علائم ساییدگی لگن چیست؟

ساییدگی لگن یا استئوآرتریت لگن یکی از مشکلات شایع مفصل لگن است که باعث تخریب غضروف مفصلی، التهاب و درد مزمن می شود. این بیماری می تواند بر کیفیت زندگی افراد تأثیر جدی بگذارد و محدودیت حرکتی ایجاد کند. شناخت علائم ساییدگی لگن و مراجعه به موقع به پزشک متخصص، اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می تواند روند بیماری را کند کند و از آسیب های بیشتر جلوگیری کند. در این مقاله به بررسی کامل علائم ساییدگی لگن، علت، روش های تشخیص، درمان و نقش دکتر مهرداد منصوری می پردازیم.

---

ساییدگی لگن چیست؟

ساییدگی لگن به فرسایش تدریجی غضروف مفصل لگن گفته می شود. مفصل لگن یک مفصل گوی و کاسه ای است که وزن بدن را تحمل می کند و امکان حرکت پاها را فراهم می آورد. غضروف مفصلی، سر استخوان ران و حفره لگن را می پوشاند و حرکت نرم و بدون درد را ممکن می سازد.

در ساییدگی لگن، غضروف به تدریج تحلیل می رود و استخوان ها با یکدیگر تماس پیدا می کنند. این فرایند باعث التهاب، درد و محدودیت حرکت می شود.

---

علل ساییدگی لگن

علت ساییدگی لگن معمولاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی است. مهم ترین علل عبارتند از:

1. سن بالا: با افزایش سن، غضروف مفصل تحلیل می رود و ساییدگی لگن شایع تر می شود.

2. چاقی: وزن زیاد فشار روی مفصل لگن را افزایش می دهد و فرسایش غضروف را تسریع می کند.

3. آسیب های قبلی مفصل: شکستگی لگن، دررفتگی مفصل یا جراحی های لگن می تواند زمینه ساز ساییدگی شود.

4. فعالیت های شدید و مکرر: ورزش های پر فشار یا کارهای سنگین باعث آسیب و ساییدگی مفصل می شوند.

5. ژنتیک و سابقه خانوادگی: سابقه آرتریت یا ساییدگی مفصل در خانواده می تواند ریسک ابتلا را افزایش دهد.

6. اختلالات مفصلی مادرزادی: مانند دررفتگی مادرزادی مفصل ران یا ناهنجاری های لگن.

---

علائم ساییدگی لگن

علائم ساییدگی لگن به تدریج ظاهر می شوند و در مراحل اولیه ممکن است خفیف باشند. شایع ترین علائم عبارتند از:

۱. درد لگن و کشاله ران

• شایع ترین علامت ساییدگی لگن، درد در ناحیه لگن و کشاله ران است،

• درد می تواند مبهم یا تیرکشنده باشد و گاهی به ران و زانو انتشار پیدا کند،

• در مراحل اولیه، درد معمولاً در پایان روز یا بعد از فعالیت های شدید ایجاد می شود.

۲. خشکی و محدودیت حرکت

• کاهش دامنه حرکت مفصل لگن،

• مشکل در خم کردن یا چرخاندن پا،

• دشواری در نشستن، برخاستن یا پوشیدن کفش و جوراب.

۳. سفتی مفصل

• احساس سفتی و سختی در لگن و ران به خصوص بعد از استراحت،

• طول کشیدن چند دقیقه برای باز شدن مفصل پس از خواب یا نشستن طولانی.

۴. لنگش و تغییر الگوی راه رفتن

• در مراحل پیشرفته، ساییدگی لگن باعث لنگش می شود،

• بیمار ممکن است به طور ناخودآگاه وزن بدن را روی پای سالم منتقل کند،

• تغییر نحوه راه رفتن می تواند فشار اضافی روی سایر مفاصل ایجاد کند.

