تاریخچه گنبد طلای حرم علی‌ابن‌موسی الرضا(ع)
مشخص ترین نماد و نشانه بیرونی معبد مقدس امام رضا (ع) گنبد طلایی است ، جایی که همسایگان و مسافران بنای باشکوه آن را می بینند و به امام هشتم سلام و احوالپرسی می کنند.
به گزارش گزارشگر یک گزارشگر یک به گفته هادی انصاری ، “طبق كتاب های تاریخی ، اولین گنبد بر فراز سرزمین مقدس امام رضا (ع) به دستور سلطان سن جار (511-552 هجری قمری) سلجوقی و به همت وزیر او ، شاراپ الدین كمی ساخته شد. گنبد کاشی کاری شده بود. اکنون گنبد اصلی در داخل حرم مطهر دیده می شود ، سطح مقعر و موکارنا قابل مشاهده است ، بنابراین سقف داخلی محراب مربوط به حدود 8 قرن پیش است.
پس از جمع آوری کاشی در زمان شاه طهماسب صفوی ، گنبدی از کاشی های طلا بر فراز گنبد قبلی ساخته شد. این همان گنبدی است که امروز در نما می بینید. در هنگام قیام ازبکستان ، آجرهای طلایی گنبد غارت شد.
در سال 1009 هجری قمری ، هنگامی که شاه عباس صفوی از اصفهان ، پایتخت آن روز ، به مشهد دور شد ، مدتی در مشهد ماند و دستور داد تا گنبد مقدس را با آجرهای مسی و روکش طلا دوباره پوشانند. کمال الدین محمود یزدی. طبق آنچه از کتیبه های گنبد دیده می شود ، این کار در سال 1010 هجری قمری آغاز و در سال 1116 هجری قمری به پایان رسیده است. متن کتیبه گنبد ، اثر خوشنویس مشهور ایرانی علیرضا عباسی ، نوشته شده با قلم طلایی روی زمینه فیروزه ای در خط سوم ، می گوید:
یکی از توفیقات بزرگ خداوند متعال به نام مهربان ترین و مهربانترین خداوند. بزرگترین سلطان ، حامی پادشاه عرب ، غیر عرب ، صاحب تبار ناب نبوی ، شجره با شکوه فوقانی ، گرد و غبار از پای خادمان این باغ یادبود مقدس ، جد معصوم او سلطان بن سلطان ابو الموجا فرشا عباس عب – مروج آثار مصبی الصفا وی بها درخان. او از اینکه با پای پیاده از سلطنت اصفهان برای بازدید از این مقدس مقدس شریف آمده بود ، خوشحال شد و مفتخر به تزئین این گنبد توسط کسانی شد که در طول هزاره پس انداز کردند و در طی هزار سال تکمیل شد. و شانزده
بنابراین گنبدی که اکنون می بینید حدود 400 سال قدمت دارد.
پس از زلزله در سال 1084 هجری قمری ، در زمان شاه سلیمان صفوی ، گنبد مقدس آسیب دید و چندین آجر طلایی برداشته شد. وی دستور داد تا گنبد را از نو بسازند و کتیبه هایی را برای بیان داستان اضافه کنند. این کتیبه اکنون به صورت چهار خار در اطراف گنبد مقدس دیده می شود. در متن کتیبه آمده است:
از نعمت خداوند متعال که آسمانها را با تزئینات کره زمین آراست و این گنبد بلند را با مرواریدهای داری الثاچیچ ، شریف ترین انسان در شجره و تبار ، و در اخلاق و آداب ، مروج آموزه اجدادی او ، امام معصوم ، آداب اجدادی وی ، سلطان ناب بن سلطان شا سلیمان الصفابی الموسوی بهادرخان تاج و تخت را تذهیب و آراست ، و هنگامی که به انکسارها و آجرهای طلایی برخورد کرد جلال جدید و بهبود یافته دریافت کرد. مانند خورشید می درخشید در روز چهارم به دلیل زمین لرزه بزرگی که در رخ داده است. در سالهای 28 و 18 آن سال ، این تجدید جدید در قرن 18 اتفاق افتاد. نوشته شده توسط محمدرضا امامی.
این متن زیبا و ادبی توسط مرحوم آقا حسین خان ساری (م) ، استاد برجسته ، فقیه و نویسنده دوره صفویه نوشته شده است. وی در آن زمان قدرت زیادی در نوشتن متون ادبی داشت.
در سال 1974 ، آجرهای طلای گنبد که با گذشت زمان شفافیت و درخشندگی خود را از دست دادند ، در زمان سلطنت Raza Asta Ne Ab Dollajimbalian ، آجرهای طلا را از جای خود برداشته و سپس آجرها را با آب طلا دوباره برداشته اند. روش آبکاری بشکه را با آب طلا اشباع کرده و لایه را به حدود 2 میکرون ضخیم کنید. (هر میلی متر حاوی هزار میکرون است) و در جای خود نصب شده است. ولیان دستور داد که هر آجر برداشته شده شماره گذاری شود تا همه آجرها دقیقاً در محل اصلی خود قرار بگیرند بعد از یک لایه لایه سازی طلا و پروژه ترمیم آجر. کار مرحوم ابراهیم زرگرباشی ، مدیر کارگاه طلای مقدسین امیرالمومنین امیرالمومنین در نجف اشرف ، در 9 سال هجری قمری و به دستور نادرشاه افشار در تمام آجرها انجام شد. علاوه بر شماره گذاری و چیدمان آجرها ، برخی از استادان در آن زمان گفتند که این پیش بینی خود به ریختن هر آجر کمک زیادی می کند.
گنبد مطهر امام رضا (ع) حدود 2 متر مربع مساحت دارد و از دو قسمت ساقه و گنبد تشکیل شده است. گنبد با 13000 آجر طلا پوشیده و تزئین شده است.
ابعاد گنبد عبارتند از:
ارتفاع از کف حرم تا پایین سقف گنبد داخلی 18.8 متر است.
ارتفاع از کف حرم تا بالای گنبد طلای بیرونی 31/20 متر است
ارتفاع از اولین تذهیب تا انتهای گنبد 16/40 متر است.
ارتفاع یقه گنبد 50/3 متر است.
محیط بیرون 10/42 متر
انتهای پیام