتمی از وزارت، ابطحی نیز از سمت خود کناره گیری کرد. این دوره، زمینه ساز آشنایی و همکاری نزدیک او با جریان اصلاحات در ایران شد.

جایگاه او در سیاست ایران همواره با رویکرد فکری اصلاح طلبانه و اعتدالی گره خورده است. ابطحی در طول سالیان متمادی، چه در قامت یک فعال سیاسی و چه به عنوان یک وبلاگ نویس و نویسنده، همواره تلاش کرده تا دیدگاه های خود را درباره مسائل روز جامعه بیان کند. او در حال حاضر ریاست مؤسسه گفت وگوی ادیان را بر عهده دارد که نشان دهنده دغدغه های فرهنگی و بین المللی اوست. همچنین، وی عضو مجمع روحانیون مبارز است.

سید محمدعلی ابطحی علاوه بر «از کرونا و دیگر شیاطین»، آثار برجسته دیگری نیز در کارنامه خود دارد که برخی از آن ها عبارتند از:

• «برای دلم»
• «بی نقاب»
• «ما باختیم»
• «هاله هسته ای»
• «الاحقر فداتون»

این آثار نیز مانند «از کرونا و دیگر شیاطین»، اغلب تلفیقی از خاطره نگاری، تحلیل سیاسی، و طنز هستند و به خواننده دیدگاهی عمیق تر از فضای سیاسی و اجتماعی ایران در دوران معاصر ارائه می دهند. ابطحی با قلم شیوا و صریح خود، توانسته است جایگاهی ویژه در میان نویسندگان و فعالان اجتماعی کسب کند.

نقد و بررسی نقاط قوت و ضعف کتاب

هر اثری، فارغ از ارزش و اهمیتش، هم دارای نقاط قوت است و هم ممکن است ضعف هایی داشته باشد. کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» سید محمدعلی ابطحی نیز از این قاعده مستثنی نیست. بررسی این ابعاد، به درک جامع تری از اثر کمک می کند.

نقاط قوت

صداقت و صمیمیت قلم: یکی از بارزترین ویژگی های کتاب، لحن بی تکلف و صمیمی نویسنده است. ابطحی با صداقت کامل، تجربیات شخصی، ترس ها، و حتی شوخی های خود را بازگو می کند. این صمیمیت باعث می شود خواننده احساس نزدیکی با نویسنده داشته باشد و به راحتی با روایت ها همذات پنداری کند.

طنز قوی و گیرا: طنز موجود در کتاب، نه تنها برای سرگرمی است، بلکه ابزاری قدرتمند برای بیان حقایق تلخ، نقد اجتماعی و سیاسی، و کمک به هضم دشواری هاست. این طنز، گزنده اما هوشمندانه است و به هیچ وجه از ارزش محتوایی متن نمی کاهد.

نگاه متفاوت و از درون: با توجه به پیشینه سیاسی و اجتماعی نویسنده، او از زاویه ای متفاوت به بحران کرونا می نگرد. این نگاه از درون سیستم و همچنین از دل زندگی روزمره یک شهروند عادی، به کتاب عمق و اصالت می بخشد.

ارزش سندیت تاریخی: کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» به عنوان یک سند تاریخی دست اول از روزهای آغازین پاندمی در ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است. این خاطرات می توانند منبعی ارزشمند برای پژوهشگران آینده باشند تا فضای اجتماعی و فرهنگی آن دوران را درک کنند.

حضور شخصیت های مهم: اشاره به مکالمات و تعاملات نویسنده با چهره های برجسته سیاسی و مذهبی، به کتاب ابعاد جدیدی می بخشد و اطلاعات جالبی از دیدگاه های این افراد در آن برهه زمانی ارائه می دهد.

نقاط ضعف (با احتیاط و بی طرفی)

در حالی که کتاب نقاط قوت فراوانی دارد، ممکن است برای طیف خاصی از مخاطبان چالش هایی نیز به همراه داشته باشد:

برای مخاطبانی که با رویکرد سیاسی نویسنده آشنایی ندارند یا با آن موافق نیستند، ممکن است برخی از تحلیل ها و کنایه های سیاسی کتاب چالش برانگیز به نظر برسد. از آنجایی که نویسنده مواضع سیاسی مشخصی دارد، ممکن است تفسیر او از وقایع، برای خوانندگانی با دیدگاه های متفاوت، کاملاً بی طرفانه تلقی نشود. با این حال، باید توجه داشت که این خود یک ویژگی ذاتی در خاطره نویسی و روزمره نگاری است و نمی توان از یک اثر شخصی انتظار بی طرفی مطلق را داشت. این امر بیشتر به توقعات خواننده از یک کتاب خاطرات بازمی گردد تا ضعف ذاتی کتاب.