۵. صداهای مفصل

• ایجاد صداهایی مانند تق تق یا ساییده شدن هنگام حرکت مفصل،

• این صداها نشان دهنده تماس استخوان ها بدون پوشش غضروفی است.

۶. درد شبانه و اختلال خواب

• درد ساییدگی لگن ممکن است در شب تشدید شود،

• مشکل در پیدا کردن وضعیت مناسب برای خواب،

• کاهش کیفیت خواب و خستگی روزانه.

۷. کاهش فعالیت و توانایی روزانه

• محدودیت در انجام فعالیت های روزانه مانند پیاده روی، بالا رفتن از پله، دویدن یا ورزش،

• کاهش کیفیت زندگی و افزایش وابستگی به دیگران.

---

روش های تشخیص ساییدگی لگن

تشخیص دقیق ساییدگی لگن اهمیت بالایی دارد زیرا تعیین مرحله بیماری و انتخاب درمان مناسب را ممکن می کند. روش های تشخیص عبارتند از:

۱. معاینه بالینی

• بررسی درد، تورم و محدودیت حرکت،

• لمس مفصل و ارزیابی حساسیت نواحی اطراف لگن،

• بررسی نحوه راه رفتن و لنگش.

۲. تصویربرداری

• عکس X-ray: برای مشاهده فرسایش غضروف، کاهش فضای مفصل و تشکیل خارهای استخوانی،

• MRI: برای بررسی آسیب های بافت نرم و غضروف،

• CT Scan: در موارد پیچیده برای ارزیابی دقیق استخوان ها.

۳. آزمایش های تکمیلی

• بررسی التهاب خون و علائم عفونت یا بیماری های التهابی مفصل،

• تست های عملکردی برای سنجش توانایی حرکتی و درد.

تشخیص به موقع توسط دکتر مهرداد منصوری باعث می شود درمان مؤثر و پیشگیری از پیشرفت بیماری انجام شود.

---

درمان ساییدگی لگن

درمان ساییدگی لگن به شدت بیماری، سن بیمار و وضعیت عمومی بستگی دارد و شامل درمان غیرجراحی و جراحی است.

۱. درمان غیرجراحی

الف) تغییر سبک زندگی

• کاهش وزن برای کاهش فشار روی مفصل،

• اجتناب از فعالیت های پر فشار و پرش های شدید،

• استفاده از کفش های مناسب و سطح نرم برای پیاده روی.

ب) داروهای ضد التهاب و مسکن

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب،

• داروهای موضعی مانند کرم ها و ژل های ضد درد،

• در صورت لزوم داروهای قوی تر با تجویز پزشک.

ج) فیزیوتراپی

• تمرینات تقویتی برای عضلات لگن و ران،

• تمرینات کششی برای افزایش دامنه حرکت،

• آموزش الگوی راه رفتن صحیح،

• تکنیک های کاهش درد مانند ماساژ، اولتراسوند و الکتروتراپی.

د) وسایل کمکی

• عصا یا واکر برای کاهش فشار روی مفصل،

• پدهای حمایتی در مفصل لگن،

• صندلی با ارتفاع مناسب و راحتی برای نشستن.

---

۲. درمان جراحی

در موارد شدید یا شکست درمان غیرجراحی، جراحی توصیه می شود:

الف) جراحی تعویض مفصل لگن (Hip Replacement)

• جایگزینی مفصل آسیب دیده با پروتز مصنوعی،

• کاهش درد شدید و بازگرداندن حرکت طبیعی مفصل،

• بهبود کیفیت زندگی و کاهش وابستگی به دیگران.

ب) جراحی اصلاحی لگن

• اصلاح زاویه استخوان لگن یا سر استخوان ران برای کاهش فشار،

• مناسب برای بیماران جوان با آسیب محدود.

ج) توان بخشی بعد از جراحی

• فیزیوتراپی برای بازگرداندن قدرت عضلات و دامنه حرکت،

• آموزش فعالیت های روزانه به روش صحیح،

• پیگیری منظم توسط دکتر مهرداد منصوری برای جلوگیری از عوارض و پیشگیری از آسیب های ثانویه.

