ژئوپلیتیک
-
بین الملل
دو بال پیروزی ایران در میانه رویدادهای تاریخی و تحولات ژئوپلیتیکی جهان
اهداف سیاسی ایالات متحده آمریکا نسبت به ایران، بر اساس ضرورت‌های ژئواستراتژیک، منطقه‌ای و اقتصادی تنظیم گردیده است. این اهداف طیف گسترده‌ای از کنش، برنامه‌ریزی و رفتارهای دیپلماتیک سازمانی را شامل می‌شود. تحریم‌ها، ابزاری ناکارآمد و پرهزینه برای اعمال فشار سیاسی هستند که در بلندمدت، پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی در کشور به بار خواهند آورد. تحریم‌های اعمال شده بر ایران پس از خروج آمریکا از برجام، دسترسی ایران به منابع مالی و بازارهای بین‌المللی محدود کرده و منجر به افزایش هزینه‌های تجارت خارجی ایران گردیده است. همچنین محدودیت‌های ارزی در برخی از دوره‌ها منجر به جهش‌های ارزی و درنهایت منجر به جهش‌های تورمی شده است. حال که فرصت چندانی تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ۵ نوامبر ۲۰۲۴ نمانده، پرسش مهم این است؛ در صورت پیروزی احتمالی ترامپ در آمریکا، تأثیرات این انتخابات بر اقتصاد و رفتار بین‌المللی ایران چیست؟ آنچه در ادامه می‌آید پاسخی به این سوال است. بازدارندگی ایران تقویت شد اگر ۷ اکتبر ۲۰۲۳ میلادی نقطه آغاز در نظر گرفته شود، ایران شاهد تحولات متعددی در منطقه بوده است. ابتدا حملات بی‌امان و وحشیانه اسرائیل به غزه، سپس حمله این رژیم به بخش کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق و در نهایت عملیات وعده صادق و …
-
عمومی
ژئوپلیتیک خلیج فارس؛ شیخ‌نشین‌ها و عربستان
با تشکر از برگزارکنندگان محترم و برادر مکرم جناب آقای دکتر صالحی و برادر عزیز و همکار ارجمند جناب آقای دکتر ظریف در این جلسه در مورد «ژئوپلیتیک شیخ نشین‌ها و عربستان» نکاتی را خواهم گفت و نه در مورد ژئوپلیتیک مجموعه خلیج فارس، و در پایان در خدمت شرکت‌کنندگان محترم خواهم بود. نکته نخست درباره ویژگی‌های مطالعات ژئوپلیتیکی است که متفاوت است با نوع پژوهش‌های سیاسی و اجتماعی و بین‌المللی. با اختصار کامل، هنگامی که یک موضوع با توجه به کلّیت آن و با توجه به تمامی عواملی که در شکل دادن آن موثر بوده و هست، بررسی شود و به هر یک سهمی متناسب با نقشی که داشته‌اند داده شود، چنین مطالعه‌ای ژئوپلیتیکی است. با توجه به این نکات می‌توان منطق رفتاری و کیفیت سیاست‌گزاری‌های مثلاً کشور مورد بحث را، بازشناخت. اعم از سیاست داخلی و یا سیاست خارجی که البته این دو عموماً با یکدیگر مرتبط هستند. با چنین دیدگاهی به بررسی ژئوپلیتیکی کشورهای یادشده، پرداخته می‌شود. با توجه به گستردگی موضوع و کمی وقت، نکاتی را به عنوان مقدمه عرض می‌کنم. ۱- این شش کشور و علیرغم اختلاف‌هایشان یک مجموعه هستند. هم خود چنین خصوصیتی دارند و هم دیگران کم و بیش بدانها چنین می‌نگرند، یعنی …
-
عمومی
ابعاد ژئوپلیتیکی جنگ غزه – گزارشگر یک
۱-در ابتدا لازم است از کلاب علوم سیاسی و مجری محترم جناب آقای دکتر دهقان‌دار صمیمانه تشکر کنم. امیدوارم بتوانم ابعادی از جنگ غزه را خدمت شرکت‌کنندگان عزیز عرضه بدارم. عنوان را فرمودند: «ژئوپلیتیک جنگ غزه» و البته عنوان دقیق‌تر و علمی‌تر چنین است: «ابعاد و پی‌آمدهای ژئوپلیتکی جنگ غزه». جهت کوتاهی عبارت، عنوان فوق انتخاب شده بود. در اینجا به دلیل رعایت اختصار از توضیح مفهوم ژئوپلیتیک که آقای دهقان‌دار مطرح کرده بودند، به ویژه مفهوم آن در حال حاضر، درمی‌گذریم. محورهای اصلی بحث چنین است: ۱- نظام بین‌الملل در حال حاضر و چگونگی تحولات و پی‌آمدهای آن، ۲- جنگ اوکراین و چگونگی تاثیرگذاری آن بر جنگ غزه، ۳- راست‌گرایی دینی: اونجلیکالیسم امریکایی و اندیشه‌های مسیحایی یهودیان راستگرا، ۴- شرائط در جهان عرب و چگونگی نگاه به اسرائیل از جانب بخش‌های مختلف آن، ۵- اسرائیل و وضعیت داخلی آن، ۶- افکار عمومی در سطح جهانی و چگونگی تاثرش از جنگ غزه و تاثیرهایش بر روی آن، ۷- جهان در حال گذار و چالش‌هایش و نسبت آن با جنگ غزه. این محورها تقریبا می‌تواند ابعاد و نیز پی‌آمدهای ژئوپلیتیکی جنگ غزه را نشان دهد. نمی‌دانم با توجه به محدودیت وقت چه مقدار از مطالب را بتوان ارائه داد، امّا در …
-
بین الملل
فون درلاین: گسترش اتحادیه اروپا ضرورتی ژئوپلیتیک است
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرد که از نظر این کمیسیون گسترش اتحادیه اروپا “ضرورتی ژئوپلیتیک” بوده و آماده‌سازی‌ها برای اصلاحات لازم آغاز شده است. به گزارش گزارشگر یک، فون در لاین گفت: گسترش جدید اتحادیه اروپا ضرورتی ژئوپلیتیک است. ما باید تصویر کلی از گسترش موفق اتحادیه داشتیم؛ بنابراین کمیسیون اروپا از پیش بررسی شماری از سیاست‌های اتحادیه اروپا را آغاز کرده تا مسائلی را درخصوص نحوه کارکرد موسسات، بودجه و تضمین‌های امنیتی تعیین کند. وی عنوان کرد که “حمایت از بودجه برای اوکراین یکی از مسائل اصلی روابط میان کمیسیون اروپا و لتونی است. فون در لاین تاکید کرد که کمسیون اروپا نیازمند حمایت تمامی کشورهای اتحادیه اروپا در این زمینه است. وی گفت: برای اینکه بتوانیم اموال لازم را به اوکراین تخصیص دهیم، کشورهای اتحادیه اروپا باید کمک‌های بیشتری به بودجه این اتحادیه بکنند. این مقام ارشد کمیسیون اروپا اظهار کرد که پول برای هرگونه بازسازی در آینده و یا انجام اصلاحات لازم برای الحاق کشورها به اتحادیه اروپا ضروری است. انتهای پیام
-
بین الملل
تحلیل یک کارشناس ژئوپلیتیک درباره رویای پوتین درباره ایران/ در فکر رهبر روسیه چه می‌گذرد؟
به گزارش گزارشگر یک آرش رئیسی نژاد در رشته توئیتی نوشت: بندر ولادی‌وستوک [در گوشه‌ی جنوب‌شرق روسیه] یگانه بندر روس در کنار دریای آزاد است. پهناورترین کشور جهان، تنها یک بندر واقعی دارد که آنهم توسط [کشورهای] کره و ژاپن محدود شده [است]. یک ستون ژئوپلیتیکیِ سیاست خارجی روسیه، تلاش برای دستیابی به آب‌های گرم بوده [است]. جنگ با ایرانِ قجر و ترکمنچای را اینگونه ببینید! ستون دوم ژئوپلیتیکی به تلاش برای مهارِ خطر از دلِ اروپا بازمی‌گردد. تقریباً هر قدرت نیرومند اروپایی به کشورِ [روسیه] حمله کرده: آلمان، فرانسه، سوئد و حتی لهستان-لیتوانی!پس حضورِ قدرتی بزرگ در اروپا برای روسیه، خطری بزرگ دیده می‌شود: حساسیتِ مسکو نسبت به حضور ناتو در غرب را اینگونه ببینید! اهمیت این دو ستون در هجوم به اوکراین کاملاً دیده می‌شود. از یکسو، مسکو خواهان جلوگیری از حضور ناتو در اوکراین است. از سوی دیگر، پوتین سودای حل نسبی گرهِ دریای سیاه از طریق گسترش دسترسی به دریای آزاد دارد. با پیروزی در جبهه‌ی جنگ، مقصد بعدی ارتش روسیه، اودسا (یک شهر بندری در کشور اوکراین در کناره دریای سیاه) و ترانس‌نیستریا (در شرق مولداوی) خواهد بود. ایران اما عمود ریملند (سرزمین‌های حاشیه‌ای) آسیای غربی است که دسترسی مسکو به خلیج‌فارس و سوریه را …