این کتاب برای چه کسانی توصیه می شود؟

کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» اثری است که می تواند مخاطبان متنوعی را به خود جذب کند و برای گروه های مختلفی مفید باشد:

• خاطره دوستان: اگر به خواندن خاطرات شخصی، به خصوص خاطراتی که در بستر رویدادهای مهم تاریخی نوشته شده اند، علاقه مندید، این کتاب تجربه ای منحصربه فرد را ارائه می دهد. قلم صمیمی و روان سید محمدعلی ابطحی، خاطره خوانی را لذت بخش می کند.
• علاقه مندان به ادبیات طنز و سیاسی: کسانی که از مطالعه آثار طنزآمیز با چاشنی نقد اجتماعی و سیاسی لذت می برند، از این کتاب بسیار استقبال خواهند کرد. طنز ابطحی، نه تنها خنده دار است، بلکه عمیق و تفکربرانگیز نیز هست.
• پژوهشگران تاریخ معاصر ایران: این کتاب می تواند به عنوان یک سند دست اول و از درون، منبعی ارزشمند برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران باشد، به خصوص برای مطالعه درباره ابعاد اجتماعی و سیاسی همه گیری کرونا در کشور.
• کسانی که به دنبال درک عمیق تر از واکنش های جامعه ایران به بحران ها هستند: «از کرونا و دیگر شیاطین» تصویری زنده و واقعی از چگونگی مواجهه جامعه ایران با یک بحران جهانی را ارائه می دهد؛ از ترس و اضطراب گرفته تا همدلی و طنز.
• خوانندگان آثار سید محمدعلی ابطحی: طرفداران قلم و دیدگاه های ابطحی، در این کتاب نیز می توانند با سبک و رویکرد فکری او در بستر یک رویداد خاص آشنا شوند.
• افراد کنجکاو درباره تأثیرات کرونا بر زندگی روزمره: این کتاب به خوبی تغییرات کوچک و بزرگی را که کرونا بر زندگی روزمره، روابط اجتماعی و حتی آداب مذهبی گذاشت، به تصویر می کشد.

به طور کلی، این کتاب برای هر کسی که مایل است نگاهی متفاوت و همراه با طنز به یکی از مهم ترین رخدادهای اخیر جهان داشته باشد و در عین حال، با دیدگاه های یک شخصیت برجسته سیاسی-فرهنگی آشنا شود، توصیه می شود.

نتیجه گیری

کتاب «از کرونا و دیگر شیاطین» اثر سید محمدعلی ابطحی، بی شک اثری فراتر از یک مجموعه خاطره نگاری ساده است. این کتاب، با رویکردی خاص و تلفیقی هنرمندانه از خاطرات شخصی، طنز گزنده و نقدهای صریح سیاسی-اجتماعی، تصویری زنده و ماندگار از روزهای ابتدایی همه گیری ویروس کرونا در ایران ارائه می دهد. ابطحی با قلمی صمیمی و بی تکلف، توانسته است نه تنها به ثبت وقایع بیرونی بپردازد، بلکه به عمق تحولات اجتماعی و روانی جامعه در آن برهه تاریخی نیز نفوذ کند.

ارزش این کتاب در سندیت تاریخی آن، ارائه دیدگاهی از درون توسط یک چهره سیاسی باسابقه، و مهم تر از همه، قدرت طنزی است که به عنوان مکانیزمی برای کنار آمدن با بحران و بیان اعتراض عمل می کند. این اثر، آینه ای است که واکنش های متنوع جامعه ایرانی را در برابر ناشناخته ها و فشارهای بحران به تصویر می کشد؛ از ترس و ناامیدی گرفته تا همدلی ها و تلاش های خودجوش مردمی. «از کرونا و دیگر شیاطین» نه تنها به ثبت تاریخ می پردازد، بلکه به خواننده کمک می کند تا با جنبه های انسانی و گاه طنزآمیز یک تراژدی جهانی آشنا شود.

مطالعه این کتاب برای هر کسی که به دنبال درک پیچیدگی های جامعه ایرانی در دوران بحران است و می خواهد از دریچه نگاهی متفاوت و در عین حال ملموس به وقایع نگاه کند، ضروری به نظر می رسد.