چرا نباید لباس قرمز بپوشیم؟
راهنمای انتخاب رنگ ها در اسلام
در اسلام از رنگ سبز تعریف و تمجید شده است. برخی از فقیهان در ترتیب درجه رنگ لباس از نظر خوبی گفته اند: بهترین رنگ ها در لباس، سفید و بعد از آن زرد و سپس سبز و بعد از آن سرخ ملایم و کبود و عدسی است. امّا سرخ تیره مکروه است ـ به ویژه ـ در نماز و پوشیدن لباس سیاه کراهت شدید دارد.
اسلام با رنگ لباس به خودی خود مشکلی ندارد و اگر مکروه و یا احکام دیگری بیان شده است به علت ملاحظه مسائل مختلف دیگری بوده است مثلا:
- ترکیب رنگ در لباسی، با شکلی خاص، مخصوص دشمنان خدا بوده است.
- بعضیی رنگ ها اثر روحی و روانی دارند و در موقعیت های خاص نباید استفاده کرد.
- رنگ لباس نباید انسان را انگشت نما کند.
- رعایت شئون ظاهری.
رسول اسلام (ص) فرمود: «الْبَسُوا مِنْ ثِیَابِكُمُ الْبِیضَ فَإِنَّهَا خَیْرُ ثِیَابِكُمْ وَ كَفِّنُوا فِیهَا مَوْتَاكُمْ؛ جامه های سفید بپوشید که آنها از بهترین جامه های شمایند. مُردگان خود را نیز در پارچه سفید، کفن کنید»
رسول اسلام (ص) فرمود: «كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَكْرَهُ السَّوَادَ إِلَّا فِی ثَلَاثٍ الْخُفِّ وَ الْعِمَامَةِ وَ الْكِسَاءِ؛ رسول اسلام صلیاللهعلیهوآله سیاه پوشیدن مکروه میدانست، مگر در سه چیز: کفش، کلاه [ عمامه ]، عبا»
در قرآن مجید از رنگ های زرد، سبز، سفید، قرمز و سیاه به صراحت یاد شده است و از رنگ های دیگر به اجمال.
استفاده از رنگ قرمز برای لباس :
به رنگ قرمز در قرآن مجید 2 بار اشاره شده است. در نظر اسلام، استفاده از پوشش هاى قرمز به خودى خود اشکال ندارد، مگر آن که عرف مذهبى آن را ناپسند بشمارد. همچنان که عرف مذهبى این دوران، استفاده از چنین پوششى را در لباس هاى رویى مردان و زنان در ملأ عام سبک، زننده و مهیج مى داند. در چنین صورتى، حکم جواز به کراهت یا حرمت تغییر خواهد یافت و شاید با عنایت به همین نکته است که غالب روایت ها و فتاواى موجود در این زمینه، استفاده از انواع رنگ هاى قرمز را جز در عروسى و براى دلخوشى همسر، مکروه شمرده اند. حتی برای عروس خرید دامن زنانه قرمز و یا پیراهن قرمز توصیه شده است.
گروهى استفاده از انواع رنگ هاى قرمز را در همه جا مکروه مى دانند. امام صادق (ع) از پدران گرامى اش نقل فرمودند که پیامبر اسلام (ص) استفاده از لباس سرخ رنگ را مکروه مى دانست. در روایت دیگرى از آن حضرت آمده که فرمود: از رنگ قرمز برحذر باشید، چون محبوب ترین زینت در نظر شیطان است.
استفاده از رنگ زرد از نظر اسلام :
پاره اى روایت ها و سیره امامان معصوم (ع) که مطلقا بر استفاده از پوشش هاى زرد رنگ دلالت دارند و نسبت به استفاده از چنین پوششى در زمان یا مکانى خاص ساکت اند. بعضى روایات و سیره ائمه (ع) به همراه برخى فتاواى موجود که بهره گیرى از پوشش زرد رنگ را تنها در خانه و عروسى جایز شمرده اند.
پوشیدن لباس به رنگ سفید :
لباس سفید بهترین رنگ در نظر اسلام است. امام باقر(ع) به نقل از پیامبر(ص) فرمود: هیچ رنگى در لباسهایتان بهتر از سفید نیست. از چنین لباسى استفاده کنید و مردگان خویش را با پوشش سفید کفن کنید.
استفاده از رنگ سبز برای لباس :
اسلام رنگ سبز را ستوده و برخى فقها آن را پس از لباس سفید و زرد از بهترین پوششها دانستهاند. بررسى روایتهاى موجود در این زمینه، نشان دهنده آن است که استفاده از پوششهاى سبزرنگ، سیره و روش خاندان نبوت و امامت بوده است. در 9 آیه از قرآن به رنگ سبز اشاره شده است.
پوشیدن لباس به رنگ مشکی :
روایات موجود در این زمینه، غالبا استفاده از پوشش هاى سیاه را نهى کرده اند. شمارى از این روایات، پوشش سیاه را به این دلیل که لباس اهل جهنم و علامت عباسیان بوده است، مکروه شمرده اند. استفاده از رنگ مشکی در مراسم عزاداری کراهت ندارد. استفاده از چادر مشکی برای خانم ها مشکلی ندارد.
