قانون کار و دیگر مقررات حقوقی و کیفری ایران برای ایمنی کارگران
مستندات قانونی در خصوص عدم رعایت ایمنی محیط کار
ماده ۸۵ قانون کار
برای صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور رعایت دستورالعمل‌هایی که از طریق شورای عالی حفاظت فنی (جهت تامین حفاظت‌فنی) و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (جهت جلوگیری از بیماری حرفه‌ای و تامین بهداشت کار و کارگر و محیط کار) تدوین میشود، و خرید بهترین کفش ایمنی خارجی برای‌کلیه کارگاهها، کارفرمایان، کارگران و کارآموزان الزامی است.
تبصره – کارگاه‌های خانوادگی نیز مشمول مقررات این فصل بوده و مکلف به رعایت اصول فنی و بهداشت کار و تجهیز افراد به پوتین کارگری می‌باشند.
ماده 87 قانون کار
اشخاصی حقیقی و حقوقی که بخواهند کارگاه جدیدي تأسیس نمایند یا کارگاه موجود را توسعه دهند مکلفند بدواً برنامه کار و نقشههاي ساختمانی و طرحهاي مورد نظر را از لحاظ پیش بینی در امر حفاظت فنی و بهداشت کار براي اظهار نظر و تایید به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال نمایند . بهره برداري از کارگاهها منوط به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی خواهد بود.
ماده 89 قانون کار
کارفرمایان مکلفندپیش ازبهره برداري ازماشینها، دستگاهها، ابزار و لوازمی که آزمایش آنها مطابق با آئین نامه هاي مصوب شوراي عالی حفاظت فنی ضروري شناخته شده است، آزمایش هاي لازم را توسط آزمایشگاهها و مراکز مورد تایید شوراي عالی حفاظت فنی انجام داده و مدارك مربوطه را حفظ و یک نسخه ازآنهارابراي اطلاع به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال نمایند.
ماده 90 قانون کار
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که بخواهند لوازم حفاظت فنی و بهداشتی را وارد یا تولید کنند، باید مشخصات وسایل را حسب مورد همراه با نمونه هاي آن به وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال دارند و پس از تایید، به ساخت یا وارد کردن این وسایل اقدام نمایند.
ماده ۹۱ قانون کار
کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلف هستند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین‌حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق‌الذکر را به‌آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعمل‌های مربوطه کارگاه می‌باشند.
ماده 92 قانون کار
کلیه واحد هاي موضوع ماده 85 این قانون که شاغلین در آنها به اقتضاي نوع کار در معرض بروز بیماریهاي ناشی از کارقرار دارند بایستی سالی یکبار توسط مراکز بهداشتی درمانی معاینه و آزمایشات لازم را به عمل آورند و نتیجه را در پرونده مربوط ضبط نمایند.
تبصره 1 :چنانچه با نظر شوراي پزشکی فرد معاینه شده به بیماري ناشی از کار مبتلا باشد کارفرما و مسئولین مربوط مکلفند کار او را بر اساس نظر شوراي پزشکی بدون کاهش حق السعی در قسمت مناسب دیگري تعیین نمایند.
تبصره 2 :در صورت مشاهده چنین بیمارانی ، وزرات کار و امور اجتماعی مکلف به بازدید و تایید مجدد شرایط فنی و بهداشت و ایمنی محیط کار خواهد بود.
ماده 93 قانون کار
بمنظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجراي مقررات حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و پیشگیري از حوادث و بیماریها، در کارگاه هائی که وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکیضروري تشخیص دهند کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل خواهد شد.
