مدارک لازم جهت اثبات عدم تمکین

نکات قانونی جهت اثبات عدم تمکین زن و مرد + مدارک مورد نیاز

از جمله مهم ترین مدارک لازم و مورد نیاز جهت اثبات عدم تمکین زن و مرد ( در قالب دعاوی ای همچون الزام به پرداخت نفقه و تهیه مسکن مناسب برای زوجه ) می توان به استشهادیه شهود، تحقیق محلی و نیز اقرار طرف مقابل اشاره نمود. از نکات مهم در خصوص این مدارک ، آن است که باید در شرح دادخواست قید شده و ضمیمه آن شوند . برای مشاوره مدارک لازم جهت اثبات عدم تمکین به وکیل انحصار وراثت مراحعه فرمایید.

 بر اساس قانون مدنی ، زمانی که زن و مردی ، با هم عقد نکاح بسته و به صورت شرعی و قانونی ، به زوجیت دائم یکدیگر در آمدند ، مشمول حقوق و تکالیف قانونی مربوط به آن قرار خواهند گرفت . از جمله این حقوق و تکالیف مشترک ، می توان به لزوم تمکین زن از شوهر و همچنین ، الزام به پرداخت نفقه به زن توسط مرد ، اشاره نمود .

با این حال در شرایطی این امکان وجود دارد که زوجین به دلیل اختلافات خانوادگی، از انجام تکالیفی همچون تمکین در برابر همسر خودداری کرده و بدین ترتیب طرف مقابل قصد داشته باشد تا با توسل به راهکارهای قانونی همچون مراجعه به دادگاه، الزام به ایفای تعهد توسط وی را تقاضا کند. لذا خواهان برای اثبات عدم تمکین نیازمند ارائه مدارکی است که با ارائه آنها به دادگاه و در نظر داشتن نکات مربوط به ارائه این مدارک، حکم به نفع وی صادر شده و از مزایای قانونی دعوای خود برخوردار شود . برای پاسخ دادن به این سوال در ادامه این مقاله قصد داریم مدارک لازم و مورد نیاز جهت اثبات کردن عدم تمکین از طرف زنان و مردان را مورد بررسی قرار داده و سپس برخی از نکات قانونی مهم در این خصوص را توضیح خواهیم داد.

تمکین به چه معناست؟

بر اساس قانون مدنی ، زنان ، موظف شده اند که از همسر خود ، تمکین کنند . زمانی که از تمکین صحبت می کنیم ، می توانیم آن را در دو معنای ، مورد بررسی قرار دهیم . تمکین خاص ، به معنای آن است که زن ، می بایست نیازهای زناشویی همسر خود را ، تا حدود متعارفی ، تامین نماید . در کنار آن ، تمکین عام از همسر نیز به معنای پذیرش ریاست مرد بر کانون خانواده است و زن ، می بایست در امور کلی مربوط به زندگی مشترک ، از شوهر خود حرف شنوی داشته باشد .

البته ، گفتنی است که الزام زن به تمکین از همسر ، ناظر بر شرایط عادی و معمولی است . اما گاهی ممکن است شرایطی به وجود آید که تمکین از همسر ، بر زن ، الزامی نباشد ؛ چرا که به عنوان مثال ، ممکن است که تمکین کردن خاص از همسر برای زن ، خطر یا ضرری مهم ایجاد کرده که برای آشنایی با این موارد ، می توانید مقاله را مطالعه نمایید .

در صورتی که زن ، عذر موجهی برای عدم تمکین از همسر نداشته باشد ، مرد می تواند با تنظیم دادخواست الزام به تمکین و مراجعه به دادگاه خانواده ، اقدام به اثبات عدم تمکین زوجه نماید . هر چند که اگر دادگاه ، حکم الزام به تمکین زن را صادر کند ، باز هم به لحاظ عملی ، نمی توان زوجه را مجبور به زندگی مشترک با شوهر و تمکین خاص از وی کرد .

با این وجود ، صدور حکم الزام به تمکین توسط زن ، این مزیت را دارد که در صورت ثابت شدن عدم تمکین زن ، شوهر از پرداخت نفقه به زوجه ، معاف شده و در مواردی نیز به دلیل عسر و حرج ناشی از عدم تمکین زن ، با اجازه دادگاه ، می تواند اقدام به ازدواج مجدد نماید . اما سوالی که در این ارتباط مطرح می شود ، این است که برای اثبات عدم تمکین زن در دادگاه ، چه مدارکی مورد نیاز است و جه نکاتی را باید در نظر داشت ؟

در پاسخ به این سوال که مدارک لازم جهت اثبات عدم تمکین زن چیست ، باید گفت که اصولا مردان ، برای ثابت کردن عدم تمکین زن ، می توانند به هر یک از ادله اثبات دعوی ، استناد کرده و حین تنظیم ، آن ها را در دادخواست، قید و ضمیمه دادخواست خود نماید .

یکی از مهم ترین مدارک لازم برای اثبات عدم تمکین زن ، استشهادیه است و مرد، با معرفی نمودن شاهد به دادگاه ، این امر را ثابت کند . به عنوان مثال ، در صورتی که اقوام و بستگان، در خصوص عدم تمکین زن ، اطلاعاتی دارند ، می توانند در دادگاه ، اقدام به ادای شهادت کنند . همچنین ، یکی دیگر از مدارک  مورد نیاز برای اثبات عدم تمکین، اقرار خود زن، مبنی بر عدم تمکین از شوهر است که عمدتا در پاسخ به سوالات قاضی در جلسه تمکین ، مطرح می شود .

یکی دیگر از مدارک لازم برای اثبات عدم تمکین زن این است که پس از ترک منزل توسط زوجه بدون دلیل موجه، مرد می تواند اقدام به ارسال اظهارنامه دعوت به تمکین، خطاب به زن نماید. در صورتی که زن ، به اظهارنامه ارائه شده ، توجهی ننموده و کماکان ، بدون دلیل موجه از تمکین خودداری کند، می توان با ضمیمه کردن مدارک مربوط به اظهارنامه، دعوای الزام به تمکین اقامه و عدم تمکین زن را ثابت کرد که در قسمت های بعدی، نکات مربوط به ارائه این مدارک را نیز توضیح خواهیم داد.

مدارک لازم جهت اثبات عدم تمکین مرد

به نقل از وکلای تخصصی هوداد در قسمت قبل ، به بررسی این موضوع پرداخته شد که از طرف زن ، به چه صورت و با استفاده از چه شواهد و مدارکی در دادگاه ، قابل اثبات است . اما در همین ارتباط ، این سوال نیز ممکن است مطرح شود که عدم تمکین از طرف مرد ، به چه صورت قابل اثبات در دادگاه است و به عبارت دیگر ، اگر مردی ، نسبت به همسر خود تمکین نکند ، با چه مدارکی می توان این موضوع را در دادگاه ثابت نمود ؟

در پاسخ به این سوال ، باید گفت که اصولا عدم تمکین یا نشوز زن ، ناظر بر وضعیتی است که زن ، نسبت به شوهر ، از ادای وظایف زناشویی خود ، امتناع می کند و معمولا ، از اصطلاح عدم تمکین مرد در برابر زن ، استفاده نمی شود . با این توضیح که ، هر چند مردان نیز همچون زنان ، موظف هستند که با زن خود ، حسن معاشرت داشته و در تقویت کانون زندگی مشترک ، تلاش نموده و در حدود متعارف ، نیازهای زناشویی همسر خود را برطرف نمایند ، با این حال ، مطابق رویه قضایی دادگاه های ایران ، این محاکم ، حکم الزام به تمکین مرد را معمولا صادر نمی کنند .

به همین دلیل ، خانم هایی که قصد شکایت از همسر خود را دارند ، می توانند به جای ، در قالب دعاوی دیگری ، از قبیل دعوای الزام به پرداخت نفقه ، دعوای الزام به تعیین تکلیف زندگی مشترک توسط زوج ( مثلا در طی دوران عقد ) یا دعوای تهیه مسکن مناسب در شان زوجه ، اقدام به شکایت از همسر نموده و به این ترتیب ، شوهر را ملزم به ادای وظایف زناشویی خود نمایند.

اما در خصوص اینکه مدارک لازم و  مورد نیاز جهت اثبات عدم تمکین توسط مردان، در قالب دعاوی همچون الزام به پرداخت نفقه و یا تهیه مسکن مناسب در شان زوجه چیست ، باید گفت که زنان ، برای اثبات عدم پرداخت نفقه توسط مرد، می توانند پس از طرح دعوی در دادگاه خانواده ، با ارائه مدارکی همچون استشهادیه محلی و شهادت شهود ، اقدام به اثبات عدم تمکین از طرف مرد نمایند.

همچنین ، می توان از دادگاه تقاضا کرد که قرار تحقیق محلی صادر نموده و کارشناس دادگاه ، مشاهدات خود در خصوص موضوع را به دادگاه ارائه دهد. در صورتی هم که مرد در دادگاه اقرار کند که علی رغم تمکین از طرف زن به وی نفقه ای نمی پردازد، دادگاه به استناد این اقرار می تواند حکم به پرداخت نفقه علیه مرد صادر کند .

به علاوه اینکه ، در صورتی که شوهر ، اقدام به بیرون کردن زوجه از منزل نموده باشد ، زن نیز ، می تواند با پلیس تماس گرفته و صورتجلسه پلیس برای عدم تمکین را فراهم نماید تا با استناد به آن ، این امر را در دادگاه ، اثبات کند که مرد ، با همسر خود ، حسن معاشرت نداشته و زمینه عدم تمکین وی را فراهم کرده است . همچنین است ، زمانی که به استناد صورتجلسه پلیس ، مناسب نبودن محل زندگی مشترک و عدم تمکین ، اثبات می شود .

اصولا در چنین دعاوی ای، زنان ابتدائا می توانند با ارسال اظهارنامه ای به مرد ، ادای وظایف زناشویی همچون پرداخت نفقه یا تعیین تکلیف زندگی مشترک و تهیه مسکن مناسب را از ایشان تقاضا کرده و در صورتی که مرد ، از ادای این تکالیف خودداری کند ، به استناد مدرک اظهارنامه ارائه شده ، در دادگاه ، علیه وی طرح دعوی نمایند که در ادامه ، نکات مورد نیاز در خصوص ارائه این مدارک ، توضیح داده می شود .

احکام مربوط به تمکین بعد ازعقد نکاح برای زن و مرد

بعد از انعقاد عقد نکاح زن میتواند نفقه خود را از مرد مطالبه کند. حتی در صورتیکه در دوران عقد باشند ولی در صورتیکه مرد منزل مستقلی را فراهم کرده باشد و زن از الزام به تمکین خودداری کند در این صورت دیگر نفقه به زن تعلق نخواهد گرفت.

• اگر زن تمکین نکند چه حقوقی به او تعلق نخواهد گرفت؟
• الزام به تمکین اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟
• به زنی که در حال استفاده از حق حبس است نفقه تعلق خواهد گرفت؟
• در صورتیکه مرد، زن را از خانه بیرون کند به زن نفقه تعلق خواهد گرفت؟
• اگر زن از حق حبس خود برای مطالبه مهریه استفاده کند باید تمکین کند؟
• اگر عدم تمکین زن اثبات شده باشد مرد میتواند تقاضای ازدواج مجدد کند؟
• آیا ارائه دادخواست الزام به تمکین موجب اثبات عدم تمکین زن خواهد شد؟
• در صورتیکه زن برای چند ماه منزل را ترک کرده باشد نفقه به ایشان تعلق میگیرد؟

تمکین یعنی اینکه زوجه باید در اطاعت کامل از شوهر بوده و در این امر هیچگونه کوتاهی نداشته باشد.

مرد ابتدا باید برای اثبات عدم تمکین زن  بدهد به این صورت اگر زن در جواب دادخواست الزام به تمکین پاسخ مناسبی ندهد و بعد از ارجاع کارشناس مشخص شود که زن منزل را رها کرده است و در منزل مرد سکونت ندارد مرد میتواند عدم تمکین زن را اثبات کند. در بعضی از موارد اثبات عدم تمکین زن بسیار دشوار میباشد که شما در صورتی میتوانید آن را اثبات کنید که وکیل بگیرید و بتوانید از تجربیات وکیل استفاده کنید. در غیر این صورت شاید هیچ وقت نتوانید عدم تمکین زن را اثبات کنید و همیشه مجبور شوید که  ایشان را هم پرداخت کنید.

اگر زن تمکین نکند چه حقوقی به او تعلق نخواهد گرفت؟

1. نفقه از او ساقط خواهد شد.
2. زوج میتواند با احراز شرایط موجود با اجازه دادگاه اقدام به ازدواج مجدد نماید.
3. عدم استحقاق اجرت المثل و نحله (اجرت المثل و نحله به تفصیل در مبحث مربوط به خودشان بحث شده اند.)

عدم تمکین در مهریه هیچ تاثیری نخواهد داشت و زوج ملزم به پرداخت میباشد حتی در صورت عدم تمکین زوجه. یعنی تحت هر شرایطی  باید به زن پرداخت شود.

الزام به تمکین اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

• مدت زمان اثبات عدم تمکین زن کمتر میباشد.
• نیازی به حضور مرد در دادگاه نخواهد بود.
• بعد از اثبات عدم تمکین، مرد ملزم به پرداخت نفقه نمیباشد.
• در صورتیکه زن حاضر به تمکین نباشد وکیل میتواند برای مرد درخواست ازدواج مجدد کند.
• از زمانیکه عدم تمکین زن ثابت شد اجرت المثل هم در زمان طلاق از طرف مرد به زن تعلق نخواهد گرفت.

سوالات الزام به تمکین (گلچین پرسش‌های مردمی در طی ۸ سال)

1. در صورتیکه زن برای چند ماه منزل را ترک کرده باشد نفقه به ایشان تعلق میگیرد؟
   در صورتیکه مرد خودش و یا توسط وکیل عدم تمکین زن را اثبات کند دیگر  به او تعلق نخواهد گرفت.
2. اگر عدم تمکین زن اثبات شده باشد مرد میتواند تقاضای ازدواج مجدد کند؟
   در صورتیکه عدم تمکین زن محرز باشد و به هیچ عنوان حاضر به تمکین نباشد مرد میتواند از دادگاه درخواست ازدواج مجدد کند.
3. اگر زن از حق حبس خود برای مطالبه مهریه استفاده کند باید تمکین کند؟
   خیر در زمانیکه زن در حال استفاده از حق حبس میباشد میتواند تا زمان گرفتن کامل ، نفقه خود را هم مطالبه کند و الزامی به تمکین ندارد.
4. به زنی که در حال استفاده از حق حبس است نفقه تعلق خواهد گرفت؟
   بله زن میتواند در صورت باکره بودن از حق حبس خود استفاده کند که در این صورت مهریه و نفقه به ایشان تعلق خواهد گرفت.
5. اگر زن به هیچ عنوان حاضر به تمکین نباشد چه حقوقی برای مرد ایجاد خواهد شد؟
   مرد میتواند ضمن اینکه اجازه ازدواج مجدد از دادگاه بگیرد نفقه را هم به همسر خود که تمکین نکرده است پرداخت نکند.
6. در صورتیکه مرد، زن را از خانه بیرون کند به زن نفقه تعلق خواهد گرفت؟
   اگر زن ثابت کند که شوهر موجب خروج او از خانه شده است این زن ناشزه محسوب نشده و نفقه به او تعلق خواهد گرفت.
7. در صورتیکه مرد منزل مستقلی نداشته باشد نمیتواند دادخواست الزام به تمکین بدهد؟
   خیر مرد برای اینکه دادخواست الزام به تمکین بدهد حتما باید منزل مستقل و مناسب با زوجه را به دلیل تمکین فراهم کند در غیر این صورت باید نفقه همسر خود را پرداخت کند.
8. آیا زن میتواند در صورتیکه مرد مهریه او را پرداخت نکرده است تمکین نکند؟
   اگر زن باکره نباشد نمیتواند در صورت عدم پرداخت  تمکین نکند و اگر تمکین نکند دیگر نفقه به او تعلق نخواهد گرفت.
9. اگر مرد بخواهد دادخواست الزام به تمکین بدهد باید حتما منزل متعلق به خودش باشد؟
   مرد برای ارائه دادخواست الزام به تمکین باید منزل مستقل داشته باشد ولو اینکه منزل را اجاره کرده باشد و یا مالک آن باشد.
10. آیا ارائه دادخواست الزام به تمکین موجب اثبات عدم تمکین زن خواهد شد؟
    خیر ارائه دادخواست  زمانی موجب اثبات عدم تمکین است که بعد از کارشناسی معلوم شود که زوجه تمکین نمیکند.

مراحل الزام به تمکین توسط وکیل

1. مرد قصد دارد که زن را  کند.
2. خوب اکنون شما نیاز به وقت حضوری دارید تا مدارک خود را تحویل وکیل متخصص امور خانواده دهید. (برای دریافت وقت با دفتر تماس حاصل فرمایید)
3. پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل مدارک خود را تکمیل و به همراه داشته باشید.
4. تنها در این مرحله مرد برای تحویل مدارک به وکیل مربوطه به دفتر مراجعه می کند و از اینجا به بعد کلیه مراحل توسط وکیل انجام می شود.
5. مراجعه وکیل به دادگاه (در جلسات دادگاه وکیل عدم تمکین زوجه را با مدارک محکمه پسند اثبات میکند.)
6. در صورت عدم مراجعت زوجه برای تمکین، عدم تمکین ایشان اثبات خواهد شد.
7. عدم تمکین اثبات و در این مرحله زوج ملزم به  نخواهد بود.

مدارک لازم برای اعطای وکالت به وکیل در خصوص الزام به تمکین

1. شناسنامه زوج و زوجه یا فتوکپی مصدق صفحات اول و دوم آن
2. اصل عقدنامه ویا رونوشت برابر با اصل شده آن
3. اجاره نامه و یا سند ملک که مثبت محیا بودن منزل مسکونی جهت سکونت زوجین باشد. (برای صدور به رای تمکین میبایست برای دادگاه احراز شود که زوج مسکن مناسبی برای سکونت زوجه تهیه کرده است.)
4. عند الزوم استشهادیه دائر بر ترک منزل مشترک از طرف زوجه

برگرفته از : law.georgetown