پوشیدن لباس رنگی :
به نظر می رسد که اسلام در وهله اول در مورد بهره گیری از تمامی رنگ های طبیعی ـ حتی سیاه ـ نظر مثبت دارد و حکم به حرمت و یا کراهت استفاده از هیچ رنگی را صادر نکرده است، مگر در موارد زیر: اگر کسی با استفاده از رنگ و یا ترکیب خاصی از رنگ ها، خود را انگشت نمای دیگران کند، دچار عمل حرام شده و بایستی از آن دوری کند.
اگر رنگی مخصوص و یا ترکیبی از دو یا چند رنگ به سبک و فرمی خاص، شعار و علامت دشمنان اسلام و یا گروهی از آنان ـ گرچه در مقطعی از زمان باشد ـ تا زمانی که آن رنگ و یا ترکیب مخصوص به عنوان ویژگی آن گروه است، استفاده از آن جایز نیست. برای مثال در روایتی می بینیم که امام علی (ع) استفاده از پوشش سیاه را به این دلیل که لباس فرعون بوده، نهی کرده است.
رعایت شئون اجتماعی اسلام و عرف مذهبی ایجاب می کند که فرد از پوشیدن لباس های رنگی که سبک و زننده به حساب می آیند، دوری کند و برای هر جایی پوشش خاصی داشته باشد و لباس های زیبا و زننده را در انظار عمومی بر تن نکند.
بعضی از رنگ ها اثر روحی و روانی نامطلوبی بر انسان ـ گرچه در مقطع و یا مقاطع خاصی از زمان ـ و یا بر اعمال عبادی او می گذارند که بشر ممکن است از فلسفه و حکمت آن ها اطلاعی نداشته باشد. برای نمونه استفاده از لباس سیاه و یا رنگین در نماز و اعمال حج و عمره این گونه است.
پرسش هایی از مراجع برای پوشیدن لباس های رنگی :
می گویند كه استفاده از چادر مشكی مناسب نیست و كراهت دارد و خانم ها باید از لباس روشن و رنگ های متنوع استفاده کنند و دلیلی ندارد كه توصیه شود خانم ها كفش و مانتوی تیره بپوشند، نظر شما در این مورد چیست؟ پاسخ آیت الله مكارم شیرازی : انتخاب چادر مشكی برای زنان، مكروه نیست و استفاده از رنگ های ساده دیگر، تا زمانی كه منشأ مفاسدی نشود، جایز است؛ البتّه پوشیدن رنگ های سنگین بهتر است. بدون شک پوشیدن چادر همه جا، مخصوصاً در این أماكن مقدسه، اولی است.
پوشیدن لباس در رنگ های زننده که موجب جلب توجه می شود در اجتماع برای آقایان و خانم ها چه حكمی دارد؟ پاسخ آیت الله صافی گلپایگانی : مجرد رنگ موجب حرمت نیست لكن اگر به نحوی باشد كه انگشت نما باشد یا موجب مفسده دیگری شود باید از آن اجتناب گردد.
معیار انتخاب رنگ لباس چیست؟ پوشیدن لباس مشکی در اسلام چه حکمی دارد؟ پاسخ: زیبایی و انتخاب رنگ لباس یکی از مسائل شخصی و سلیقه ای است که اسلام همگان را در انتخاب و اختیار آن مجاز می داند؛ اما در عین حال نسبت به بعضی از رنگ ها مطالبی در روایات پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین (ع) و به تبع از آن در کتب فقهی، بیان شده است.
علمای شیعه معتقدند کراهت پوشش سیاه مختص مردان است. به همین دلیل بعضی فقها و مراجع تقلید (مانند آیت الله خامنه ای و آیت الله تبریزی) نیز تصریح کرده اند که چادر مشکی کراهت ندارد و بعضی نیز مانند آیت الله فاضل لنکرانی بالاتر از عدم کراهت، تصریح کرده اند که چادر مشکی بهترین نوع حجاب است. همچنین استفاده از رنگ مشکی در مراسم عزاداری نه تنها کراهت ندارد، بلکه به خاطر همدردی با اهل بیت پیامبر (ص) ثواب نیز دارد.
چه نوع پوششی از لحاظ رنگ، جنس و نوع برای خانم ها در مقابل نامحرم اشكال دارد؟
پاسخ آیت الله خامنه ای : به طور كلی اگر لباس به گونه ای باشد كه فرد را در نگاه دیگران انگشت نما نموده و یا جلب توجه نامحرم كند -حتی در كیفیت پوشیدن- پوشیدن آن جایز نیست. در پوشش بیرون شرایطی برای لباس گفته اند: اینكه بدن را به مقدار كامل بپوشاند، خیلی نازك نبوده و بدن نما نباشد، از نظر حجم طوری باشد كه برجستگی ها و برآمدگی های بدن را بپوشاند، خیلی تنگ و چسبان نباشد و همچنین این لباس مروج فرهنگ ابتذال و یا فرهنگ دشمنان نباشد. یعنی خودتان استقلال داشته باشید.