---

نقش دکتر مهرداد منصوری در درمان ساییدگی لگن

تجربه و تخصص پزشک در درمان ساییدگی لگن اهمیت حیاتی دارد. دکتر مهرداد منصوری با تخصص در جراحی لگن و ارتوپدی، می تواند:

• تشخیص دقیق مرحله بیماری و علت درد،

• انتخاب بهترین روش درمان غیرجراحی یا جراحی،

• طراحی برنامه توان بخشی شخصی برای بازگرداندن حرکت و قدرت عضلات،

• کاهش درد و پیشگیری از عوارض طولانی مدت،

• افزایش کیفیت زندگی بیمار و بازگرداندن فعالیت های روزانه.

---

عوارض در صورت عدم درمان

عدم درمان ساییدگی لگن می تواند عوارض جدی ایجاد کند:

1. درد مزمن و شدید،

2. لنگش و اختلال در راه رفتن،

3. ضعف عضلات لگن و ران،

4. کاهش دامنه حرکت و محدودیت فعالیت های روزانه،

5. نیاز به جراحی پیچیده تر در مراحل پیشرفته،

6. تأثیر منفی بر کیفیت زندگی و استقلال فردی.

تشخیص و درمان به موقع توسط دکتر مهرداد منصوری می تواند بسیاری از این عوارض را پیشگیری کند.

---

پیشگیری و مراقبت های خانگی

برای کاهش ریسک ساییدگی لگن و کنترل علائم، اقدامات زیر توصیه می شود:

• حفظ وزن مناسب و کاهش فشار روی مفصل،

• ورزش های سبک و تقویت عضلات لگن و پاها،

• اجتناب از فعالیت های پر فشار، دویدن طولانی یا پرش های شدید،

• رعایت وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و ایستادن،

• مراجعه به پزشک متخصص در صورت درد یا محدودیت حرکت،

• اجرای برنامه توان بخشی و فیزیوتراپی منظم.

---

سوالات متداول درباره ساییدگی لگن

۱. ساییدگی لگن بیشتر در چه افرادی شایع است؟
افراد بالای ۵۰ سال، کسانی که چاق هستند یا سابقه آسیب لگن دارند بیشتر در معرض این بیماری هستند.

۲. آیا ساییدگی لگن همیشه دردناک است؟
در مراحل اولیه ممکن است درد خفیف یا گاه به گاه باشد، اما با پیشرفت بیماری درد مزمن و شدید می شود.

۳. آیا فیزیوتراپی مؤثر است؟
بله، تمرینات تقویتی و کششی باعث کاهش درد و بهبود حرکت مفصل می شوند.

۴. چه زمانی جراحی لازم است؟
در موارد درد شدید، محدودیت حرکتی و شکست درمان غیرجراحی، جراحی تعویض یا اصلاح مفصل توصیه می شود.

۵. نقش دکتر مهرداد منصوری چیست؟
تشخیص دقیق، انتخاب بهترین روش درمان و طراحی برنامه توان بخشی باعث موفقیت درمان و بهبود کیفیت زندگی بیمار می شود.

---

جمع بندی

ساییدگی لگن یک بیماری شایع مفصل لگن است که باعث درد، محدودیت حرکت و کاهش کیفیت زندگی می شود. شناخت علائم، تشخیص به موقع و درمان مناسب اهمیت بالایی دارد.

درمان شامل روش های غیرجراحی مانند استراحت، داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی و در موارد شدید جراحی تعویض یا اصلاح مفصل است. نقش پزشک متخصص مانند دکتر مهرداد منصوری در تشخیص صحیح، انتخاب روش درمان و پیگیری توان بخشی حیاتی است.

با رعایت توصیه های پزشکی و پیگیری منظم، می توان درد لگن را کنترل کرد، حرکت طبیعی مفصل را حفظ نمود و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید.