انواع مخازن ذخیره آب
لازم به ذکر است که ورقه های سفید در برابر زنگ زدگی از مقاومت بیشتری در برابر ورقه های سیاه برخوردار هستند؛ از این رو جهت ساخت مخزن آب، از ورق های گالوانیزه استفاده می‌شود که هیچ مواد شیمیایی در آنها به کار نرفته است. قیمت ارزان مخزن گالوانیزه نسبت به سایر مخازن، دیگر مزیت مثبت این محصول است که با توجه به بازدهی بالا، در اکثر صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه متن بیشتر به نحوه ساخت مخزن گالوانیزه در تهران می‌پردازیم.
انواع مخزن ذخیره ساز آب
مخزن سیمانی
مخازن سیمانی نوعی از انواع مخازن ذخیره آب است که از دیرباز وجود داشته است. این مخازن مشکل جدی در ترک خوردگی و نشت مایع داخل مخزن را دارد. همچنین به هنگام زلزله احتمال آسیب دیدن آنها زیاد است. از نظر اقتصادی نیز برای خرید و نصب آن نسبت به مخازن پلاستیکی مطلوب نیستند.
مخازن الیاف شیشه
مخازن الیاف شیشه نیز نوعی از مخازن با دوام و ضدزنگ و خوردگی محسوب می‌شود. مقاومت آنها در برابر حرارت از مزیت آنها است.
مخازن فولادی جوش داده شده
این نوع مخازن بسیار با دوام هستند. جنس آنها از فولاد ضد زنگ برای کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مخزن پلیمری
مخزن پلیمری که عمدتا ساخته شده از پلی الفین‌هایی نظیر پلی اتیلن و پلی پروپیلن است، بعد از سیمانی‌ها وارد عرضه صنعت شده‌اند. آنها عمر مفید طولانی‌تری دارد. عمده پلیمر مصرفی در است این نوع مخازن خوردگی ندارند و زنگ زدگی در آنها رخ نمی‌دهد. باید در نظر داشت از پلی فنول، پلی اتیلن ترفتالات و پلی اتیلن شبکه‌ای شده نیز برای ساخت مخازن آب استفاده می‌شود. قابلیت حمل و نقل آسان به دلیل سبک بودن پلیمر مذکور نظر صنعتگران و کاربران را به خود جلب کرده است. این مخازن مانند مخزن سیمانی هیچگونه نشتی ندارد و درزگیری برای آنها مطرح نیست. انعطاف پذیری مناسب پلی اتیلن سبب مقاومت در برابر زلزله است. فاکتور مهم دیگر بررسی از لحاظ اقتصادی است که نسبت به مخازن سیمانی یا بتنی مطلوب‌تر هستند.
دسته بندی انواع مخازن ذخیره آب
انواع مخزن مایعات را می‌توان از چند منظر دسته بندی کرد:
برای ذخیره سازی آب آشامیدنی در محیط‌های تاریک می‌توان از مخازن تک لایه بهره برد. اگر محیط‌هایی که مخزن در آن قرار می‌گیرد دارای نور باشد از مخازن دو لایه که لایه داخلی آن بی رنگ و لایه بیرونی آن رنگی است به دلیل عدم عبور پذیری نور به مایع درون مخزن استفاده می‌شود. در محیط‌های روشن و محیط‌هایی که مستعد رشد جلبک هستند می‌توان از مخازن سه لایه استفاده کرد و عملکرد این مخازن به دلیل اینکه لایه میانی مشکی است مانع نفوذ اشعه یو وی و واکنش مایع با دیگر ترکیبات شیمیایی می‌شود. در مواردی که نیاز به استحکام مناسب، کاهش انتقال حرارت از جداره مخزن مطرح است (محیط خیلی گرم و یا مستعد یخ زدگی مایع درون مخزن)، می‌توان از مخازن فوم دار که دو لایه و یا سه لایه هستند استفاده کرد.
در هنگام انتخاب مخزن ذخیره آب به چه مواردی باید توجه شود؟
قبل از انتخاب نوعی از انواع مخازن ذخیره آب باید به حجم و سایتی که مخزن نصب می‌شود توجه ویژه داشت. جهت اطمینان از ایمنی استحکام سازه باید مد نظر قرار گیرد. به عبارت دیگر سطح زیرین مخزن صیقلی است. در صورتی که مخازن برای ذخیره سازی آب شرب و یا کاربرد آتش نشانی است باید حتما از مخزن آب سه لایه استفاده کرد.
در مکان‌هایی با محدودیت ارتفاع، از انواع مخازن ذخیره آب افقی می‌توان استفاده کرد. اگر کم‌ترانواع مخازن ذخیره سازی آب می‌توانند بسته به کاربردی که دارند فلزی، پلاستیکی یا تحت فشار باشند. مخازن ذخیره سازی آب کاربردهای زیادی در صنعت به ویژه کشاورزی دارند. در این مقاله از ابرگان به معرفی کامل و جامع این نوع از مخازن می‌پردازیم.
مخزن ذخیره‌سازی آب چیست؟
مخزن آب یک راه‌حل ذخیره سازی آب است که برای مصارف خانگی، کشاورزی و صنعتی استفاده می‌شود. مخازن ذخیره آب بسته به کاربرد موردنظر مخزن، دارای طیف وسیعی از مواد، شکل‌ها و اندازه‌ها هستند.
نقش اصلی مخزن آب، ذخیره آب قبل از استفاده برای نوشیدن، شستشو، تمیز کردن و غیره است، اما بسیاری از مخازن ذخیره‌سازی پیچیده‌تر از آن چیزی هستند که به نظر می‌رسند.
مخزن ذخیره سازی آب چگونه کار می‌کند؟
شیوه دقیق عملکرد مخزن ذخیره سازی آب، به هدف مخزن بستگی دارد.
در بیشتر موارد از مخازن ذخیره سازی آب برای دسترسی فوری به آب استفاده می‌شود. به عنوان مثال، مخازن تحت‌فشار چاه، آب را برای کارهای سریع مانند پر کردن یک لیوان آب فراهم می‌کنند و از نیاز به صبر کردن تا زمانی که پمپ چاه وارد عمل شده و آب را از چاه خارج کند، جلوگیری می‌کنند.
همین امر در مورد مخازن تراوش معکوس نیز صدق می‌کند: در مواقعی که به آب نیازی نباشد، مخزن با آب تصفیه شده پر می‌شود. این بدان معنی است که در صورت نیاز به آب، می‌توان از مخزن به آن دسترسی سریع داشت.
چندین نوع متداول از مخازن ذخیره سازی آب مورد استفاده در خانه‌ها وجود دارد که در زیر به تفصیل توضیح داده شده است:
مخازن تحت‌فشار چاه
مخازن تحت‌فشار چاه در املاکی نصب می‌شوند که آب خود را از منبع چاه تأمین می‌کنند. این مخازن فشار آب را حفظ می‌کنند، از روشن و خاموش شدن پمپ چاه در طول روز جلوگیری می‌کنند و طول عمر آن را افزایش می‌دهند.
مخزن تحت‌فشار چاه چگونه کار می‌کند؟ پر شدن مخزن، حاوی منبع ثابتی از آب است که قبل از اینکه پمپ چاه وارد عمل شود، به دستگاه‌ها ارسال می‌شود. این بدان معناست که پمپ چاه نیازی به روشن و خاموش شدن برای تأمین مقدار کمی از آب، مانند آب مورد نیاز برای شستن دست‌ها را ندارد.
مخازن تحت‌فشار چاه زمانی که آب، مخزن ذخیره را پر می‌کند، هوا را فشرده می‌کنند. در صورت نیاز به آب، آب تحت‌فشار وارد سیستم لوله‌کشی می‌شود.
مخازن انبساط حرارتی
از مخازن انبساط حرارتی یک از است که برای افزایش ظرفیت آبگرم کن‌های آب گرم به سبک مخزن استفاده می‌شود. این آب‌گرم‌کن‌ها زمانی که آب را گرم می‌کنند، منبسط می‌شوند (به عنوان انبساط حرارتی شناخته می‌شود). انبساط و انقباض مخزن به دیواره‌های مخزن فشار وارد می‌کند و احتمال ترکیدن آن را افزایش می‌دهد.
مخزن انبساط حرارتی با اتصال به مخزن آب و ایجاد فضای اضافی برای عبور آب در حین گرمایش، از خطر آسیب شدید به آب‌گرم‌کن جلوگیری می‌کند. این امر از فشار دادن آب به طرفین آب‌گرم‌کن جلوگیری می‌کند و افزایش فشار را کنترل می‌کند.
مخازن تراوش معکوس
مخازن ذخیره سازی آب تراوش معکوس، نسخه‌های کوچکی از مخازن تحت‌فشار آب هستند. نقش مخزن تراوش معکوس این است که هر زمان که نیاز باشد، آب تحت‌فشار و تصفیه شده را فراهم کند. فرایند تراوش معکوس چندین دقیقه زمان میبرد و بدون مخزن، تأخیر در تولید آب وجود خواهد داشت. مخازن ذخیره‌سازی امکان دسترسی فوری به آب تراوش معکوس را فراهم می‌کنند و سیستم تراوش معکوس را ملزم می‌کند تنها در زمانی که نیاز به پر شدن مخزن وجود دارد، کار کند.
فولاد نورد شده و بوتیل، مواد خارجی و داخلی رایج برای مخازن تراوش معکوس هستند. اکثر مخازن تراوش معکوس برای قرار گرفتن در زیر سینک آشپزخانه، طراحی شده‌اند. برای جلوگیری از آلوده شدن آب با تجمع باکتری‌ها در داخل مخزن، یک فیلتر نهایی معمولاً در نقطه‌ای که آب از مخزن خارج می‌شود، قرار داده می‌شود.
مخازن تحت‌فشار در مقابل مخازن اتمسفریک
دو نوع مخزن برای ذخیره آب وجود دارد: مخازن تحت‌فشار و مخازن اتمسفریک.
مخازن تحت‌فشار
مخازن تحت‌فشار همان‌طور که از نامشان پیداست، فشار آب را با استفاده از هوای فشرده تولید می‌کنند. یک محفظه هوا در داخل مخزن تحت‌فشار قرار می‌گیرد. وزن آبی که مخزن را پر می‌کند، هوا را فشرده می‌کند و در نتیجه باعث ایجاد فشار در داخل مخزن می‌شود.
هنگامی که فشار معینی به دست آمد، مخزن از ورود آب جلوگیری می‌کند. در صورت نیاز به آب، آب تحت‌فشار از مخزن از طریق سیستم لوله‌کشی و به داخل دستگاه هدایت می‌شود. چون آب از مخزن خارج شده، هوا منبسط شده و فشار داخل مخزن کاهش می‌یابد. فشار کم مخزن باعث می‌شود پمپ چاه یا سیستم تراوش معکوس، آب بیشتری برای پر کردن مخزن تولید کند.
مخازن اتمسفریک
مخازن اتمسفریک آب را با فشار محیط یا فشار آبی که از قبل موجود شده، در محل مخزن نگه می‌دارند. یک پمپ تقویت کننده آب برای بیرون کشیدن آب از این نوع مخزن و ارسال آن از طریق سیستم لوله‌کشی مورد نیاز است.
مخازن اتمسفریک بیشتر از کاربردهای داخلی، برای کاربردهای در مقیاس بزرگ یا در فضای باز، مورد نیاز هستند. به عنوان مثال، از مخازن اتمسفریک تثبیت شده با اشعه ماورا بنفش برای اهداف کشاورزی، توزیع آب، جمع‌آوری آب باران و انتقال فاضلاب استفاده می‌شود. مخازن اتمسفریک می‌توانند هزاران گالن آب را در خود جای دهند و نسبت به مخازن تحت‌فشار نسبت به آب و هوا مقاوم‌ترند.
موارد استفاده از مخازن ذخیره سازی آب
مخازن ذخیره سازی آب کاربردهای مختلفی در مصارف تجاری، صنعتی و مسکونی دارند. در اکثر مواقع، در صورت نیاز به ذخیره آب، می‌توان از مخزن آب استفاده کرد.
برخی از کاربردهای رایج مخازن آب به شرح زیر است:
- کشاورزی
- تهیه غذا و نوشیدنی تجاری
- آبیاری
- ذخیره آب خانگی
- تولید صنعتی
- اطفاء حریق
اندازه، مواد و مشخصات مخزن با توجه به کاربرد موردنظر و نیاز آب تنظیم می‌شود.
انواع مخازن ذخیره سازی آب بر اساس جنس
با توجه به کاربردهای مختلف بالا، مهم است که بدانیم استفاده از کدام ماده برای مخزن آب بهترین است. می‌توان از چندین ماده استفاده کرد که هرکدام ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در اینجا آنها را یک‌به‌یک بررسی می‌کنیم.
ساخت مخزن گالوانیزه آب به منظور ذخیره و نگهداری از آب آشامیدنی و غیر آشامیدنی در منازل مسکونی، مراکز صنعتی، کارخانجات، ساختمان های اداری و تجاری، صنایع کشاورزی و… در کارخانه تولیدی پویان گسترش با استفاده از بهترین متریال موجود در بازار صورت می‌گیرد. جالبه بدانید با وجود تولید مخازن پلی اتیلن و فایبرگلاس، هنوز هم مخازن فلزی گالوانیزه طرفداران خاص خود را دارند