تبصره 1 : کمیته مذکور از افراد متخصص در زمینه حفاظت فنی و بهداشت حرفهاي و امور فنی کارگاه تشکیل میشود. و از بیناعضاء دو نفر شخص واجد شرایطی که مورد تائید وزارتخانه هاي کار و امور اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشند تعیین میگردند که وظیفه شان برقراري ارتباط میان کمیته مذکور با کارفرما و وزارت کار وامور اجتماعی و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی میباشد . تبصره2 :نحوه تشکیل و ترکیب اعضاء بر اساس دستورالعملهائی خواهد بود که توسط وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده 94 قانون کار
در مواردي که یک یا چند نفر از کارگران یا کارکنان واحدهاي موضوع ماده 85 این قانون امکان وقوع حادثه یا بیماري ناشی از کار را در کارگاه یا واحد مربوطه پیش بینی نمایند میتوانند مراتب را به کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار یا مسئول حفاظت فنی و بهداشت کار اطلاع دهند و این امر نیز بایستی توسط فرد مطلع شده در دفتري که به همین منظور نگهداري میشود ثبت گردد
تبصره1 :چنانچه کارفرما یا مسئول واحد ، وقوع حادثه یا بیماري ناشی از کار را محقق نداند ، موظف است در اسرع وقت موضوع را همراه با دلایل و نظرات خود به نزدیکترین واحد کار و امور اجتماعی محل اعلام نماید اداره کار و امور اجتماعی مذکور موظف است در اسرع وقت توسط بازرسین کار به موضوع رسیدگی و اقدام لازم را معمول نماید.
ماده ۹۵ قانون کار
مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار بر عهده کارفرما یا مسئولین واحدهای موضوع ذکر شده در ماده ۸۵ این قانون‌خواهد بود. هر گاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد، حادثه‌ای رخ دهد، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازاتهای مندرج در این قانون مسئول است.
تبصره ۱ – کارفرما یا مسئولان واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون موظف هستند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژه‌ای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می‌گردد ثبت و مراتب را سریعاً به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند.
تبصره ۲ – چنانچه کارفرما یا مدیران واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون برای حفاظت فنی و بهداشت کار وسایل و امکانات لازم را در اختیار کارگر قرار داده باشند و کارگر با وجود آموزشهای لازم و تذکرات قبلی بدون توجه به دستورالعمل و مقررات موجود از آنها استفاده ننماید کارفرما مسئولیتی نخواهد داشت. در صورت بروز اختلاف، رای هیات حل اختلاف نافذ خواهد بود.
ماده 60 قانون تامین اجتماعی
حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می‌افتد. مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور‌کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام مأموریتی باشد.
اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توان‌بخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه شده از منزل به کارگاه جزء اوقات انجام‌وظیفه محسوب می‌گردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد. حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنان اتفاق می‌افتد حادثه ناشی از کار محسوب میشود.
ماده 65 قانون تامین اجتماعی
در صورت وقوع حادثه ناشی از کار کارفرما مکلف است اقدامات لازم اولیه را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده به عمل آورده و‌مراتب را ظرف سه روز اداری کتباً به اطلاع سازمان برساند. در صورتی که کارفرما بابت اقدامات اولیه مذکور متحمل هزینه‌ای شده باشد سازمان تأمین‌خدمات درمانی هزینه‌ای مربوط را خواهد پرداخت.
ماده 66 قانون تامین اجتماعی
در صورتی که ثابت شود وقوع حادثه مستقیما ناشی از عدم رعایت مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از عدم رعایت مقررات‌بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او بوده سازمان تأمین خدمات درمانی و سازمان هزینه‌های مربوط به معالجه و غرامات و مستمریها و غیره را پرداخته و طبق ماده ۵۰ این قانون از کارفرما مطالبه و وصول خواهد نمود.
تبصره ۱- مقصر می‌تواند با پرداخت معادل ده سال مستمری موضوع این ماده به سازمان از این بابت بری‌الذمه شود.
تبصره ۲- هر گاه بیمه شده مشمول مقررات مربوط به بیمه شخص ثالث باشد در صورت وقوع حادثه سازمان و سازمان تأمین خدمات درمانی و یا‌شخصا کمکهای مقرر در این قانون را نسبت به بیمه شده انجام خواهند داد و شرکتهای بیمه موظفند خسارات وارده به سازمانها را در حدود تعهدات‌خود نسبت به شخص ثالث بپردازند.
منبع : workboots