ناگفته‌هایی از عملیات جست‌و جو
یکشنبه شب یکی از سخت‌ترین، خاص‌ترین و پیچیده‌ترین شب‌های مردم ایران به‌خصوص نیروهای امدادی بود. دقایق دلهره‌آور، ساعت‌هایی که به کندی می‌گذشت و مردمانی که چشم‌شان به دستان پرتلاش نیروهای امدادی بود؛ در آن ظهر اردیبهشتی و آن یکشنبه غم‌انگیز، قرمزپوشان هلال‌احمر به همراه دیگر نیروهای امدادی، روستاییان و نیروهای ارتش و سپاه یکی از عجیب‌ترین ماموریت‌های خود را آغاز کردند.
به گزارش گزارشگر یک، شهروند نوشت: آنها در دل جنگل‌ها، کوه‌ها و راه‌های صعب‌العبور به‌دنبال مردان تأثیرگذار کشورشان می‌گشتند. ماموریتی که در دقایق و ساعت‌های اولیه با امید و انگیزه آغاز شد و در ساعات پایانی اما پر از اندوه و غم بود. امدادگرانی که با وجود سختی‌های زیاد، شرایط بد و لحظات دلهره‌آور اما از جان مایه گذاشتند و از هیچ کمکی دریغ نکردند تا بتوانند به رئیس‌جمهور مملکت‌شان برسند. به آن مردان سیاست که جایی در دل کوه ماموریت مردمی‌شان به پایان رسیده بود. برای امدادگران اما لحظات سختی بود. آنهایی که در حوادث وحشتناک مختلف ماموریت‌های سنگین و سختی را اجرا کرده بودند، ولی این شب برایشان در تاریخ امدادرسانی‌هایشان به‌عنوان یک شب عجیب و سخت ثبت شد.
عملیات جست‌وجو و نجات نفسگیری بود
از همان ساعات اولیه نیروهای امدادی در نزدیکی محل سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهانش حاضر شدند. هلال‌احمری‌ها دست به‌کار شدند و مردم را لحظه‌به‌لحظه در جریان این عملیات سخت قرار می‌دادند. با وجود آن همه سختی اما همه‌چیز روی نظم و برنامه پیش می‌رفت. دکتر پیرحسن کولیوند در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار «شهروند» روایتی تلخ از یک عملیات سخت را بازگو کرد: «از همین ابتدا باید بگویم که این یک عملیات جست‌وجو و نجات بسیار نفسگیری بود. کار بسیار سختی بود. منطقه صعب‌العبور بود. میدان دید به‌خاطر مه و ابر و بارندگی شدید بسیار کم بود. بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهانش نیز در ارتفاع ٢٥٠٠متری به کوه و صخره برخورد کرده بود که جای بسیار صعب‌العبوری محسوب می‌شد. در واقع این بالگرد در مه گم شده بود. هرچی می‌گشتیم و جست‌وجو می‌کردیم، چون در مه بود و میدان دید بسیار کم بود، پیدا نمی‌شد. من خودم در تمام لحظات آنجا بودم و می‌دیدم که چقدر شرایط پیچیده و سخت است.
طول و عرض جغرافیایی که به ما اعلام می‌کردند و لوکیشن‌هایی که می‌فرستادند، بسیار صعب‌العبور بود. با این حال، با توجه به نیروهای زیادی که داشتیم، توانستیم وسعت منطقه‌های زیادی را بررسی و جست‌وجو کنیم. از همه مهم‌تر اینکه آقای نامی، رئیس سازمان مدیریت بحران، در تمام لحظات همراه من بود. بالای کوه می‌رفتیم، مجبور بودیم از دره عبور کنیم. در کل شرایط بسیار سخت بود و نهایتا پنج صبح امدادگران‌مان لاشه هلی‌کوپتر را از فاصله دور دیدند. به محض اینکه متوجه شدیم، سریع خودمان را به آنجا رساندیم. نیروهای هلال‌احمر فاصله ۲ کیلومتری تا بالگرد را پس از حدود ۴۰ دقیقه طی کردند و به محل پیکر مطهر شهدا رسیدند. خیلی سریع مراحل کشف و آزادسازی پیکرها انجام شد. پیکر آیت‌الله آل‌هاشم ١٠٠متر دورتر از بقیه افتاده بود. همه آنها را به منطقه امن منتقل کردیم و بعد از آن به آمبولانس‌ها و سپس به معراج شهدا منتقل کردیم. وقتی به بالگرد رسیدیم باز هم آقای نامی برای کشف و جابه‌جایی پیکرها کنارمان بود. تقریبا ساعت ١٠صبح بود که پایان عملیات جست‌وجو را اعلام کردیم. در این عملیات سخت همه همکاری کردند.»
امدادگران امید داشتند
او به همکاری روستاییان و بقیه نیز اشاره کرد و گفت: «به جز بچه‌های امدادگر هلال‌احمر، بسیج، سپاه و نیروهای محلی و روستاییان خیلی کمک می‌کردند. نیروهای جهادی ارتش و محلی‌ها بسیار کمک کردند. در آنجا حتی یک خانم از روستاییان شیر گاوشان را دوشید، گرم کرد و به بچه‌های ما صبحانه داد تا بتوانیم این عزیزان را سالم نجات دهیم. از طرفی در ساعت‌های اولیه روحیه بچه‌ها هم خوب بود. امید به زنده پیدا کردن این عزیزان داشتند. گویا آقای آیت‌الله آل‌هاشم یک تماس با آقای اسماعیلی رئیس دفتر رئیس‌جمهور داشت و گفته بود که زنده است. با توجه به شواهد و مشخصات تماس و مشخصاتی که خلبان بالگرد سوم می‌داد و اطلاعاتی که افراد محلی می‌دادند امید داشتیم که آنها را زنده پیدا کنیم. با این حال، همه با هم همکاری کردند. طوری بود که این همه سختی و گرفتاری مانع تعطیلی عملیات امداد نشد. یک لحظه وقفه وارد نشد. فقط عملیات‌مان به‌خاطر شرایط سخت کُند شد. بچه‌های ما به‌خاطر مه و باران و گل‌ولای مرتب دچار لیزخوردگی می‌شدند، ولی همه عملیات روی نظم پیش رفت. عملیات از ساعت ٣ ظهر تا ١٠ صبح طول کشید، یعنی ١٩ساعت. بیش از دو هزار امدادگر در این عملیات همکاری کردند. این را هم بگویم که در عملیات جست‌وجو و رصد بالگرد ریاست‌جمهوری، از ظرفیت و تجهیزات هیچ کشور خارجی استفاده نشده، بلکه تمام فرآیند این عملیات با استفاده از توان، تخصص و تجهیزات هلال‌احمر انجام شد.»
تیم‌های امدادی و استمرار عملیات جست‌وجو در منطقه وقوع حادثه برای بالگرد حامل رئیس‌جمهور در فاصله بین منطقه اردشیر – برازین از توابع ورزقان هر لحظه تقویت می‌شد. این منطقه در شرایط جوی بد، علاوه بر مه‌آلود و بارانی بودن، دارای بافت جنگلی و سنگلاخ بود و به همین دلیل از ظرفیت تیم‌های امداد کوهستان برای رسیدن به محل حادثه استفاده شد. همچنین تقسیم کار منظم بین نیروهای مسلح، فراجا و هلال‌احمر برای افزایش سرعت عملیات جست‌وجو انجام می‌شد. ۷۳ تیم امدادی، در منطقه جست‌وجوی بالگرد حادثه‌دیده حضور داشتند که از این تعداد، ۲۳ تیم آنست هلال‌احمر (سگ‌های زنده‌یاب) بودند که به همراه تجهیزات پیشرفته و تخصصی از تهران و استان‌های مجاور به منطقه وقوع حادثه اعزام شدند.
وقتی برگشتیم همه ناراحت بودیم
کاوه پورصادقی عضو تیم واکنش سریع هلال‌احمر استان اردبیل است که در همان ساعت‌های اولیه در محل حضور یافت. او درخصوص روند این عملیات به خبرنگار «شهروند» گفت: «ما به‌عنوان تیم واکنش سریع ساعت ٤:١٨به منطقه اعزام شدیم. لوکیشینی که به ما اعلام کردند، مسیر بسیار صعب‌العبوری داشت. با این حال، به هر سختی بود خود را به آنجا رساندیم، اما به‌خاطر مه نمی‌توانستیم چیزی پیدا کنیم. ساعت ٥:٣٠صبح بود که تیم هلال‌احمر اردبیل یک شیء سفید رنگ در جنگل‌ها دیدند و گفتیم قطعا بالگرد است. ما نزدیک بودیم که لوکیشین را اعلام کردند و توانستیم به آنجا برسیم. پیمایش ما تا رسیدن به بالگرد دو ساعت طول کشید. از کوه‌دره عبور کردیم. هوا مه‌آلود و باران و گل بود، برای همین روند عملیات را کند می‌کرد، با این حال، مدیریت بسیار قوی بود. بچه‌ها خیلی خوب تیم‌بندی و به منطقه اعزام شدند. تجهیزات عالی بود. همه‌چیز در اختیارمان قرار داشت. تلاش‌مان این بود که آنها را زنده پیدا کنیم. خیلی شور و شوق زنده پیدا کردن را داشتیم. اما لحظات آخر دیگر سست شده بودیم. چون یکی از سرنشینان تماس گرفته بود، فکر می‌کردیم زنده هستند.
نیروهای سپاه و ارتش هم با ما بودند و مرتب دعا می‌کردیم. در زمان‌های پیمایش فقط دعا می‌کردیم. گاهی با ماشین و گاهی با پای پیاده از مسیرهای سخت عبور می‌کردیم. مانورهایی که سپاه می‌زد، به ما خیلی کمک کرد و باعث می‌شد منطقه روشن شود. ما بدون استراحت کار می‌کردیم. این عملیات برایمان خیلی خاص بود، چون داشتیم به‌دنبال رئیس‌جمهورمان می‌گشتیم. انقدر شوق زنده پیدا کردن داشتیم که حتی غذا نمی‌خوردیم تا زمان را از دست ندهیم. هیچ‌کدام از ظهر همان روز تا ظهر فردایش غذا نخوردیم. وقتی برگشتیم هم همه ناراحت بودیم. باز هم نتوانستیم چیزی بخوریم. با وجود خستگی و گرسنگی، ولی باز هم چیزی نخوردیم. از طرفی نیروهای سپاه و لیدرهای محلی خیلی کمک کردند.»
در این عملیات مدیریت خیلی خوب بود
مهدی خدایی، نجاتگر هلال‌احمر آذربایجان‌شرقی نیز در گفت‌وگو با «شهروند» روایت دیگری از این عملیات داشت و گفت: «حوالی ساعت سه بود که به ما اعلام کردند همچین اتفاقی افتاده؛ ما جزو نخستین تیم‌هایی بودیم که اعزام شدیم. شرایط آب‌وهوایی خیلی بد بود. بارش باران بود. از چند روز قبل هم بارش باران در آن منطقه اتفاق افتاده بود. در کل جنگل‌های ارسباران در این فصل پربارش است و همه جا گل‌آلود بود. حرکت خودروها بسیار بد بود. از طرف دیگر، آن منطقه محل زندگی حیوانات وحشی مثل گراز و گرگ هم بود. همین عوامل عملیات را بسیار سخت می‌کرد. هرچقدر سعی کردیم این عملیات در روز انجام شود و به شب نخوریم، نشد. چون در تاریکی شب، روند عملیات چند برابر سخت‌تر می‌شود. به هر حال، با توجه به تجربه‌ای که از عملیات‌های قبلی داشتیم، کار را جلو بردیم، البته مدیریت هم خیلی خوب بود. آقای دکتر کولیوند، خودش مرد میدان است، تجربه کافی دارد و عملیات‌های بسیار سخت‌تر هم دیده است، برای همین مثل همیشه خودش آمد و عملیات را از نزدیک نظارت کرد. همه‌چیز روی نظم بود. موضوع حساسی بود و چند نفر از شخصیت‌های تأثیرگذار مملکت بودند که باید آنها را پیدا می‌کردیم. امام جمعه مردمی و محبوب و استاندار تلاشگر که کارهای بسیار خوبی انجام داده بودند. آقای رئیسی خودش رئیس‌جمهور مردمی بودند. شبانه‌روز در بحث حکومت‌داری تلاش می‌کردند و آخرین بار هم برای یک کار ملی آمده بود. همین‌ها باعث می‌شد که ما بیشتر انگیزه پیدا کنیم که این عملیات به نحو احسن انجام شود.»
اصلا به سقوط فکر نمی‌کردیم
مجید شیرین‌نیا نجاتگر تیم واکنش سریع استان اردبیل نیز گفت: «ظهر به منطقه اعزام شدیم. چندین ساعت در آنجا مستقر بودیم. چندین ساعت پیمایش کردیم. وقتی موقعیت پیکرها را به ما اعلام کردند باز هم شرایط‌مان سخت بود. مجبور بودیم بسکت و کیسه جسد را حمل کنیم تا به اجساد برسیم. بچه‌ها خیلی زحمت کشیدند. در کل ماموریت سختی بود. با این حال، اصلا سقوط در سناریوی ما نبود و به آن فکر هم نمی‌کردیم. همه فکر می‌کردیم که فرود آمده‌اند و قطعا زنده هستند. همه تیم‌ها شبانه کار کردند و کسی دلسرد نشد. همه بسیج شدیم تا اینکه منطقه را پیدا کردیم. این عملیات ١٨یا ١٩ساعت طول کشید. یکی از سخت‌ترین عملیات‌های همه ما بود. در این ماموریت نیروهای امدادی از هلال‌احمر زنجان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، تهران و قم حضور یافته بودند.»
باورمان نمی‌شد شهید شدند
مهدی اخوی نجاتگر تیم واکنش سریع استان اردبیل هم یکی دیگر از امدادگرانی بود که سر صحنه حاضر شد و تا آخرین دقایق در آن منطقه حضور داشت. او نیز به «شهروند» می‌گوید: «ساعت ٤ بود که تیم‌ها اعزام شدند و ما هم طبق تمام عملیات‌ها روانه محل شدیم. این منطقه بیشتر کوهستانی بود. گل‌ولای بود. شیب دره‌ها خیلی بالا بود. دسترسی به روستاها خیلی سخت بود. با این حال، چون امکان زنده بودن‌شان را می‌دادیم شور و شوق داشتیم تا آنها را هر چه زودتر پیدا کنیم. تپش قلب داشتیم و هر لحظه که زمان می‌گذشت حال‌مان بدتر می‌شد. وقتی پیدا شدند باورمان نمی‌شد شهید شدند. البته ساعات پایانی، امیدمان از دست رفته بود. منطقه بسیار وسیع بود. مسلما همه امدادگران وقتی این صحنه را دیدیم، حال بدی به ما دست داد. این در مورد تمام انسان‌ها برای ما صدق می‌کند. اینکه به امید نجات برویم، ولی اجساد را پیدا کنیم. برایمان واقعا سخت بود وقتی دیدیم پایان عملیات‌مان با شهید شدن آنها همراه شد.»
تسلیت رئیس هلال‌احمر
رئیس جمعیت هلال‌احمر، در پیامی شهادت سیدابراهیم رئیسی را تسلیت گفت.
در متن پیام تسلیت پیرحسین کولیوند برای شهادت رئیس‌جمهور و تیم همراهش در سانحه هوایی آمده است: «رحلت ملکوتی بزرگمردِ ایمان، اخلاص و عمل، رئیس‌جمهور اسلامی ایران، آیت‌الله جناب آقای دکتر سیدابراهیم رئیسی و نیز حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدمحمدعلی آل‌هاشم نماینده ولی‌فقیه در استان آذربایجان‌شرقی؛ دکتر حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه، دکتر مالک رحمتی استاندار آذربایجان‌شرقی و کادر پرواز در حین انجام وظیفه، ایران اسلامی را در غم و ماتمی عمیق فرو برده است. با قلبی آکنده از اندوه، این مصیبت عظیم را به رهبر معظم انقلاب اسلامی، مردم شریف ایران و خانواده محترم آن فقیدان سعید تسلیت می‌گویم و از خداوند متعال برای روح مطهرشان رحمت واسعه الهی و محشور شدن با ائمه معصومین (علیهم السلام) را خواستارم. تلاش‌های خالصانه و خستگی‌ناپذیر جناب آقای دکتر رئیسی در طول حیات پُربرکت‌شان برای حل مشکلات مردم و پیشرفت کشور برآمده از سیره و منش انقلابی آن مرحوم بود که مطمئنا اندوخته‌ای ارزشمند برای ایشان در پیشگاه باری تعالی خواهد بود. بیش از چهار دهه خدمات آیت‌الله رئیسی به کشور در مسئولیت‌های مهمی نظیر ریاست قوای قضائیه و مجریه، عضویت در هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام تاییدی بر کمال شایستگی‌ها و توانمندی‌های ایشان است که همواره در مسیر خدمت جلب رضایت خداوند و آرامش ملت را در نظر داشت. اکنون که مشیت الهی بر آن بود که این ذخیره بزرگ انقلاب اسلامی و شهید خدمتگزار ملت دعوت حق تعالی را لبیک گوید، از خداوند بزرگ علو درجات را برای روح آن برادر مومن مسئلت دارم.»
انتهای پیام